Sygn. akt: KIO 798/14
WYROK
z dnia 7 maja 2014 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Katarzyna Prowadzisz
Protokolant: Mateusz Michalec
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2014 roku, w Warszawie, odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 22 kwietnia 2014 roku przez
wykonawcę A… K…….. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą Business Center 1
A….. K……… z siedzibą w Katowicach przy ulicy Staromiejskiej 2/7, 40-013 Katowice
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Okręgową Komisja Egzaminacyjna w
Poznaniu z siedzibą przy ulicy Gronowej 22, 61-655 Poznań
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie.
Nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej.
Nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wykluczenia z postępowania
wykonawcy A……… K……… prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą
Business Center 1 A……. K…….. z siedzibą w Katowicach przy ulicy Staromiejskiej
2/7, 40-013 Katowice i uznania oferty tego wykonawcy za odrzuconą oraz nakazuje
Zamawiającemu zwrot zatrzymanego wadium.
Nakazuje Zamawiającemu wezwanie wykonawcy Realizacja Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych do złożenia
szczegółowych wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ
na wysokość ceny a następnie, w przypadku, gdy nie zaistnieją przesłanki
do odrzucenia oferty nazuje Zamawiającemu wezwanie wykonawcy Realizacja
Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie do uzupełnienia w trybie art. 26 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych dokumentów potwierdzających spełnienie warunku
udziału w postępowaniu w zakresie posiadanej wiedzy i doświadczenia.
2. Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego Okręgową Komisja Egzaminacyjna
w Poznaniu z siedzibą przy ulicy Gronowej 22, 61-655 Poznań i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
A………. K……. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą Business
Center 1 A……… K……… z siedzibą w Katowicach przy ulicy Staromiejskiej 2/7,
40-013 Katowice tytułem wpisu od odwołania;
2.2 zasądza od Zamawiającego Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Poznaniu
z siedzibą przy ulicy Gronowej 22, 61-655 Poznań na rzecz Odwołującego A……
K……. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Business Center 1
A…… K……. z siedzibą w Katowicach przy ulicy Staromiejskiej 2/7, 40-013
Katowice, kwotę 18 075 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy siedemdziesiąt
pięć złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wniesionego wpisu oraz zastępstwa przed Krajową Izbą
Odwoławczą.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący: ……………………………………
Sygn. akt: KIO 798/14
U Z A S A D N I E N I E
Zamawiający Okręgową Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu z siedzibą przy ulicy Gronowej
22, 61-655 Poznań prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego na usługę przeprowadzenia standaryzacji przez ankieterów
w Projekcie VII „Budowa banków zadań” Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane
w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 25 lutego 2014 roku pod numerem 2014/S
039-064862.
10 kwietnia 2014 roku Zamawiający przekazał Odwołującemu pismem datowanym na
9 kwietnia 2014 roku informację o wyborze najkorzystniejszej oferty oraz pismem
datowanym na 9 kwietnia informację o wykluczeniu Odwołującego z postępowania oraz
uznania oferty Odwołującego za odrzuconą.
22 kwietnia 2014 roku Odwołujący na podstawie 180 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 907 ze zm.; dalej: „Pzp” lub „ustawa”) wniósł
odwołanie od niezgodnych z przepisami ustawy czynności Zamawiającego podjętych w
postępowaniu oraz od zaniechania czynności, do których Zamawiający jest zobowiązany na
podstawie ustawy, tj. od: czynności wyboru oferty złożonej przez wykonawcę Realizacja Sp.
z o.o. z siedzibą w Warszawie (02-879), ul. Kolbaczewska 6A (dalej „Realizacja") jako
najkorzystniejszej oferty; czynności badania i oceny oferty złożonej przez wykonawcę
Realizacja; zaniechania czynności odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę Realizacja;
zaniechania czynności wykluczenia wykonawcy Realizacja z postępowania i uznania jego
oferty za odrzuconą; czynności badania i oceny oferty złożonej przez Odwołującego;
czynności wykluczenia Odwołującego z postępowania i uznania jego oferty za odrzuconą;
czynność zatrzymania wadium wniesionego przez Odwołującego i zabezpieczającego jego
ofertę; zaniechania czynności dokonania wyboru oferty złożonej przez Odwołującego jako
najkorzystniejszej oferty. Z ostrożności Odwołujący wniósł odwołanie od zaniechania
czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj. od zaniechania
wezwania wykonawcy Realizacja do uzupełnienia w trybie art. 26 ust. 3 ustawy dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, wskazanych
w uzasadnieniu odwołania.
Przedmiotem zamówienia jest usługa polegająca na przeprowadzeniu przez ankieterów
dwóch transz standaryzacji we wskazanych przez Zamawiającego gimnazjach i szkołach
ponadgimnazjalnych na terenie całej Polski. Standaryzacja polega na samodzielnym
rozwiązywaniu przez uczniów zadań zamieszczonych w zeszytach i przebiegać musi pod
bezpośrednim nadzorem ankieterów. Zamawiający przekaże wydrukowane w odpowiedniej
liczbie zeszyty. Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia określający terminy standaryzacji,
liczbę zeszytów i szkół, zasady ochrony treści, a także inne wymagania związane z jego
wykonaniem zawiera załącznik nr 2 do SIWZ.
Czynnościom i zaniechaniom Zamawiającego Odwołujący postawił:
− zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 24 ust. 2 pkt 4
ustawy w związku z naruszeniem art. 24 ust 4 ustawy przez wykluczenie Odwołującego z
postępowania, pomimo że wykazał on spełnianie wszystkich warunków udziału w
postępowaniu, oraz przez uznanie oferty Odwołującego za odrzuconą mimo braku podstaw
do takiego uznania,
− zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 46 ust. 4a
ustawy przez zatrzymanie wadium wniesionego przez Odwołującego i zabezpieczającego
jego ofertę, pomimo że Odwołujący w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26
ust. 3 ustawy, złożył żądane przez Zamawiającego dokumenty w wyznaczonym terminie, a
uzupełnione przez Odwołującego dokumenty potwierdzają spełnianie przez niego warunków
udziału w postępowaniu nie później niż w dniu, w którym upłynął termin składania ofert,
− zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 24 ust. 2 pkt 4
ustawy w związku z naruszeniem art. 24 ust. 4 ustawy przez zaniechanie wykluczenia
wykonawcy Realizacja z postępowania, pomimo że nie wykazał on spełniania warunków
udziału w postępowaniu, oraz przez zaniechanie uznanie oferty wykonawca Realizacja za
odrzuconą,
− zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt
4 ustawy w związku z naruszeniem art. 90 ust. 3 przez zaniechanie przez Zamawiającego
czynności odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcy Realizacja pomimo że wykonawca
Realizacja nie złożył wyjaśnień, które można by uznać za wyjaśnienia w rozumieniu art. 90
ust. 1 ustawy, względnie dokonana ocena wyjaśnień potwierdza, że oferta wykonawcy
Realizacja zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
− zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 91 ust. 1
ustawy przez dokonanie wyboru oferty wykonawcy Realizacja jako najkorzystniejszej oferty
oraz poprzez zaniechanie dokonania wyboru oferty złożonej przez Odwołującego jako
najkorzystniejszej oferty,
− z ostrożności Odwołujący postawił zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w
związku z naruszeniem art. 26 ust. 3 ustawy poprzez zaniechanie czynności wezwania
wykonawcy Realizacja do uzupełnienia wskazanych w uzasadnieniu odwołania dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu, aby:
− unieważnił czynność wyboru oferty złożonej przez wykonawcę Realizacja jako
najkorzystniejszej oferty,
− dokonał ponownego badania i oceny oferty złożonej przez wykonawcę Realizacja,
− dokonał czynności odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę Realizacja z
przyczyn wskazanych w niniejszym odwołaniu,
− dokonał czynności wykluczenia wykonawcy Realizacja z postępowania z przyczyn
wskazanych w niniejszym odwołaniu i uznał złożoną przez niego ofertę za odrzuconą,
− unieważnił czynność wykluczenia Odwołującego z postępowania oraz unieważnił
czynność uznania jego oferty za odrzuconą,
− unieważnił czynność zatrzymania wadium wniesionego przez Odwołującego i
zabezpieczającego jego ofertę,
− dokonał ponownego badania i oceny oferty złożonej przez Odwołującego,
− dokonał czynności wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej oferty,
− zwrócił wadium wniesione przez Odwołującego i zabezpieczające jego ofertę zgodnie
z przepisami ustawy,
− z ostrożności oraz tylko i wyłącznie na wypadek uznania, że w istniejących
okolicznościach możliwe jest wezwanie wykonawcy Realizacja do uzupełnienia w trybie art.
26 ust. 3 ustawy dokumentów wskazanych w uzasadnieniu odwołania, Odwołujący wniósł o
nakazanie Zamawiającemu, aby dokonał ww. wezwania i wezwał wykonawcę Realizacja do
złożenia w wyznaczonym terminie dokumentów wskazanych w uzasadnieniu odwołania a w
razie ich nieskutecznego uzupełnienia wykluczył wykonawcę Realizacja z postępowania i
uznał złożoną przez niego ofertę za odrzuconą.
Odwołujący wskazał, że ma interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia. Odwołujący
jest zainteresowany udzieleniem mu przedmiotowego zamówienia. W tym celu Odwołujący
złożył ofertę, której treść odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
wykazał spełnianie warunków udziału w postępowaniu i ubiega się o udzielnie mu
zamówienia. W wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Odwołujący
poniósł szkodę. Gdyby Zamawiający postąpił zgodnie z przepisami ustawy, to dokonałby
wszystkich wskazanych powyżej zaniechanych czynności, natomiast nie dokonałby
wskazanych powyżej czynności niezgodnych z przepisami ustawy. W konsekwencji, zgodnie
z określonym w SIWZ kryterium oceny ofert, oferta Odwołującego zostałaby wybrana jako
najkorzystniejsza, bowiem po odrzuceniu oferty złożonej przez wykonawcę Realizacja to
oferta Odwołującego będzie najkorzystniejszą ofertą, tj. ofertą z najniższą ceną (cena jest
jedynym kryterium oceny ofert). Przez zaniechanie powyższych czynności oraz dokonanie
wskazanych powyżej czynności niezgodnych z przepisami ustawy Zamawiający doprowadził
do sytuacji, w której Odwołujący utracił szansę na uzyskanie zamówienia oraz na osiągnięcie
zysku, który Odwołujący planował osiągnąć w wyniku jego realizacji (lucrum cessanś).
Powyższe stanowi wystarczającą przesłankę do skorzystania przez Odwołującego ze
środków ochrony prawnej przewidzianych w art. 179 ust. 1 ustawy.
Odwołujący wskazał, że naruszenie wskazanych powyżej przepisów ustawy niewątpliwie
miało istotny wpływ na wynik postępowania, a zatem biorąc pod uwagę art. 192 ust. 2
ustawy Krajowa Izba Odwoławcza winna uwzględnić niniejsze odwołanie. Efektem
wskazanej powyżej czynności i zaniechań Zamawiającego jest bowiem uniemożliwienie
wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej, co w istotny sposób wpłynęło na wynik
postępowania.
