Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CNP 20/15
POSTANOWIENIE
Dnia 20 listopada 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa A. C.
przeciwko K. sp. z o.o. w P.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 20 listopada 2015 r.,
na skutek skargi strony pozwanej
o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 24 maja 2013 r.,
odrzuca skargę i oddala wniosek powoda o zasądzenie od
pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania wywołanego
skargą.
2
UZASADNIENIE
Pozwany K. sp. z o.o. w P. wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 24 maja 2013 r.,
zmieniającego oddalający powództwo wyrok Sądu Rejonowego w K. z dnia 24 lipca
2012 r. przez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda A. C. kwoty 29 280 zł z
ustawowymi odsetkami od dnia 5 września 2008 r. do dnia zapłaty i kosztami
postępowania. Przedmiotem sporu była zapłata przez pozwanego ostatniej raty
wynagrodzenia za projekt architektoniczny wykonany przez powoda. Sąd pierwszej
instancji oddalił powództwo uznając, że projekt zawierał poważne wady, których
powód nie usunął, mimo wezwania ze strony pozwanego, wobec czego pozwany
był uprawniony do odstąpienia od umowy na podstawie art. 55 ustawy z dnia 4
lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (jedn. tekst: Dz.U. z 2006
r., nr 90, poz. 631 - dalej „u.p.a.p.p.”), a skuteczne odstąpienie od umowy zdjęło z
niego obowiązek zapłaty dochodzonego przez powoda wynagrodzenia. Sąd
Okręgowy natomiast uznał, że pozwany przyjął od powoda utwór w rozumieniu art.
55 ust. 3 u.p.a.p.p., wobec czego art. 55 tej ustawy nie mógł już stanowić podstawy
późniejszego odstąpienia od umowy stron i skuteczność tej czynności należało
ocenić według przesłanek art. 637 k.c. Wady projektu, wymagające
nieskomplikowanego przeprojektowania konstrukcji dachu nad klatką schodową,
nie były, zdaniem tego Sądu, istotne i nie uprawniały pozwanego do odstąpienia od
umowy. Winien więc zapłacić powodowi resztę wynagrodzenia.
W skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem wyroku Sądu
Okręgowego skarżący wskazał jako jej podstawę - naruszenie art. 55 u.p.a.p.p.
przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że w obrębie tego przepisu
można różnicować istotne i nieistotne usterki utworu, które wpływają na
przewidziane w nim uprawnienia. Podniósł także niewłaściwe zastosowanie art.
637 § 2 k.c., który - jego zdaniem, został wyłączony przez art. 55 u.p.a.p.p.
stanowiący lex specialis w stosunku do przepisów kodeksu cywilnego.
Jako przepisy, z którymi zaskarżone orzeczenie jest niezgodne wskazał art.
art. 55 u.p.a.p.p. i wyjaśnił, że na skutek wydania zaskarżonego orzeczenia doznał
3
szkody, gdyż zobowiązany był do zapłaty na rzecz powoda łącznej kwoty
w wysokości 59.591,60 zł., na którą składała się należność główna, odsetki, koszty
sądowe, koszty egzekucyjne i koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu
egzekucyjnym, wraz z ustawowymi odsetkami - na dowód czego przedstawił
potwierdzony odpis zajęcia wierzytelności w celu zaspokojenia wierzytelności
z tytułu odsetek i kosztów. Skarżący stwierdził ponadto, że wzruszenie
zaskarżonego wyroku w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest
możliwe, a skarga kasacyjna od niego nie przysługuje. We wnioskach domagał się
stwierdzenia niezgodności z prawem tego wyroku oraz zasądzenia od powoda na
jego rzecz kosztów postępowania.
W odpowiedzi na skargę powód wniósł o jej oddalenie skargi i zasądzenie
od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania według norm
przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4245
§ 1 pkt 4 i 5 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego wyroku powinna zawierać m.in. uprawdopodobnienie
wyrządzenia szkody spowodowanej przez wydanie wyroku, którego dotyczy oraz
wykazanie, że wzruszenie tego wyroku w drodze innych środków prawnych nie było
i nie jest możliwe.