Odwołujący następująco uzasadnił przedstawione w odwołaniu zarzuty:
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 24
ust. pkt 4 ustawy w związku z naruszeniem art. 24 ust. 4 ustawy poprzez wykluczenie
Odwołującego z postępowania, pomimo że wykazał on spełnianie wszystkich
warunków udziału w postępowaniu, oraz poprzez uznanie oferty Odwołującego za
odrzuconą mimo braku podstaw do takiego uznania, stwierdzić należy co następuje
Zamawiający uzasadniając wykluczenie Odwołującego z postępowania stwierdził, że
Odwołujący odpowiadając na wezwanie do uzupełnienia brakujących dokumentów, tj.
opłaconej polisy w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia,
przedłożył kopię polisy nr HSD13291015 - ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej.
Zamawiający podniósł dalej, że: „w polisie tej w części określającej zakres ubezpieczenia
widnieje wpis: «odpowiedzialność cywilna ubezpieczonego za szkody wyrządzone osobie
trzeciej w związku z prowadzeniem przez ubezpieczonego działalności określonej w umowie
ubezpieczenia ...». Wykonawca nie dołączył umowy ubezpieczenia, z której wynikałby
zakres ubezpieczonej działalności, w tym ewentualnie zakres zgodny z przedmiotem
zamówienia. Skoro zatem Wykonawca nie przedłożył dokumentów zgodnie z wezwaniem z
dnia 4 kwietnia 2014 r. uznać należy, że nie wykazał spełniania warunków udziału w
postępowaniu." Z powyższym wywodem Zamawiającego nie można się zgodzić i to z
szeregu względów.
Przede wszystkim wskazać należy, że zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy z postępowania
wyklucza się wykonawców, którzy nie wykazali spełniania warunków udziału w
postępowaniu. Podstawą wykluczenia wykonawcy może być zatem tylko i wyłącznie
niewykazanie spełniania warunków udziału w postępowaniu. Odwołujący zwraca na
powyższą okoliczność szczególną uwagę, gdyż do 21 grudnia 2009 r. art. 24 ustawy
przewidywał dwie odrębne przesłanki wykluczenia z postępowania, tj. przesłankę określoną
w art. 24 ust. 1 pkt 10, zgodnie z którą z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się
wykonawców, którzy nie spełniają warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w art.
22 ust. 1 pkt 1-3 ustawy, oraz przesłankę określoną w art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy, zgodnie z
którą z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawców, którzy nie złożyli
oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu lub dokumentów
potwierdzających spełnianie tych warunków lub złożone dokumenty zawierają błędy, z
zastrzeżeniem art. 26 ust. 3 ustawy. Z dniem 22 grudnia 2009 r. przesłanka wykluczenia z
powodu niezłożenia oświadczeń i dokumentów została uchylona. Tym samym okoliczność,
że wykonawca nie złożył oświadczeń i dokumentów ma znaczenie tylko o tyle, o ile
powoduje to jednocześnie, że nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Samo niezłożenie oświadczeń i dokumentów nie jest wystarczające do wykluczenia
wykonawcy z postępowania, ustawa nie przewiduje już bowiem takiej samodzielnej
przesłanki wykluczenia.
Odnosząc powyższe do okoliczności mniejszej sprawy Odwołujący podkreślił, że w SIWZ
brak jest wskazania, iż warunkiem udziału w postępowaniu jest posiadanie przez
wykonawcę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia. Zamawiający takiego warunku po
prostu nie postawił. W rozdziale V SIWZ „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis
sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków", w pkt 1., lit. d Zamawiający jasno i
wyraźnie wskazał, że w postępowaniu mogą wziąć udział Wykonawcy, którzy spełniają
warunki udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy, tj.: „Spełniają
warunki dotyczące sytuacji ekonomicznej i finansowej. Warunek ten zostanie spełniony,
jeżeli Wykonawca wykaże, że posiada środki finansowe lub zdolność kredytową w wysokości
przekraczającej kwotę 200 000 zł." Odpowiednio do powyższego w rozdziale VI SIWZ
„Wykaz oświadczeń łub dokumentów, jakie mają dostarczyć Wykonawcy w celu
potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz niepodlegania wykluczeniu
w oparciu o art. 24 ust 1 ustawy Pzp" w pkt 1., lit. c) Zamawiający wskazał, że w celu
potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22. ust.
1 ustawy, do oferty należy załączyć: „informację banku lub spółdzielczej kasy
oszczędnościowo – kredytowej potwierdzającą wysokość posiadanych środków finansowych
lub zdolność kredytową Wykonawcy, w wysokości przekraczającej kwotę 200 000 zł,
wystawioną nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert - w
oryginale lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez Wykonawcę". Zatem w
świetle postanowień SIWZ nie budzi żadnych wątpliwości, iż w zakresie sytuacji
ekonomicznej i finansowej wykonawcy mieli tylko i wyłącznie wykazać posiadanie środków
finansowych lub zdolności kredytowej w wysokości przekraczającej kwotę 200.000 zł -
żadnych innych wymagań w tym zakresie Zamawiający w SIWZ nie zawarł. Bezsporne jest
również, że Odwołujący spełnianie tak sformułowanego warunku wykazał.
Faktycznie Zamawiający w rozdziale VI SIWZ, w pkt 1., lit d), wskazał również, że wymaga
przedłożenia opłaconej polisy, a w przypadku jej braku, innego dokumentu
potwierdzającego, że Wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w
zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia, ale powyższe
żądanie można co najwyżej rozpatrywać w kontekście naruszenia przez Zamawiającego art.
25 ust. 1 ustawy poprzez żądanie od wykonawców dokumentów, które nie są niezbędne do
przeprowadzenia postępowania. Zamawiający nie sformułował bowiem żadnego
warunku, który dotyczyłby posiadania przez wykonawcę ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem
zamówienia. Tym samym okoliczność, że w ocenie Zamawiającego Odwołujący w
odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia nie przedstawił odpowiedniej polisy, jest
pozbawiona jakiegokolwiek znaczenia i nie może stanowić uzasadnienia wykluczenia
Odwołującego na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy. Odwołujący wykazał bowiem, że
posiada środki finansowe w wysokości przekraczającej kwotę 200 000 zł, a tym samym
zgodnie z postanowieniami SIWZ wykazał, iż spełnia warunek dotyczący sytuacji
ekonomicznej i finansowej. Posiadanie ubezpieczenia natomiast nie stanowiło warunku
udziału w postępowaniu.
Niezależnie od powyższego Odwołujący wskazuje, że wbrew wywodom Zamawiającego
uzupełniona przez Odwołującego kopia polisy nr HSD13291015 określa zakres
ubezpieczonej działalności Odwołującego, który jednocześnie jest zakresem bez wątpienia
związanym z przedmiotem zamówienia. Zakres ten określony został w tej części polisy, w
której wskazano ubezpieczonego (czyli Odwołującego). Mianowicie oprócz nr REGON i nr
NIP Odwołującego podano tam również kod PKD określający zakres prowadzonej przez
Odwołującego działalności, objętej jednocześnie zakresem ubezpieczenia. Ubezpieczyciel -
PZU S.A. - w taki właśnie sposób określa w wystawianych przez siebie polisach zakres
działalności objętej ochroną ubezpieczeniową. W przypadku Odwołującego zakres ten został
określony kodem PKD 73.20.Z, który oznacza „Badanie rynku i opinii publicznej". Bez
wątpienia badanie rynku i opinii publicznej jest związane z przedmiotem niniejszego
zamówienia. Nie jest zatem prawdą twierdzenie Zamawiającego, jakoby Odwołujący
niezależnie od polisy winien przedstawić umowę ubezpieczenia, gdyż to tam określona
została prowadzona przez Odwołującego działalność objęta ochroną ubezpieczeniową.
Przeciwnie, wystarczającą informację na ten temat zawiera przedstawiona przez
Odwołującego kopia polisy nr HSD13291015, określająca prowadzoną przez Odwołującego
działalność kodem PKD 73.20.Z. Na marginesie wskazać należy, że oczekiwanie
przedstawienia przez Odwołującego umowy ubezpieczenia jest co najmniej niezrozumiałe,
bowiem powszechną i utrwaloną praktyką w działalności firm ubezpieczeniowych jest
zawieranie takich umów wyłącznie w formie ustnej. Obowiązujące przepisy nie zastrzegają
dla umowy ubezpieczenia żadnej formy szczególnej, dlatego też firmy ubezpieczeniowe w
swojej praktyce nie zawierają umów ubezpieczenia na piśmie. Natomiast dowodem zawarcia
umowy ubezpieczenia jest polisa, którą firmy ubezpieczeniowe wystawiają zgodnie z art. 809
§ 1 kodeksu cywilnego. Polisa przedstawiona przez Odwołującego jest zatem
potwierdzeniem zawarcia przez niego umowy ubezpieczenia i posiadania ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem
zamówienia. Ponadto polisa ta zawiera wszystkie niezbędne informacje dotyczące zawartej
umowy ubezpieczenia, w szczególności wbrew twierdzeniom Zamawiającego wskazuje, jaki
jest zakres ubezpieczonej działalności Odwołującego. Bez wątpienia zatem polisa
przedstawiona przez Odwołującego jest polisą, o której mowa w SIWZ, w szczególności
wskazany w niej zakres ubezpieczonej działalności Odwołującego jest związany z
przedmiotem zamówienia. Zatem również z tego względu wykluczenie Odwołującego z
postępowanie uznać należy za pozbawione jakichkolwiek podstaw.
Niezależnie od powyższego Odwołujący wskazuje na jeszcze jedną kwestię. Zamawiający
jako ofertę najkorzystniejszą wybrał ofertę złożoną przez wykonawcę Realizacja.
Wykonawca ten załączył do swoje oferty (str. 8-9) polisę wystawioną przez tą samą firmę
ubezpieczeniową co w przypadku polisy Odwołującego, tj. przez PZU S.A., i skonstruowaną
w ten sam sposób co polisa Odwołującego. Również bowiem w polisie złożonej przez
wykonawcę Realizacja zakres ubezpieczonej działalności został określony tylko i wyłącznie
poprzez podanie kodu PKD w tej części polisy, w której wskazano ubezpieczonego (czyli
wykonawcę Realizacja). Co więcej, jest to kod wskazujący na ten sam zakres ubezpieczonej
działalności, co w przypadku Odwołującego, tj. badanie rynku i opinii publicznej. Nie sposób
zatem zrozumieć dlaczego polisę przedstawioną przez wykonawcę Realizacja Zamawiający
uznaje za prawidłową i nie ma wątpliwości, że określono w niej zakres ubezpieczonej
działalności, natomiast w przypadku polisy przedstawionej przez Odwołującego,
skonstruowanej w analogiczny sposób, wystawionej przez tą samą firmę ubezpieczeniową,
twierdzi, że wskazania zakresu ubezpieczonej działalności brak. Takie postępowanie
Zamawiającego wskazuje, że nie przestrzega on podstawowej zasady udzielania zamówień
publicznych, tj. wyrażonej w art. 7 ust. 1 zasady uczciwej konkurencji oraz równego
traktowania wykonawców. W ocenie Odwołującego jest oczywiste, że tak jak w przypadku
polisy przedstawionej przez wykonawcę Realizacja tak również w przypadku polisy
przedstawionej przez Odwołującego Zamawiający winien uznać, że przez podanie kodu PKD
określono w niej zakres ubezpieczonej działalności i że jest to zakres związany z
przedmiotem zamówienia. Odmienna ocena ww. polis nie znajduje żadnego uzasadnienia i
świadczy o nierównym traktowaniu wykonawców przez Zamawiającego. Odwołujący wskazał
na wyrok KIO z dnia 30 stycznia 2012 roku, sygn. akt: KIO 84/12. W świetle okoliczności
opisanych powyżej nie budzi wątpliwości, że Zamawiający nie traktuje równo wykonawców
ubiegających się o przedmiotowe zamówienia, bowiem w wyraźny sposób dyskryminuje
Odwołującego, a preferuje wykonawcę Realizacja.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem
art. 46 ust 4a ustawy poprzez zatrzymanie wadium wniesionego przez Odwołującego i
zabezpieczającego jego ofertę, pomimo że Odwołujący w odpowiedzi na wezwanie, o
którym mowa w art. 26 ust 3 ustawy, złożył żądane przez Zamawiającego dokumenty w
wyznaczonym terminie, a uzupełnione przez Odwołującego dokumenty potwierdzają
spełnianie przez niego warunków udziału w postępowaniu nie później niż w dniu, w
którym upłynął termin składania ofert, stwierdzić należy co następuje.
Zamawiający uzasadniając zatrzymania wadium wskazał, że: Wykonawca nie przedłożył
dokumentów zgodnie z wezwaniem z dnia 4 kwietnia 2014 r oraz nie udzielił odpowiedzi na
pismo wysłane dnia 10 kwietnia 2014 r, numer OKEP-EFSA/l1/90/2014( w którym
Zamawiający min. zwracał się o udowodnienie, że niezłożenie dokumentów lub oświadczeń,
o których mowa w art. 25. ust. 1 Ustawy Pzp, lub pełnomocnictw, wynikało z przyczyn nie
leżących po stronie Wykonawcy.
Żadne z powyższych stwierdzeń Zamawiającego nie jest zgodne z prawdą. Co do
rzekomego nieprzedłożenia dokumentów zgodnie z wezwaniem z dnia 04.04.2014 r.
Odwołujący wskazuje i podkreśla, że zareagował na nie we wskazanym przez
Zamawiającego terminie i uzupełnił żądany dokument, tj. opłaconą polisę. To, że w ocenie
Zamawiającego z uzupełnionej polisy nie wynika zakres ubezpieczonej działalności
wykonawcy, w tym zakres zgodny z przedmiotem zamówienia, w żadnym wypadku nie
uprawniało Zamawiającego do zatrzymania wadium, abstrahując od tego, że taka ocena
uzupełnionej polisy jest wadliwa i bezpodstawna, co wykazano powyżej. Odwołujący
wskazuje i podkreśla, że zgodnie z literalnym brzmieniem art. 46 ust. 4a ustawy
Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na
wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3 ustawy, nie złożył dokumentów lub oświadczeń, o
których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy, lub pełnomocnictw, chyba że udowodni, że wynika to z
przyczyn nieleżących po jego stronie. Zatem w świetle postanowień ustawy nie budzi
żadnych wątpliwości, że Zamawiający może dokonań zatrzymania wadium tylko i wyłącznie
wtedy, jeżeli wykonawca w ogóle nie zareaguje na wezwanie do uzupełnienia i w terminie
wskazanym przez Zamawiającego żadnych dokumentów nie uzupełni, natomiast nie może
dokonać zatrzymania wadium jeżeli wykonawca na wezwanie do uzupełnienia zareaguje,
uzupełni dokumenty we wskazanym terminie, natomiast w ocenie Zamawiającego z
uzupełnionych dokumentów nie wynika spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Takie
rozumienie przepisu art. 46 ust 4a ustawy jest konsekwentnie przyjmowane w orzecznictwie
Sądu Najwyższego, sądów powszechnych oraz Krajowej Izby Odwoławczej, zatem
postępowanie Zamawiającego w niniejszej sprawie budzi najwyższe zdumienie i oburzenie.
Odwołujący wskazuje, że sam Sąd Najwyższy już co najmniej trzykrotnie dokonał
interpretacji przepisu art. 46 ust 4a ustawy i w każdym wypadku doszedł do tych samych
wniosków. Odwołujący powołał wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2011 r., sygn. akt II
CSK 675/10; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2012 r., sygn. akt II CSK 448/12;
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2013 r., sygn. akt I CSK 444/12). Również sądy
powszechne nie mają wątpliwości, że tylko brak jakiekolwiek reakcji wykonawcy na
wezwanie w trybie art. 26 ust. 3 ustawy uprawnia Zamawiającego do zatrzymania wadium
(Odwołujący powołał wyrok Sąd Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 02 maja 2010, sygn. akt I
ACa 357/10; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 29 lipca 2010 r., sygn. akt V
ACa 161/2010). W orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej przyjmuje się jednolicie, iż
jeżeli w wyniku wezwania wysłanego na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy wykonawca złożył
dokumenty, oświadczenia lub wyjaśnienia, to nawet jeżeli Zamawiający uznał je za
niewystarczające, brak podstaw przewidzianych w art. 46 ust. 4a do zatrzymania wadium
(Odwołujący powołał wyrokach z dnia 26 stycznia 2010 r. KIO/UZP 1749/09, z dnia 31 marca
2010 r. KIO/UZP 309/10 i z dnia 20 października 2010 r. 2190/10). Odwołujący podkreśla, że
bez wątpienia zareagował na wezwanie Zamawiającego i uzupełnił żądane przez niego
dokumenty w terminie wskazanym w wezwaniu. Już tylko to powoduje, że zatrzymanie
wadium przez Zamawiającego oceniać należy jako bezprawne. Negatywna ocena
dokumentów uzupełnionych przez Odwołującego, pomijając to, że była błędna, w żadnym
wypadku nie uprawniała Zamawiającego do zatrzymania wadium. W okolicznościach
niniejszej sprawy nie sposób też mówić o jakiejkolwiek zmowie czy próbie manipulacji
wynikami postępowania, skoro oferta Odwołującego jest drugą ofertą w rankingu ofert i samo
wykluczenie Odwołującego z postępowania w żaden sposób nie wpłynęło na wynik
postępowania. Odwołujący pragnie podkreślić, że zasadniczym powodem wprowadzenia
przepisu art. 46 ust. 4a ustawy była chęć zapobieżenia zmowom wykonawców, wskutek
których Zamawiający wielokrotnie byli zmuszani do wybierania droższych ofert, gdyż
wykonawcy, którzy złożyli najtańsze oferty, celowo nie załączali do nich wymaganych
dokumentów a następnie nie reagowali na kierowane do nich wezwania do uzupełnienia. W
przedmiotowej sprawie taka sytuacja nie miała miejsca - Odwołujący zareagował na
dokonane przez Zamawiającego wezwanie, a oferta Odwołującego nie jest ofertą najtańszą,
zatem wykluczenie Odwołującego z postępowania nie wymusiło na Zamawiającym
dokonania wyboru kolejnej, droższej oferty. Odnosząc się natomiast do twierdzenia
Zamawiającego, jakoby w piśmie z dnia 10 kwietnia 2014 r. zwracał się do Odwołującego o
udowodnienie, że niezłożenie dokumentów lub oświadczeń wynikało z przyczyn nieleżących
po stronie wykonawcy, Odwołującego wskazuje, iż w powyższym piśmie próżno szukać
takich stwierdzeń Zamawiającego. Przeciwnie, w piśmie tym Zamawiający stwierdził jedynie,
że: „w przypadku niezwłocznego wykazania przez Wykonawcę, iż dołączona polisa
obejmowała swoim zakresem przedmiot zamówienia, Zamawiający zwróci Wykonawcy
wadium". Powyższe stwierdzenia nijak się mają do treści art. 46 ust. 4a ustawy, w którym
jasno i wyraźnie wskazano, że Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli
wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3, nie złożył
dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1, lub pełnomocnictw, chyba że
udowodni, że wynika to z przyczyn nieleżących po jego stronie. Jest poza sporem, że pismo
Zamawiającego z dnia 10 kwietnia 2014 r. zawierało żądanie niezgodne z powyższym
przepisem i uzależniało zwrot wadium od okoliczności niewskazanych w ustawie, pomijając
to, iż Zamawiający nie miał w ogóle podstaw do zatrzymania wadium, gdyż Odwołujący
uzupełnił wymagane dokumenty zgodnie z żądaniem. Odwołujący nie ma obowiązku i nie
będzie stosować się do żądań Zamawiającego niezgodnych z prawem, dlatego też na
wezwanie zawarte w piśmie z dnia 10 kwietnia 2014 r. nie zareagował. Odwołujący pragnie
również podkreślić, że Zamawiający w powyższym piśmie nie wyznaczył Odwołującemu
jakiegokolwiek terminu do wykazania, iż uzupełniona polisa obejmowała swoim zakresem
przedmiot zamówienia, pomijając już całkowitą bezprawność tego żądania. Tym samym nie
sposób uznać, że w dniu 14 kwietnia 2014 r. Odwołującemu upłynął termin do wykazania
powyższej okoliczności, skoro ani przepisy, ani Zamawiający w swoim wezwaniu takiego
terminu nie określił. Niezależnie od powyższego Odwołujący raz jeszcze pragnie podkreślić,
że uzupełniona przez niego polisa wskazuje, poprzez podanie kodu PKD, zakres
ubezpieczonej działalności Odwołującego oraz że zakres ten jest zakresem związanym z
przedmiotem niniejszego zamówienia. Również zatem z tego względu zatrzymanie wadium
przez Zamawiającego było całkowicie nieuprawnione.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem
art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy w związku z naruszeniem art. 24 ust 4 ustawy poprzez
zaniechanie wykluczenia wykonawcy Realizacja z postępowania, pomimo że nie
wykazał on spełniania warunków udziału w postępowaniu, oraz poprzez zaniechanie
uznanie oferty wykonawca Realizacja za odrzuconą, stwierdzić należy co następuje.
Zamawiający wskazał w rozdziale V SIWZ, pkt 1., lit. b), że w postępowaniu mogą wziąć
udział Wykonawcy, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, o których mowa w art.
22 ust. 1 ustawy Pzp, tj.: „posiadają wiedzę i doświadczenie do wykonania zamówienia.
Warunek ten zostanie spełniony, jeżeli Wykonawca wykaże, iż w ciągu ostatnich 3 lat przed
upływem terminu składania ofert, świadczył lub świadczy co najmniej jedną usługę
polegającą na przeprowadzeniu badań społecznych o zasięgu obejmującym nie mniej niż
trzy województwa w formie ankiet pisemnych/papierowych wypełnianych w bezpośrednim
kontakcie ankieter - badany o wartości usługi nie mniejszej niż 200 000 zł brutto lub jedną
usługę polegającą na przeprowadzeniu badań społecznych o zasięgu obejmującym nie mniej
niż trzy województwa w formie ankiet pisemnych/papierowych wypełnianych w bezpośrednim
kontakcie ankieter - badany i inną usługę badawczą o wartości łącznej nie mniejszej niż 200
000 zł (w przypadku, jeżeli wartość usługi została w umowie wyrażona w walucie obcej -
równowartość 200 000 zł brutto wg średniego kursu NBP z dnia wykonania usługi), wraz z
załączeniem do wskazanych usług dokumentu potwierdzającego ich należyte wykonanie.