W orzecznictwie ustabilizował się już pogląd, że przewidziane w art. 4245
§ 1
pkt 4 k.p.c. wymaganie uprawdopodobnienia szkody jest spełnione wtedy, kiedy
skarżący wskaże, że szkoda wystąpiła, określi jej postać, wysokość i czas
powstania oraz związek przyczynowy z wydaniem orzeczenia będącego
przedmiotem skargi, a także przedstawi dowody lub inne środki uwiarygodniające
powstanie szkody (por. np. postanowienia z dnia 23 września 2005 r. III CNP 5/05,
z dnia 22 listopada 2005 r. I CNP 19/05, nie publ. oraz z dnia 31 stycznia 2006 r.
IV CNP 38/05, OSNC 2006/7-8/14). Szkoda musi przy tym mieć charakter
rzeczywisty. Nie spełnia tego wymagania odwołanie się do szkody, która jeszcze
nie wystąpiła, nawet jeśli jej powstanie w przyszłości jest pewne, dlatego
niewystarczające jest wykazanie istnienia ciążącego na skarżącym zobowiązania
wynikającego z kwestionowanego przez niego wyroku (por. postanowienia Sądu
4
Najwyższego z dnia 10 grudnia 2010 r., III CKN 48/10, Biul. Sąd. IC 2011/10/51,
a także z dnia 27 października 2005 r., V CNP 28/05, nie publ.). W swojej skardze
pozwany nie wypełnił wymagania uprawdopodobnienia powstania szkody, gdyż nie
zawarł w niej nawet twierdzenia, że nastąpiła zapłata zasądzonej na rzecz powoda
kwoty, lecz jedynie powołał się na powstanie takiego zobowiązania po swojej
stronie i przedłożył odpis zajęcia wierzytelności. Te dowody wskazują na podjęcie
przez powoda kroków w celu uzyskania świadczenia, ale nie uwiarygodniają,
że egzekucja okazała się skuteczna. Ponadto koszty procesu, którymi strona
została obciążona, nie stanowią szkody uzasadniającej wniesienie skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (por. m.in.
niepublikowane postanowienia Sądu Najwyższego z 28 listopada 2006 r., III CNP
46/06; z 21 grudnia 2006 r., III CNP 57/06, z 17 listopada 2005 r., II CNP 15/05,
z 27 lipca 2006 r., II BP 11/06, z 25 maja 2007 r., III CNP 30/07, z 10 lipca 2008 r.,
I CNP 39/08, z 21 lutego 2013 r., III CNP 2/13, z dnia 27 marca 2015 r., I CNP
43/14).
Nie został także należycie wykonany obowiązek wynikający z art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c., ponieważ skarżący stwierdził jedynie, że wzruszenie
zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie jest możliwe,
a w szczególności, że wyrok ten nie podlega zaskarżeniu skargą kasacyjną.
Takie wyjaśnienie nie jest równoznaczne ze spełnieniem wymagań art. 4245
§ 1
pkt 5 k.p.c. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 sierpnia 2005 r.,
I CNP 5/05, OSNC 2006/1/17), którego formuła wskazuje na konieczność
zamieszczenia w skardze wyodrębnionej argumentacji dowodzącej w sposób
wyczerpujący i niebudzący wątpliwości, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia
w drodze wszelkich innych środków prawnych przewidzianych w przepisach
(w tym np. złożenie skargi o wznowienie postępowania czy powództwa
przeciwegzekucyjnego) nie było i nie jest możliwe (por. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 19 stycznia 2006 r., II CNP 2/06, OSNC 2006/6/112, czy z dnia
27 stycznia 2006 r., III CNP 23/05, OSNC 2006/7-8/140).
Z tych względów skarga wniesiona przez pozwanego nie spełnia
konstrukcyjnych wymagań określonych w art. 4245
§ 1 pkt 4 i 5 k.p.c., co skutkuje
koniecznością jej odrzucenia na podstawie art. 4248
k.p.c.
5
Wniosek powoda o zasądzenie kosztów postępowania wywołanego skargą
o stwierdzenie niezgodności wyroku z prawem, zawarty w piśmie złożonym jako
odpowiedź na tę skargę podlegał oddaleniu. Pismo zostało złożone po upływie
ustawowego terminu z art. 3987
§ 1 k.p.c. w zw. z art. 42412
k.p.c. i nie stanowi
w związku z tym odpowiedzi na skargę w rozumieniu tego przepisu. Nie uzasadnia
też wniosku o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu
wywołanym skargą, obejmujących sporządzenie i wniesienie odpowiedzi na skargę,
skoro nie ma takiego charakteru (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
27 października 1998 r., III CKN 805/98, OSNC 1999/4/79).
kc
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13