Warunek ten zostanie spełniony, jeżeli Wykonawca złoży oświadczenie, że posiada wiedzę i
doświadczenie do wykonania zamówienia oraz złoży wykaz usług potwierdzających
wykonanie ww. usług/i wraz z poświadczeniem”. Odwołujący dokładnie zapoznał się
wykazem usług złożonym przez wykonawcę Realizacja oraz z załączonymi do tego wykazu
referencjami i w ocenie Odwołującego z dokumentów tych nie wynika spełnianie powyższego
warunku. Odwołujący podkreśla, że Zamawiający w opisie wymaganej usługi wyraźnie
zastrzegł, iż miała ona polegać na przeprowadzeniu badań społecznych o zasięgu
obejmującym nie mniej niż trzy województwa. Tymczasem w wykazie wykonawca Realizacja
jedyną wskazaną tam usługę opisał w następujący sposób: „Badanie społeczne Target
Group Index zrealizowane metodą PAPI (w formie ankiet pisemnych) w bezpośrednim
kontakcie ankieter badany na próbie liczącej ponad N=50 000, reprezentatywnej dla
populacji Polski w wieku 15-75 lat dotyczące konsumpcji mediów oraz dóbr i usług, a także
opinii, postaw i stylów życia”. Powyższy opis nic nie mówi na temat zasięgu terytorialnego
przeprowadzonych badań, w szczególności nie potwierdza zaś, że zasięg ten obejmował nie
mniej niż trzy województwa. Również w załączonych do wykazu referencjach brak jest
jakiejkolwiek informacji na ten temat. Nie wiadomo zatem na jakiej podstawie Zamawiający
ustalił zatem, że powyższa usługa polegała na przeprowadzeniu badań społecznych o
wymaganym zasięgu, skoro informacja taka bezdyskusyjnie nie wynika z żadnego z
dokumentów przedstawionych przez wykonawcę Realizacja. Jednocześnie wykonawca
Realizacja innych usług w złożonym wykazie nie opisał. Odwołujący powołał wyrok KIO z
dnia 25 października 2012 r., sygn. akt: KIO 2220/12). Skoro więc z dokumentów
przedstawionych przez wykonawcę Realizacja nie wynika, iż wykonane przez niego badania
społeczne miały zasięg obejmujący nie mniej niż trzy województwa, to winien zostać
wykluczony z postępowania a jego oferta uznana za odrzuconą.
Zamawiający wskazał w rozdziale VI SIWZ, w pkt 1, lit. b), iż w celu potwierdzenia spełniania
warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22. ust 1 ustawy do oferty należy
załączyć: „wykaz wykonanych lub wykonywanych usług w zakresie niezbędnym do
wykazania spełniania warunku wiedzy i doświadczenia w okresie ostatnich trzech lat przed
upływem terminu składania ofert, z podaniem ich wartości przedmiotu, dat wykonania i
odbiorców oraz załączeniem dowodu - poświadczenia potwierdzającego, że te usługi zostały
wykonane łub są wykonywane należycie (wzór - załącznik nr 3 do SIWZ-u w oryginale,
poświadczenie - w oryginale lub kserokopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez
Wykonawcę lub osobę uprawnioną, z zachowaniem sposobu reprezentacji). W odniesieniu
do nadal wykonywanych usług lub usług okresowych łub ciągłych poświadczenie powinno
być wydanie nie wcześniej niż na 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert".
Wykonawca Realizacja złożył wraz z ofertą ww. wykaz oraz załączył do niego referencje
z 05 stycznia 2014, wystawione przez Millward Brown S.A. z siedzibą w Warszawie.
Jednak wbrew powyższemu nakazowi SIWZ referencje te nie zostały przedstawione
ani oryginale, ani w kserokopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez wykonawcę
Realizacja. Tym samym referencji tych, ze względu na niezachowanie właściwej formy,
Zamawiający nie powinien brać pod uwagę. Ponieważ innych dowodów dotyczących usługi
wskazanej w wykazie wykonawca Realizacja nie przedstawił, jak również nie wskazał w
wykazie żadnych innych usług, Zamawiający winien uznać, iż nie wykazał spełniania
warunków udziału w postępowaniu i wykluczyć go na podstawie art. 24 ust 2 pkt 4 ustawy a
jego ofertę uznać za odrzuconą.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem
art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy w związku z naruszeniem art. 90 ust. 3 poprzez zaniechanie
przez Zamawiającego czynności odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcy
Realizacja pomimo że wykonawca Realizacja nie złożył wyjaśnień, które można by
uznać za wyjaśnienia w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy, względnie dokonana ocena
wyjaśnień potwierdza, że oferta wykonawcy Realizacja zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia, stwierdzić należy co następuje.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Zamawiający, w celu ustalenia czy oferta zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zwraca się do wykonawcy o udzielenie w
określonym terminie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość
ceny. Zastosowanie powołanej procedury jest czynnością Zamawiającego, od której
niewątpliwie odstąpić nie może, w przypadku podejrzenia złożenia oferty z rażąco niską
ceną. W niniejszym postępowaniu Zamawiający pismem z dnia 04 kwietnia 2014 r. znak
pisma OKEP-EFS/VII/88/2014, zwrócił się do wykonawcy Realizacja, na podstawie art. 90
ust. 1 ustawy, o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny, w szczególności wskazanie czynników decydujących o cenie. Podkreślić
również należy, że w świetle okoliczności faktycznych sprawy powyższe wezwanie było w
pełni uzasadnione. Wskazać należy za orzecznictwem (np. wyrok KIO z dnia 14 sierpnia
2008 r., sygn. akt: KIO/UZP 794/08, wyrok z dnia 04 stycznia 2010 r., sygn. akt: KIO/UZP
117/10, wyrok z dnia 11 lipca 2012 r., sygn. akt: KIO 1363/12, wyrok z dnia 03 października
2012 r., sygn. akt: KIO 2011/12), że o konieczności przeprowadzenia postępowania
wyjaśniającego w trybie art. 90 ust.1 i 2 ustawy powinien decydować następujący wynik
analizy złożonych ofert: szacunkowa wartość przedmiotu zamówienia powiększona o
podatek od towarów i usług przygotowana przez Zamawiającego jest znacznie wyższa niż
zaoferowana przez wykonawcę, porównanie z innymi złożonymi ofertami wskazuje znaczne
różnice w wysokości cen, wartość oferty znacznie odbiegająca od cen rynkowych. Przy czym
w orzecznictwie podkreśla się, że wystarczające jest wystąpienie choćby jednego z ww.
elementów powodujących wątpliwości, aby wszcząć procedurę wyjaśnień sposobu kalkulacji
ceny. W przedmiotowej sprawie wystąpiły wszystkie ww. przesłanki uzasadniające wezwanie
wykonawcy Realizacja do wyjaśnień ceny, a mianowicie cena zaoferowana przez
wykonawcę Realizacja za realizację zamówienia jest niemal o połowę tańsza od ceny
następnej oferty w rankingu ofert jak i od cen wszystkich pozostałych złożonych ofert,
ponadto jest niemal o połowę niższa od ustalonej przez Zamawiającego szacunkowej
wartości zamówienia i jednocześnie rażąco wręcz odbiega od cen rynkowych
żądanych za usługi składające się na realizację przedmiotu zamówienia. Podnieść
również trzeba, że wykonawca Realizacja nie zakwestionował przez wniesienie odwołania
dokonanego przez Zamawiającego wezwania, potwierdzając tym samym, że ze względu na
wskazane powyżej okoliczności jego wystosowanie przez Zamawiającego było prawidłowe i
w pełni uzasadnione. W odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego wykonawca Realizacja
złożył pismo z dnia 07 kwietnia 2014 r., załączając do niego szczegółową kalkulację ceny
oferty oraz pismo zawierające wskazanie: oszczędności przyjętych rozwiązań, optymalności
wybranych rozwiązań technicznych, sprzyjających warunków wykonywania zamówienia
dostępnych dla wykonawcy Realizacja, oryginalności projektu wykonawcy Realizacja.
Odwołujący pragnie podkreślić wystąpienie do wykonawcy w trybie art. 90 ust. 1 ustawy
ustanawia domniemanie prawne [praesumptio iuris) zaproponowania w ofercie ceny rażąco
niskiej w stosunku do przedmiotu zamówienia. Wyjaśnienia wykonawcy mają doprowadzić
do obalenia tego domniemania. Art. 90 ust. 3 ustawy nakazuje bowiem Zamawiającemu
odrzucenie oferty wykonawcy który nie złożył wyjaśnień lub jeśli dokonana ocena wyjaśnień
wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera cenę rażąco niską w
stosunku do przedmiotu zamówienia. W ocenie Odwołującego z sytuacją opisaną w
powołanym przepisie art. 90 ust. 3 ustawy mamy do czynienia w niniejszej sprawie.
Mianowicie nie budzi najmniejszych wątpliwości, iż zawarte w piśmie z dnia 07 kwietnia 2014
r. wyjaśnienia wykonawcy są zbyt ogólnikowe, aby mogły obalić domniemanie
Zamawiającego w przedmiocie złożenia oferty z rażąco niską ceną. Odwołujący, odnosząc
się do stwierdzeń wykonawcy Realizacja zawartych w odpowiedzi na wezwanie
Zamawiający, wskazuje, że wykonawca ten ograniczył się do ogólnikowego powołania się
na różne okoliczności (określone mianem czynników), jednak bez jakiegokolwiek
wyjaśnienia w jaki konkretnie sposób i w jakiej konkretnej wysokości czynniki te przekładają
się na obniżenie kosztów realizacji zamówienia. Co więcej, czynniki te opisane zostały
zdawkowo, wręcz hasłowo, bez podania żadnych szczegółów, np. „wykorzystanie
infrastruktury terenowej naszej organizacji" bez żadnego bliższego określenia jak ta
infrastruktura terenowa wygląda i dlaczego przyniesie oszczędności. Trzeba też podkreślić,
że lakonicznie wskazane czynniki nie zostały poparte jakichkolwiek dowodami.
Przykładowo, wykonawca Realizacja stwierdził, że: Jesteśmy właścicielami systemów
komputerowych optymalizujących logistyczne zarządzanie projektem", jednak za tym
ogólnym stwierdzeniem nie poszło wskazanie jakie konkretnie „systemy komputerowe
optymalizujące logistyczne zarządzanie projektem" posiada wykonawca Realizacja, nie
przedstawiono też żadnych dowodów na to, że takie systemy faktycznie są własnością
wykonawcy. Wreszcie szereg czynników, na które powołał się wykonawca Realizacja,
dotyczy również pozostałych wykonawców ubiegających się o przedmiotowe zamówienie i w
żaden sposób nie tłumaczy rażącej dysproporcji pomiędzy ceną zaoferowaną przez
wykonawcę Realizacja a cenami pozostałych ofert i szacunkową wartością zamówienia.
Przykładowo, wykonawca Realizacja wskazał, że dysponuje wyszkolonym zespołem ankieter
skini. Tymczasem również Odwołujący, jak i zapewne trzeci z wykonawców ubiegający się o
udzielenie niniejszego zamówienia, dysponuje odpowiednio przeszkolonymi ankieterami
niezbędnymi do prawidłowej realizacji przedmiotowego zamówienia, bowiem bez takiego
„zasobu ludzkiego" trudno sobie w ogóle wyobrazić należyte wykonanie umowy zawartej z
Zamawiającym.
Odwołujący pragnie podkreślić, że w wyjaśnieniach złożonych przez wykonawcę Realizacja,
zawierających szereg ogólnikowych stwierdzeń, nie wskazano w jaki konkretnie sposób
powyższe okoliczności (czynniki) wpłynęły na wysokość zaoferowanej przez niego ceny.
Tymczasem Krajowa Izba Odwoławcza w swoich wyrokach konsekwentnie podkreśla, że
niewystarczające jest ograniczenie się przez wykonawcę do wyliczenia w składanych
wyjaśnieniach przykładowych czynników mających wpływ na zaoferowaną cenę, tak jak
uczynił to wykonawca Realizacja (Odwołujący powołał wyrok z dnia 28 lutego 2012 r., sygn.
akt: KIO 314/12; wyrok KIO z dnia 14 czerwca 2011 r., sygn. akt: KIO 1124/11; wyrok KIO z
dnia 25 listopada 2010 r., sygn. akt: KIO 2465/10 ). Podnieść również trzeba ponownie, że
wykonawca Realizacja nie zakwestionowała poprzez wniesienie odwołania dokonanego
przez Zamawiającego wezwania w trybie art. 90 ust. 1 ustawy, potwierdzając tym samym, że
ze względu na wskazane powyżej okoliczności jego wystosowanie przez Zamawiającego
było prawidłowe i w pełni uzasadnione. Powyższe fakty mają zasadnicze znaczenie dla
rozstrzygnięcia niniejszego odwołania i to z dwóch względów. Po pierwsze, na co już wyżej
wskazywał Odwołujący, wezwanie wykonawcy do wyjaśnień ceny w trybie art. 90 ust. 1
ustawy ustanawia domniemanie, iż cena oferty wykonawcy jest rażąco niska, co potwierdza
jednolite orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej. Wykonawca, składając żądane przez
Zamawiającego wyjaśnienia, obowiązany jest to domniemanie obalić, a jeżeli tego nie
uczyni, jego oferta podlega odrzuceniu. Art. 90 ust. 3 ustawy nakazuje bowiem
Zamawiającemu odrzucenie oferty wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeśli dokonana
ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera cenę rażąco
niską w stosunku do przedmiotu zamówienia (Odwołujący powołał wyrok KIO z dnia 28
października 2010 r., sygn. akt: KIO/UZP 2242/10, wyrok KIO z dnia 11 kwietnia 2011 r.,
sygn. akt: KIO 624/11, wyrok KIO z dnia 11 lipca 2012 r., sygn. akt: KIO 1363/12). Po drugie,
obalenie przez wykonawcę domniemania rażąco niskiej ceny, powstałego wskutek wezwania
przez Zamawiającego, musi nastąpić poprzez złożenie wyjaśnień w trybie art. 90 ustawy
i poparcie ich dowodami. Niewystarczające jest przy tym złożenie jakichkolwiek
wyjaśnień, przeciwnie, wyjaśnienia złożone w tym trybie powinny być precyzyjne,
szczegółowe i konkretne, a nie sprowadzać się do powtórzenia ogólników, które
mógłby się znaleźć w każdych innych wyjaśnieniach składanych w każdym innym
postępowaniu. Odnosząc powyższe do okoliczności niniejszej sprawy, wobec
przedłożenia przez wykonawcę Realizacja ogólnikowych wyjaśnień nie popartych żadnymi
dowodami, należy uznać, iż wykonawca de facto żądanych wyjaśnień nie złożył i tym samym
nie obalił domniemania rażąco niskiej ceny, a zatem jego oferta podlega odrzuceniu w
oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy w związku z art. 90 ust. 3 ustawy. Jak bowiem podnosi
się konsekwentnie w orzecznictwie KIO, niewystarczające jest złożenie jakichkolwiek
wyjaśnień. Za wyrokiem sygn. akt: KIO 1587/11 wskazać należy, że: „wyjaśnienia
wykonawcy winny być wyczerpujące, mieć charakter skonkretyzowanych informacji
odnoszących się do sytuacji wykonawcy, do konkretnych elementów kalkulacyjnych, które
miały wpływ na wysokość zaoferowanej ceny. Wyjaśnienia dotyczące elementów oferty,
które miały wpływ na kalkulację ceny, winny wskazywać i omawiać przynajmniej podstawowe
elementy cenotwórcze” ( Odwołujący powołał wyrok KIO z dnia 18 września 2010 r., sygn.
akt: KIO 1812/10, wyrok KIO z dnia 2 sierpnia 2011 r., sygn. akt: KIO 1568/11, wyrok KIO z
dnia 15 maja 2012 r., sygn. akt: KIO 882/12). Odwołujący musi po raz kolejny wskazać, że
wykonawca, składając żądane przez Zamawiającego wyjaśnienia, obowiązany jest obalić
domniemanie rażąco niskiej ceny, a jeżeli tego nie uczyni, jego oferta podlega odrzuceniu.
Niewątpliwie dla obalenia ww. domniemania konieczne jest przekazanie Zamawiającemu
niezbędnych informacji, a zatem brak takich informacji w wyjaśnieniach winien skutkować
odrzuceniem oferty wykonawcy, stosownie do przepisu art. 90 ust. 3 ustawy. Odwołujący
pragnie podkreślić, że wyjaśnienia, aby uznać je za wyjaśnienia w rozumieniu art. 90 ustawy,
muszą coś wnosić do sprawy. Innymi słowy wyjaśnienia takie muszą zawierać pełne
informacje dotyczące elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Tak właśnie
sformułowane wyjaśnienia są niezbędne, aby Zamawiający miał choćby potencjalną szansę
je ocenić. Zatem wykonawca w złożonych wyjaśnieniach nie może się ograniczyć do kilku
zdawkowych twierdzeń, lecz powinien przedstawić i udowodnić obiektywne czynniki, które
ukształtowały cenę jego oferty, w szczególności oszczędność metody wykonania
zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania
zamówienia dostępne dla wykonawcy, oryginalność projektu wykonawcy oraz wpływ pomocy
publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów, o ile taka występuje. Tymczasem
wyjaśnienia złożone przez wykonawcę Realizacja zawierają wyłącznie bardzo ogólne i
niczego niewyjaśniające stwierdzenia. W rezultacie uznać trzeba, że wykonawca
Realizacja faktycznie wymaganych wyjaśnień nie złożył, jak też nie dostarczył dowodów,
które by potwierdziły, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny za realizację przedmiotu
zamówienia. W konsekwencji Zamawiający był obowiązany zastosować w niniejszej
sprawie art. 90 ust 3 ustawy. Z ostrożności Odwołujący wskazuje, że jeżeli nawet
pismo wykonawcy Realizacja z dnia 07 kwietnia 2014 r. uznać by wyjaśnienia w
rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy, to ocena tych wyjaśnień potwierdza, że oferta
wykonawcy Realizacja zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia. W szczególności podkreślić należy, że w złożonych wyjaśnieniach wykonawca
Realizacja nie obalił domniemania zaoferowania ceny rażąco niskiej. Odnośnie nie obalenia
domniemania zaoferowania ceny rażąco niskiej przede wszystkim raz jeszcze zwrócić trzeba
uwagę na lakoniczność złożonych wyjaśnień, które nie zawierają praktycznie żadnych
konkretnych informacji. Już tylko ta okoliczność powoduje, że cenę za realizację przedmiotu
zamówienia, zaoferowaną przez wykonawcę Realizacja, uznać należy za rażąco niską.
Niezależnie od powyższego Odwołujący wskazuje, że minimalne rynkowe koszty realizacji
przedmiotu zamówienie przewyższają cenę zaoferowaną przez wykonawcę Realizacja. Tym
samym cena ta nie wystarczy nawet na pokrycie kosztów realizacji niniejszego zamówienia,
nie mówiąc już o jakikolwiek zysku. Co więcej, w złożonych wyjaśnieniach wykonawca
Realizacja nie wyjaśnił w jaki sposób przy tak niskiej cenie oferty ma zamiar sfinansować
niezbędne koszty, które w celu prawidłowej realizacji przedmiotu zamówienia po prostu
będzie musiał ponieść, a które to koszty obejmują m.in. wynagrodzenie odpowiednio
wyszkolonego personelu, których trzeba będzie zatrudnić przy realizacji zamówienia. W
ocenie Odwołującego cena zaoferowana przez wykonawcę Realizacja jest wręcz
podręcznikowym przykładem ceny rażąco niskiej, czyli ceny niewiarygodnej, oderwanej
całkowicie od realiów rynkowych, poniżej kosztów wytworzenia oferowanych usług (por.
wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 21 czerwca 2010 r., sygn. akt XIX Ga
175/10).
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem w
związku z naruszeniem art. 91 ust. 1 ustawy poprzez dokonanie wyboru oferty
wykonawcy Realizacja jako najkorzystniejszej oferty oraz poprzez zaniechanie
dokonania wyboru oferty złożonej przez Odwołującego jako najkorzystniejszej oferty,
stwierdzić należy co następuje.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. W
niniejszej sprawie Zamawiający wskazał w pkt XIV. ppkt 1 SIWZ, że: „Kryterium wyboru:
cena brutto - waga 100%. Ponieważ, jak to zostało wykazane powyżej, oferta wykonawcy
Realizacja podlega odrzuceniu, wykonawca Realizacja podlega wykluczeniu, natomiast
wykluczenie Odwołującego z postępowania było bezpodstawne, Zamawiający jako
najkorzystniejszą ofertę winien wybrać ofertę Odwołującego, która jest ofertą z najniższą
ceną spośród ofert złożonych w niniejszym postępowaniu i niepodłegających odrzuceniu.
Odnośnie podniesionego z ostrożności zarzutu naruszenia art 7 ust. 1 i 3
ustawy w związku z naruszeniem art. 26 ust. 3 ustawy poprzez zaniechanie czynności
wezwania wykonawcy Realizacja do uzupełnienia wskazanych w uzasadnieniu
odwołania dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu,
stwierdzić należy co następuje. Na wstępie Odwołujący podkreśla, że stawia powyższy
zarzut jedynie z ostrożności i wyłącznie na wypadek gdyby Izba uznała, że w istniejących
okolicznościach faktycznych wezwanie wykonawcy Realizacja do uzupełnienia w trybie art.
26 ust. 3 ustawy wskazanych w uzasadnieniu odwołania oświadczeń i dokumentów jest
jednak dopuszczalne. Jak to zostało wykazane powyżej, oferta złożona przez wykonawcę
Realizacja podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy w związku z art. 90
ust. 3 ustawy, gdyż wykonawca Realizacja nie złożył wyjaśnień, które można by uznać za
wyjaśnienia w rozumieniu art. 90 ust, 1 ustawy, względnie dokonana ocena wyjaśnień
potwierdza, że oferta wykonawcy Realizacja zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Z tego względu nie jest możliwe wezwanie wykonawcy Realizacja
do uzupełnienia jakichkolwiek oświadczeń i dokumentów. Zgodnie bowiem z art. 26 ust. 3
ustawy Zamawiający nie może wezwać wykonawcy do uzupełnienia oświadczeń i
dokumentów, jeżeli mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega odrzuceniu, a tak właśnie
jest w przypadku oferty złożonej przez wykonawcę Realizacja. Dlatego też Odwołujący
jednie z ostrożności zarzuca Zamawiającemu, że nie wezwał wykonawcy Realizacja do
uzupełnienia oświadczeń i dokumentów potwierdzających spełnianie warunku dotyczącego
posiadania wiedzy i doświadczenia, tj. warunku opisanego w rozdziale V SIWZ, pkt 1., lit b).
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron na podstawie zebranego
materiału w sprawie oraz oświadczeń i stanowisk Stron Krajowa Izba Odwoławcza
ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których stanowi
art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 907 ze zm.;
dalej: „Pzp” lub „ustawa”), skutkujących odrzuceniem wniesionego w dniu 22 kwietnia 2014
roku odwołania a także Izba ustaliła, że została przekazana w ustawowym terminie kopia
odwołania Zamawiającemu, co potwierdza dołączona do odwołania informacja.
Izba ustaliła, że zostały wypełnione łącznie przesłanki z art. 179 ust 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych – Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują
wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi jeżeli ma lub miał interes
w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy - to jest posiadania interesu
w uzyskaniu danego zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia w przedmiotowej sprawie a także
stanowiska i oświadczenia Stron złożone ustnie do protokołu oraz złożone przez Strony
pisma i dowód.
W sprawie zostały złożone pisma:
- 2 maja 2014 roku Pismo Procesowe Odwołującego
- 5 maja 2014 roku na rozprawie Odpowiedź Zamawiającego na odwołanie
Odwołujący złożył dowód (dowód nr 1) – pismo z Oddziału PZU S.A. w Gliwicach.
Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 192 ust 2 ustawy Prawo zamówień publicznych,
Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ
lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Izba
dokonawszy oceny podniesionych w odwołaniu zarzutów biorąc pod uwagę stanowiska
Stron i uczestnika postępowania odwoławczego przedstawione na rozprawie stwierdziła,
że odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W zakresie zarzutów dotyczących oferty Odwołującego tj. wykonawcy A…… K………
prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Business Center 1 A………. K…….. z
siedzibą w Katowicach przy ulicy Staromiejskiej 2/7, 40-013 Katowice
Izba ustaliła, że w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej: SIWZ)
W rozdziale V SIWZ „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania
oceny spełniania tych warunków" Zamawiający określił w pkt 1., lit. d: „ W postępowaniu
mogą wziąć udział Wykonawcy, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, o których
mowa w art. 22 ust. 1 Ustawy Pzp, tj.: (…) Spełniają warunki dotyczące sytuacji
ekonomicznej i finansowej. Warunek ten zostanie spełniony, jeżeli Wykonawca wykaże, że
posiada środki finansowe lub zdolność kredytową w wysokości przekraczającej kwotę 200
000 zł."
W rozdziale VI SIWZ „Wykaz oświadczeń łub dokumentów, jakie mają dostarczyć
Wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz
niepodlegania wykluczeniu w oparciu o art 24 ust 1 ustawy Pzp" Zamawiający w pkt 1: W
celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22.
ust. 1 Ustawy Pzp, do oferty należy załączyć: (…)
lit. c) „informację banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo – kredytowej
potwierdzającą wysokość posiadanych środków finansowych łub zdolność kredytową
Wykonawcy, w wysokości przekraczającej kwotę 200 000 zł, wystawioną nie wcześniej niż 3
miesiące przed upływem terminu składania ofert - w oryginale lub kopii poświadczonej za
zgodność z oryginałem przez Wykonawcę"
lit. d) opłaconą polisę, a w przypadku jej braku, inny dokument potwierdzający, że
Wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia – w oryginale lub kopii poświadczonej za
zgodność z oryginałem przez wykonawcę.
Izba wskazuje, że zgodnie z celem zawartym w ustawie Prawo zamówień publicznych
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego po to aby
udzielić zamówienia. Zamawiający winien udzielić zamówienia wykonawcy zdolnemu
do realizacji tegoż zamówienia, tym samym Zamawiający prowadzi weryfikację
wykonawców, której to weryfikacji dokonuje między innymi kontrolując wykazanie spełnienia
warunku udziału w postępowaniu, którego opis sposobu spełnienia zawarty jest w ogłoszeniu
o zamówieniu (art. 41 pkt 7 ustawy) oraz Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia
(art. 36 ust.1 pkt 5 ustawy).
Postanowienia w zakresie opisu sposobu dokonania oceny spełnienia warunków udziału w
postępowaniu oraz wymaganych dokumentów potwierdzających warunki należy
interpretować zgodnie z wykładnia gramatyczną. Tak więc wymagania, które określa
Zamawiający wynikają wprost z literalnego brzmienia ogłoszenia i SIWZ (porównaj: wyrok
Sadu Okręgowego w Warszawie z dnia 07 października 2008 roku sygn. akt XXIII Ga
446/08). Tym samym wskazać należy, że ocena spełnienia wymagań winna zostać
dokonana w oparciu o literalne brzmienie ukształtowanych przez Zamawiającego wymagań,
co zapobiega jakiejkolwiek uznaniowości Zamawiającego na etapie oceny wykazania
spełnienia warunków udziału w postępowaniu.
Zamawiający, na którym ciąży ustawowy obowiązek sporządzenia opisu sposobu spełnienia
warunków udziału w postępowaniu, w rozpoznawanej sprawie, odnosząc się do
blankietowych warunków z art. 22 ust. 1 ustawy, wskazał opis sposobu spełnienia warunku
udziału w postępowaniu w zakresie posiadanej zdolności ekonomicznej i finansowej
wykonawcy przez odniesienie się jedynie do posiadanych środków finansowych lub
zdolności kredytowej wykonawcy na poziomie 200 000 złotych. Zamawiający nie sporządził
opisu sposobu spełnienia warunku w zakresie posiadania przez wykonawcę ubezpieczenia
od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności. Należy zaszczyć, że nie
stanowi opisu sposobu spełnienia warunku udziału w postępowaniu jedynie wskazanie
dokumentu jaki ma złożyć wykonawca w postępowaniu. Aby możliwe było skuteczne
zweryfikowanie wykonawców wymagania im stawiane muszą być skonkretyzowane
(porównaj: wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 7 lipca 2008 roku sygn. akt V Ca
984/08). Opis sposobu dokonania oceny spełnienia warunków musi być jednoznaczny
(porównaj: wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 10 października 2008 roku sygn. akt
KIO/UZP 938/08, wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 21 marca 2012 roku sygn. akt
KIO 485/12). Zamawiający obowiązany jest do badania spełnienia warunków udziału w
postępowaniu w oparciu o opis sposobu spełnienia tych warunków, natomiast w przypadku
gdy nie sformułował takiego opisu sposobu spienienia warunku udziału w postępowaniu nie
może egzekwować spełnienia tego warunku choćby wskazał w dokumentacji dokument jaki
ma złożyć wykonawca. Zamawiający nie ma możliwości dokonania badania tego dokumentu,
bowiem nie może odnieść go do konkretnego opisu sposobu spełnienia warunku udziału
w postępowaniu. Zamawiający dokonując oceny polisy złożonej przez Odwołującego czy
to w ofercie czy to w wyniku odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia dokumentów,
skierowanym do Odwołującego na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy nie odniósł się
do postanowień SIWZ kształtujących opis sposobu spełnienia warunku udziału w
postępowaniu ponieważ nie było takiego opisu, a wiec dokonał tej oceny jedynie w oparciu o
wymaganie dotyczące złożenia dokumentu co nie jest działaniem uprawnionym. Dlatego też
Zamawiający nie miał podstaw od wykluczenia Odwołującego z postępowania, bowiem nie
może wykazać niespełnienia warunku udziału w postępowaniu z uwagi na brak opisu
sposobu spełnienia warunku udziału w postępowaniu.
Podjęta przez Zamawiającego nieuprawniona czynność do uzupełnienia dokumentów w
trybie art. 26 ust. 3 ustawy, nieuprawniona z uwagi na to, że Zamawiający nie ma podstawy
do oceny spełnienia warunku udziału w postępowaniu skutkowała zatrzymanie wadium przez
Zamawiającego z powodu niewykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu. Należy
zaznaczyć, że samo wezwanie do uzupełnienia dokumentów było już nieuprawnione,
bowiem nie ma podstaw do wykluczenia wykonawcy z postępowania, tym samym wezwanie
do uzupełnienia dokumentu, którego Zamawiający nie może skutecznie zweryfikować jest
bezcelowe i nie może rodzić po stronie wykonawcy negatywnych, nieuprawnionych skutków.
Odwołujący odpowiedział na wezwanie i złożył dokument żądany przez Zamawiającego -
polisę. W rozpoznanej sprawie bez znaczenia - z uwagi na brak możliwości dokonania oceny
spełnienia warunku z powodu braku ukształtowanego opisu sposobu spełnienia warunku –
pozostaje kwestia oceny spełnienia warunku udziału w postępowaniu, jednakże należy
wskazać dla porządku, że jeżeli wykonawca w dopowiedzi na wezwanie z art. 26 ust. 3
ustawy uzupełni dokumenty jakich żądał Zamawiający w wezwaniu, nie zachodzą przesłanki
do zatrzymania wadium, niezależnie od tego czy wykonawca dokumentami złożonymi
potwierdził spełnienie warunku udziału w postępowaniu czy też nie. Brak wykazania za
pomocą złożonych w wyniku uzupełnienia dokumentów spełnienia warunku udziału w
postępowaniu skutkuje wykluczeniem wykonawcy z postępowania, natomiast nie stanowi
podstawy do zatrzymania wadium. Przepis art. 46 ust. 4a ustawy ma zastosowanie do takich
sytuacji, kiedy żądany przez Zamawiającego dokument lub oświadczenie nie zostanie
uzupełnione, nie ma natomiast zastosowania, gdy dokument bądź oświadczenie, które
zostały złożone w odpowiedzi na wezwanie nie potwierdzają spełnienia warunku udziału
w postępowaniu.
Zamawiający w sposób nieuprawniony zatrzymał wadium wniesione w postępowaniu przez
Odwołującego. Należy mieć na uwadze, że Zamawiający w tej sprawie, co zostało wykazane
wyżej nie może dokonać oceny spełnienia warunku, na okoliczność którego zażądał polisy a
w przypadku jej braku innego dokumentu, bowiem nie opisał sposobu oceny spełnienia
warunku udziału w postępowaniu, tym samym skoro nie może z tego powodu wykluczyć
wykonawcy z postępowania to nie może z tego powodu zatrzymać Odwołującemu
wniesionego wadium.
Reasumując, Zamawiający nie jest uprawniony w oparciu o SIWZ do wykluczenia
Odwołującego z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy, bowiem nie może
dokonać skutecznej oceny wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu ponieważ
nie opisał sposobu oceny spełnienia warunku, na okoliczność którego żądał złożenia polisy a
w przypadku jej braku innego dokumentu, potwierdzającego, że Wykonawca jest
ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej
z przedmiotem zamówienia. Zamawiający nie jest uprawniony do zatrzymania wadium
wniesionego przez Odwołującego, bowiem nie zaistniała podstawa z art. 46 ust. 4a ustawy.
Dlatego Izba nakazała unieważnienie czynności wykluczenia Odwołującego z postępowania
i uznania oferty tego wykonawcy za odrzuconą oraz nakazała Zamawiającemu zwrot
zatrzymanego wadium.
W zakresie zarzutów dotyczących oferty Realizacja Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie (dalej: Realizacja)
Izba ustaliła, że w SIWZ w rozdziale V SIWZ, pkt 1., lit. b) Zamawiający określił:
W postępowaniu mogą wziąć udział Wykonawcy, którzy spełniają warunki udziału w
postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp, tj.:(…) Posiadają wiedzę i
doświadczenie do wykonania zamówienia. Warunek ten zostanie spełniony, jeżeli
Wykonawca wykaże, iż w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert,
świadczył lub świadczy co najmniej jedną usługę polegającą na przeprowadzeniu badań
społecznych o zasięgu obejmującym nie mniej niż trzy województwa w formie ankiet
pisemnych/papierowych wypełnianych w bezpośrednim kontakcie ankieter - badany o
wartości usługi nie mniejszej niż 200 000 zł brutto lub jedną usługę polegającą na
przeprowadzeniu badań społecznych o zasięgu obejmującym nie mniej niż trzy województwa
w formie ankiet pisemnych/papierowych wypełnianych w bezpośrednim kontakcie ankieter -
badany i inną usługę badawczą o wartości łącznej nie mniejszej niż 200 000 zł (w przypadku,
jeżeli wartość usługi została w umowie wyrażona w walucie obcej - równowartość 200 000 zł
brutto wg średniego kursu NBP z dnia wykonania usługi), wraz z załączeniem do
wskazanych usług dokumentu potwierdzającego ich należyte wykonanie. Warunek ten
zostanie spełniony, jeżeli Wykonawca złoży oświadczenie, że posiada wiedzę i
doświadczenie do wykonania zamówienia oraz złoży wykaz usług potwierdzających
wykonanie ww. usług/i wraz z poświadczeniem.
W celu wykazania spełnienia warunku udziały w postępowaniu Zamawiający wymagał w
rozdziale VI SIWZ, w pkt 1, lit. b): W celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w
postępowaniu, o których mowa w art. 22. ust 1 ustawy do oferty należy załączyć (…) „wykaz
wykonanych lub wykonywanych usług w zakresie niezbędnym do wykazania spełniania
warunku wiedzy i doświadczenia w okresie ostatnich trzech lat przed upfywem terminu
składania ofert, z podaniem ich wartości przedmiotu, dat wykonania i odbiorców oraz
załączeniem dowodu - poświadczenia potwierdzającego, że te usługi zostały wykonane łub
są wykonywane należycie (wzór - załącznik nr 3 do SIWZ-u w oryginale, poświadczenie - w
oryginale lub kserokopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez Wykonawcę lub
osobę uprawnioną, z zachowaniem sposobu reprezentacji). W odniesieniu do nadal
wykonywanych usług lub usług okresowych łub ciągłych poświadczenie powinno być
wydanie nie wcześniej niż na 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert".
W wykazie złożonym przez Realizacja oraz w załączonej referencji (str. 5 i 6 oferty)
wskazane zostało, że wykonawca Realizacja realizowała dla Instytutu Millward Brown
badanie społeczne TARGET GROUP INDEX (dalej: TGI) zrealizowane metodą PAPI (w
formie ankiet pisemnych). Zamawiający na rozprawie argumentował, że TARGET GROUP
INDEX jest nazwą własną rodzaju badania, która obejmuje zasięgiem cały kraj oraz, że jest
to rodzaj badania, który stanowi własność jednej firmy na terenie Polski. Jednakże
Zamawiający na okoliczność swych twierdzeń nie przedstawił żadnego dowodu. Na
podstawie art. 190 ust. 1 ustawy – Strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są
obowiązani wskazywać dowody do stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Dowody na poparcie swych twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej strony i
uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do zamknięcia rozprawy.
Przepis ten nakłada na Strony postępowania obowiązek, który zarazem jest uprawnieniem
Stron, wykazywania dowodów na stwierdzenie faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Postępowanie przed Izbą stanowi postępowanie kontradyktoryjne, czyli sporne a z istoty
tego postępowania wynika, iż spór toczą Strony postępowania i to one mają obowiązek
wykazywania dowodów, z których wywodzą określone skutki prawne. Powołując w tym
miejscu regulację art. 14 ustawy do czynności podejmowanych przez zamawiającego i
wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego stosuje się przepisy
ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią
inaczej przechodząc do art. 6 Kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na
osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, należy wskazać, iż właśnie z tej zasady
wynika reguła art. 190 ust 1 ustawy. Przepis art. 6 Kodeksu cywilnego wyraża dwie ogólne
reguły, a mianowicie wymaganie udowodnienia powoływanego przez stronę faktu,
powodującego powstanie określonych skutków prawnych oraz usytuowanie ciężaru dowodu
danego faktu po stronie osoby, która z faktu tego wywodzi skutki prawne;
ei incubit probatio qui dicit non qui negat (na tym ciąży dowód kto twierdzi a nie na tym kto
zaprzecza). Zamawiający obowiązany był wykazać, że z istoty badania TARGET GROUP
INDEX wynika, ze obejmuje ono swoim zasięgiem całe terytorium kraju. Zamawiający
wskazał, że przy ocenie spełnienia warunku udziału w postępowaniu odniósł się do
posiadanej wiedzy w tym zakresie i w oparciu o nią dokonał badania złożonych dokumentów.
Odwołujący kwestionując spełnienie warunku udziału w postępowaniu przez Realizacja,
podniósł nie jest prawdą, że określenie ‘TGI’ wskazuje na to, że badania prowadzone były na
terenie całego kraju. Uwzględniając fakt, że nie można z treści złożonych referencji ani
wykazu sporządzonego w oparciu o załącznik nr 3 do SWIZ wywieźć jaki był zakres
terytorialny prowadzonych badań oraz fakt, że Zamawiający oparł się przy badaniu
dokumentów na wiedzy jaką posiada a nie na treści złożonych dokumentów jednocześnie nie
wskazując na uzasadnienie swojego stanowiska żadnego dowodu uznać należy, że
Realizacja nie wykazał spełnienia warunku udziału w postępowaniu bowiem z treści
złożonych dokumentów nie wynika że usługa realizowana była na terenie minimum trzech
województw.
Izba nakazała wezwanie do uzupełnienia dokumentów, w trybie art. 26 ust. 3 ustawy
potwierdzających spełnienie warunku udziału w postępowaniu w zakresie posiadanej wiedzy
i doświadczenia przez Realizacja, w przypadku, gdy nie zaistnieją przesłanki do odrzucenia
oferty w wyniku złożenia wyjaśnień przez tego wykonawcę w trybie art. 90 ust. 1 ustawy.
Izba nakazała takie postępowanie w rozpoznawanej sprawie w związku z tym, że zgodnie z
art. 26 ust. 3 ustawy – Zamawiający wzywa wykonawców, którzy w określonym terminie nie
złożyli wymaganych przez zamawiającego oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w
art. 25 ust. 1, lub którzy nie złożyli pełnomocnictw, albo którzy złożyli wymagane przez
zamawiającego oświadczenia i dokumenty, o których mowa w art. 25 ust. 1, zawierające
błędy lub którzy złożyli wadliwe pełnomocnictwa, do ich złożenia w wyznaczonym terminie,
chyba że mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby
unieważnienie postępowania. Złożone na wezwanie zamawiającego oświadczenia i
dokumenty powinny potwierdzać spełnianie przez wykonawcę warunków udziału w
postępowaniu oraz spełnianie przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane
wymagań określonych przez zamawiającego, nie później niż w dniu, w którym upłynął termin
składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo termin składania ofert.
Zgodnie z powyższym, Zamawiający nie wzywa do złożenia dokumentów w przypadku gdy
oferta podlega odrzuceniu.
W zakresie rażąco niskiej ceny oferty Realizacja, Izba na wstępie rozważań wskazuje, iż
ustawa zobowiązując Zamawiających w art. 89 ust. 1 pkt 4 do odrzucenia oferty, gdy ta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, jednocześnie nie
wprowadza definicji pojęcia „rażąco niskiej ceny”. Brak zdefiniowania tego pojęcia a także
brak możliwości wywnioskowania jednolitych zasad, kryteriów takiej oceny na podstawie
orzecznictwa prowadzi do wniosku, iż każdy przypadek Zamawiający zobowiązani są
oceniać indywidualnie, w kontekście danego postępowania o udzielenie zamówienia.
Pomocnym w zakresie badania czy mamy do czynienia z ceną rażąco niską będzie
ukształtowana przez doktrynę wykładnia sformułowana w opinii prawnej Urzędu Zamówień
Publicznych, gdzie czytamy, iż „za ofertę z rażąco niską ceną można uznać ofertę z ceną
niewiarygodną, nierealistyczną w porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień.
Oznacza to cenę znacząco odbiegającą od cen przyjętych, wskazującą na fakt realizacji
zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi”. Próba dookreślenia tegoż pojęcia znalazła
również odzwierciedlenie w orzecznictwie zarówno Zespołów Arbitrów, Krajowej Izby
Odwoławczej jak i sądów powszechnych. „O cenie rażąco niskiej można mówić wówczas,
gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez
wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne. Rażąco niska cena jest to cena niewiarygodna,
oderwana całkowicie od realiów rynkowych. Przykładem może być oferowanie towarów
poniżej kosztów zakupu lub wytworzenia albo oferowanie usług za symboliczną kwotę” (Sąd
Okręgowy w Katowicach w Wyroku z dnia 30 stycznia 2007 r., sygn. akt XIX Ga 3/07). „Za
rażąco niską cenę należy uznać cenę nierealistyczną, za którą wykonanie zamówienia nie
jest możliwe” (wyrok Zespołu Arbitrów z dnia 4 września 2007 r., UZP/ZO/0-1082/07).
„Rażąco niska cena grozi niebezpieczeństwem niewykonania lub nienależytego wykonania
zamówienia w przyszłości” (wyrok Zespołu Arbitrów z dnia 19 czerwca 2007 r. UZP/ZO/0-
696/07). Tak więc, ceną rażąco niską jest cena niepokrywająca wydatków wykonawcy
związanych z realizacją zamówienia, cena nierealna w relacji do cen rynkowych podobnych
zamówień, cena niewiarygodna, oderwana od realiów rynkowych, za którą wykonanie
należyte zamówienia nie jest możliwe. Brak uregulowania ustawowych definicji rażąco niskiej
ceny, brak tejże definicji w dyrektywach jednoznacznie wskazuje na trudność i
indywidualność tego zagadnienia. Jednocześnie sankcja odrzucenia oferty z powodu rażąco
niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia musi być poprzedzona przez
Zamawiającego wezwaniem wykonawcy do złożenia wyjaśnień – art. 90 ustawy. Dla
uznania, że cena jest rażąco niska konieczne jest wykazanie, że przy określonym
przedmiocie zamówienia nie jest możliwe wykonanie zamówienia za oferowaną cenę, bez
ryzyka ponoszenia strat przez wykonawcę (porównaj: Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
sygn. akt KIO/UZP 1492/08 z 13 stycznia 2009 roku).
Jednakże nie należy zapominać, iż Zamawiający ogłaszając postępowanie chce osiągnąć
cel tzn. realizację danego przedmiotu zamówienia za możliwie niskie wynagrodzenie,
natomiast granica pomiędzy najniższą ceną zaoferowana w postępowaniu, będącą efektem
konkurencji pomiędzy podmiotami, a rażąco niską ceną jest nieostra, dlatego Zamawiający
rozstrzygając czy ma do czynienia z rażąco niska ceną powinien mieć na uwadze
w szczególności „rzeczywistą relację wartości świadczenia pieniężnego do wartości
świadczenia niepieniężnego”. Zgodnie z art. 90 ust 1 ustawy cena rażąco niska określana
jest w stosunku do przedmiotu zamówienia – czyli konkretnego dobra jakie chce pozyskać
Zamawiający. Zamawiający w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego ukształtował tylko jedno kryterium oceny ofert – kryterium ceny.
W rozpoznawanej sprawie w postępowaniu zostały złożone trzy oferty: oferta Odwołującego
1.495.680,00 złotych brutto, oferta REALIZACJA Sp. z o.o. - 816.720,00 złotych brutto,
oferta PBS Sp. z o.o. - 1.564.560,00 złotych brutto. Zamawiający na realizację zamówienia
przeznaczył 1 584 400, 00 zł brutto jednocześnie wyjaśnił, że jest to kwota jaką dysponuje w
związku z tym, że otrzymał ją na realizację zamówienia.
Ustawodawca w art. 90 ust. 1 ustawy umocował Zamawiającego do wezwania wykonawcy
w celu ustalenia czy oferta zawiera rażąco niską cenę – tak więc, wezwanie ma służyć
ustaleniu czy oferowana przez wykonawcę cena jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia. Jednocześnie należy wskazać, iż określona w art. 90 ustawy procedura ma
charakter wyjaśniający a nie dowodowy, na co wskazał w Wyroku z dnia 12 czerwca 2008
roku Sąd Okręgowy w Poznaniu (X Ga 140/08) dlatego też oświadczenie wykonawcy, który
składa wyjaśnienia stanowi podstawę w zakresie oceny wyjaśnień dokonywanej przez
Zamawiającego. Izba wskazuje, że obowiązek wykazania, że oferta zawiera rażąco niską
cenę w postępowaniu o udzielnie zamówienia publicznego spoczywa na Zamawiającym,
natomiast w postępowaniu odwoławczym na wykonawcy kwestionującym prawidłowość
oceny Zamawiającego (porównaj: wyrok KIO z 5 października 2012 roku sygn. akt KIO
2005/12). Odwołujący zarówno w odwołaniu jak i w argumentacji przedstawionej na
rozprawie wskazywał, że wyjaśnienia złożone przez Realizacji w wyniku wezwania
Zamawiającego są ogólne, blankietowe i mogą zostać zastosowane do różnych postępowań.
Jednocześnie nie odniósł się Odwołujący do wyliczeń jakie przedstawił Realizacja
w złożonych wyjaśnieniach wskazując jedynie, że koszty realizacji usługi przewyższają cenę
oferty Realizacja jednakże nie zostało to niczym poparte.
Na podstawie wyjaśnień złożonych przez Realizacja pismem z dnia 7 kwietnia 2014 roku
zawierającym w części, zgodnie z argumentacją Odwołującego, ogólne sformułowania tak
jak np.: oryginalność projektu ale jednocześnie zawierające wycenę kosztów realizacji Izba
nie może stwierdzić, że cena zaoferowana przez Realizacją jest ceną rażąco niską.
Ogólność wyjaśnień w pewnej części również nie pozwala na przesądzenie, że zaoferowana
przez Realizację cena realizacji usługi nie jest rażąco niska. Uwzględniajac fakt, że
postępowanie w zakresie wyjaśnienia ceny zaoferowanej w postępowaniu ma charakter
wyjaśniający oraz w realiach tej sprawy uwzględniając treść skierowanego do Realizacja
pisma Zamawiającego z dnia 4 kwietnia 2014 roku stanowiącego wezwanie do złożenia
wyjaśnień właściwym jest nakazanie uzupełnienia wyjaśnień w zakresie elementów oferty
mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny w odniesieniu do ogólnych stwierdzeń
zawartych w wyjaśnieniach z dnia 7 kwietnia 2014 roku oraz rozbieżności co do treści
złożonej oferty na które wskazał Odwołujący, w szczególności czy pojęcie „podwykonawca”
użyte w wyjaśnieniach jest w formie potocznej czy też w ujęciu ustawowym.
Wskazać należy, że ustawodawca, znamienne w skutkach dla wykonawcy stwierdzenie, iż
jego oferta zawiera cenę rażąco niską, poprzedził obowiązkowym zwróceniem się
Zamawiającego do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień w tym przedmiocie. W art. 90 ust. 1
ustawy nie dookreślił ustawodawca, poza zobowiązaniem do wyznaczenia terminu
udzielenia wyjaśnień elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, żadnych innych
formalnych regulacji. Nasuwa się więc pytanie czy Zamawiający ma możliwość zwrócenia się
do wykonawcy o udzielenie w określonym terminie wyjaśnień elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny więcej niż jeden raz. Biorąc pod uwagę ugruntowany pogląd
wyrażony w wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z 23 lutego 2007 roku sygn. akt:
X Ga 23/07/za, iż „Formalizm postępowania o udzielenie zamówienia publicznego,
nie jest celem samym w sobie, a ma na celu realizację zasad Pzp. Stąd przy wykładni
i stosowaniu przepisów ustawy należy brać pod uwagę cel ustawy (…)”
przy uwzględnieniu, iż ustawodawca nie ograniczył takiego działania, odpowiedz będzie
twierdząca, jednakże należy stanowczo zaznaczyć, że nie prowadzi to do obowiązku
wzywania wykonawcy do składania wyjaśnień, aż do czasu gdy będą one potwierdzać, że
cena nie jest rażąco niska lecz pozwolą Zamawiającemu na obiektywną ocenę tychże
wyjaśnień i zawsze będą indywidualne dla danej sprawy. Niezależnie od przypadku oraz
dokonywanych czynności, należy zawsze przestrzegać, realizując uprawnienia lub obowiązki
ustawowe zasad prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Odwołujący wykazał, że część wyjaśnień jest ogólnikowa i nie wnosi nic do sprawy, tym
bardziej niezbędne jest wyjaśnienie tych elementów. Na możliwość ponownego wezwania
do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy wskazał Sąd Okręgowy w Olsztynie
w wyroku z dnia 9 grudnia 2010 r. (sygn. akt V Ga 122/10), wskazał, iż brak jest przeszkód
do ponownego wzywania wykonawcy do złożenia wyjaśnień, jeżeli pierwotne wyjaśnienia
zamawiającego nie rozwiały wątpliwości zamawiającego związanych z „rażąco niską ceną”.
Stanowisko to znajduje odzwierciedlenie w orzeczeniach Krajowej Izby Odwoławczej (wyrok
KIO z 14 kwietnia 2014 roku sygn. akt 664/14, wyrok KIO z 2 sierpnia 2010 1515/10) oraz
stanowisku prezentowanym w publikacjach Urzędu Zamówień Publicznych – Informator UZP
Listopad 2013 (str. 23 i następne).
Zgodnie z art. 90 ust. 3 Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień
lub jeżeli dokonania ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, dokonana ocena przez
Zamawiającego sprowadziła się do oceny oświadczenia jakie złożył Odwołujący, nie stanowi
natomiast merytorycznej oceny zawartych w niej informacji. Ustawodawca w art. 90 ust 2
ustawy wskazał przykładowo, bowiem nie jest to katalog zamknięty, obiektywne czynniki
mogące mieć wpływ na kalkulacje ceny przez wykonawcę, które Zamawiający bierze pod
uwagę dokonując oceny wyjaśnień. Niewątpliwie czynniki jakie mogą mieć wpływ na
kalkulację ceny oferty będą różne dla różnych zamówień oraz będą w szczególności
kreowane przez wykonawców składających wyjaśnienia, bowiem to właśnie wykonawcy ci
będą się do nich odwoływać wyjaśniając ceny zawarte w ofertach. Ustawodawca wprowadził
możliwość posłużenia się dowodem, który potwierdza oświadczenie wykonawcy jedynie
fakultatywnie, wskazać należy, wbrew twierdzenia Odwołującego, że nie istnieje ustawowy
obowiązek składania przez wykonawcę wraz z wyjaśnieniem stanowiącym oświadczenie
wykonawcy dowodów potwierdzających te wyjaśnienia. Ustawodawca nie zobowiązał w
sposób bezwzględny i konieczny wykonawców do przedstawiania dowodów na swoje
twierdzenia, ustawodawca dopuścił możliwość poparcia twierdzeń dowodami. Zaznaczyć
ponownie należy w tym miejscu, iż określona w art. 90 ustawy procedura ma charakter
wyjaśniający a nie dowodowy (wyrok Sąd Okręgowy w Poznaniu z dnia 12 czerwca 2008
roku sygn. akt X Ga 140/08).
Celem postępowania zawartego art. 90 ustawy jest z jednej strony wyeliminowanie z
postępowania o udzielnie zamówienia publicznego ofert, w których zaproponowana jest
realizacja przedmiotu zamówienia za cenę nierealną, nierzeczywistą z drugiej strony
umożliwienie wykonawcom rzetelne i szczegółowe wyjaśnienie elementów oferty, które mają
wpływ na wysokość zaoferowanej ceny – natomiast dokonanie wyboru oferty z pominięciem
lub niewłaściwym przeprowadzeniem procedury z art. 90 ustawy jest sprzeczne z zasadą
niedyskryminującego dostępu wykonawców do zamówień publicznych, wyrażoną w art. 7
ust. 1 ustawy; art. 7 ust. 1 ustawy - Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie
o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz
równe traktowanie wykonawców, jakie to naruszenie wskazywał Odwołujący w odwołaniu,
Izba uznała, iż działanie Zamawiającego nie było zgodne z obowiązującymi przepisami i
naruszało zasad zamówień publicznych, w tym w szczególności podnoszoną przez
Odwołującego zasadę równego traktowania wykonawców i zachowania uczciwej
konkurencji. Zasada równego traktowania wykonawców, jak podniósł to Sąd Okręgowy w
Bydgoszczy oznacza jednakowe traktowanie wykonawców na każdym etapie postępowania,
bez stosowania przywilejów, ale także środków dyskryminujących wykonawców ze względu
na ich właściwości. Jej przestrzeganie polega na stosowaniu jednej miary do wszystkich
wykonawców znajdujących się w tej samej lub podobnej sytuacji, nie zaś na jednakowej
ocenie wykonawców (porównaj: Postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z 17
marca 2008 roku sygn. akt VIII Ga 22/08). Zasada równego traktowania wykonawców
wskazuje więc na obowiązek jednakowego traktowania wykonawców bez ulg i przywilejów
zaś zasada zachowania uczciwej konkurencji związana jest z obowiązkami jakie nakłada
ustawodawca na Zamawiającego w czasie przygotowania i przeprowadzenia postępowania
o udzielnie zamówienia w tym dokonania rzetelnej oceny ofert (porównaj: Wyrok Sądu
Okręgowego w Gliwicach z 22 kwietnia 2008 roku sygn. akt X Ga 25/08).
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238)
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ……………………………………