Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2905/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 stycznia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. stwierdził, że M. W. (1), jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o., nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 1 kwietnia 2019 r. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał ,że M. W. (1) posiada niemal wszystkie tj. 99,95% udziałów w (...) sp. z o.o. , a tym samym wykonywane przez nią czynności nie były świadczone w ramach umowy o pracę. W ocenie organu rentowego M. W. (1) faktycznie podlegała zwierzchnictwu samej siebie , występowała, jednocześnie, w rolach pracownika oraz pracodawcy. Nadto nie sposób również przyjąć ,że drugi wspólnik spółki, będący synem M. W. (1) , a posiadający jedynie minimalny udział i nie będący zatrudnionym w spółce, sprawował jakikolwiek nadzór nad pracą M. W. (1).

/decyzja w aktach ZUS/

W dniu 6 listopada 2020 r. pełnomocnik M. W. (1) złożył odwołanie od ww. decyzji wnosząc o jej zmianę i stwierdzenie ,że M. W. (1) jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 1 kwietnia 2019 r. oraz wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. W treści odwołania, pełnomocnik M. W. (1) wskazał ,że M. W. (1) wykonywała zadania, powierzone jej przez drugiego ze wspólników , a tym samym, świadczyła pracę, z której korzystał pracodawca spółka (...). W ocenie pełnomocnika skarżącej nie sposób zatem uznać ,iż czynności wykonywane przez M. W. (1) nie były świadczone w ramach umowy o pracę.

/odwołanie k.3 – 9/

W odpowiedzi na odwołania pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie kosztów postępowania , w tym kosztów zastępstwa procesowego.

/odpowiedź na odwołanie k.11 – 12 odwrót/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. funkcjonuje w obrocie gospodarczym od 2014 r. , przy czym pod firmą (...) funkcjonuje od kwietnia 2017 r. Z treści wpisu w KRS z dnia 31 stycznia 2019 r. wynika ,że M. W. (1) posiadała wówczas 1999 udziałów o łącznej wartości 1 999 000,00 zł , co stanowiło 99,95 % kapitału zakładowego wynoszącego 2 000 000,00 zł. Pozostałe udziały tj. 0,05 % należały wówczas do M. W. (2) , syna M. W. (1). W dniu 31 stycznia 2019 r. M. W. (1) została ujawniona w KRS jako prezes zarządu spółki. Treść wpisu w KRS z dnia 24 sierpnia 2020 r. wskazuje zaś , że M. W. (1) nie jest prezesem zarządu spółki ( została odwołana na mocy uchwały nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników spółki z dnia 21 lipca 2020 r.). W ramach prowadzonej działalności spółka zajmuje się transportem , importem oraz eksportem samochodów specjalistycznych.

/wypis z KRS k.48 – 57 , okoliczności bezsporne/

Pełniąc obowiązki prezesa zarządu spółki (...) , M. W. (1) zajmowała się bieżącą działalnością spółki tj. m.in. wykonywaniem przelewów , odpisywaniem na korespondencję , wystawianiem faktur.

/zeznania świadków: D. D. min.00:57:17 – 01:08:48 , M. W. (2) min.01:08:48 – 01:25:19 rozprawy z dnia 15 listopada 2021 r. , płyta CD k.157 ,zeznania wnioskodawczyni min.00:06:53 – 00:24:34 rozprawy z dnia 26 stycznia 2022 r. , płyta CD k.200 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:07:25 – 00:54:49 rozprawy z dnia 15 listopada 2021 r. , płyta CD k.157

W dniu 31 marca 2019 r. , pomiędzy (...) sp. z o.o. , a M. W. (1) została zawarta umowa o pracę na czas nieokreślony , na mocy której M. W. (1) powierzono obowiązki administracji biura , w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem w wysokości 2 250,00 zł.

/umowa o pracę k.168/

Umowę o pracę, w imieniu spółki zawarł, z M. W. (1), K. W. ( prywatnie jej mąż). K. W. do zawarcia umowy został upoważniony, na mocy uchwały zgromadzenia wspólników z dnia 31 marca 2020 r.

/okoliczność bezsporna/

Wnioskodawczyni nie otrzymała pisemnego zakresu obowiązków pracowniczych.

/zeznania wnioskodawczyni min.00:06:53 – 00:24:34 rozprawy z dnia 26 stycznia 2022 r. , płyta CD k.200 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:07:25 – 00:54:49 rozprawy z dnia 15 listopada 2021 r. , płyta CD k.157/

M. W. (2) pełni funkcję prezesa zarządu w spółce (...) sp. z o.o.

/wypis z KRS k.136 – 141/

W związku z zawartą umową o pracę, M. W. (1) została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego.

/okoliczność bezsporna/

Od 2 kwietnia 2020 r. M. W. (1) stała się długotrwale niezdolna do pracy.

/okoliczność bezsporna/

W dniu 1 września 2021 r. M. W. (1) oraz M. W. (2), dokonali zbycia, posiadanych w spółce (...), udziałów, na rzecz S. S..

/umowa k.169 – 170 , umowa k.173 – 174/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zebranego w sprawie opierając się na dokumentach złożonych do akt, w tym akt rentowych , a jedynie częściowo w oparciu o zeznania wnioskodawczyni , świadka D. D. oraz świadka M. W. (2) tj. jedynie w zakresie w jakim odnosili się do sposobu funkcjonowania spółki oraz czynności wykonywanych przez wnioskodawczynię na stanowisku prezesa zarządu spółki.

Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawczyni oraz świadka M. W. (2) w zakresie w jakim wskazywali ,że od 1 kwietnia 2019 r. M. W. (1) wykonywała obowiązki pracownicze pracownika biurowego. Co istotne , wnioskodawczyni nie otrzymała nawet pisemnego zakresu obowiązków , jakie miała wykonywać na powierzonym stanowisku , a ze zgromadzonego materiału dowodowego w żaden sposób nie można wywieść , czym w spornym okresie miały różnić się czynności wykonywane przez wnioskodawczynię na stanowisku prezesa zarządu od czynności wykonywanych na stanowisku pracownika biurowego. Nie sposób również przyjąć ,że świadek M. W. (2) sprawował jakąkolwiek formę nadzoru nad czynnościami jakie M. W. (1) miała wykonywać na stanowisku pracownika biurowego. Wprawdzie w trakcie prowadzonego postępowania świadek M. W. (2) określał się tytułem ,, prezesa” , to jednak takiej funkcji , ani żadnej innej , z całą pewnością nie pełnił w spółce (...) , a jego związek z ww. spółką ograniczał się do posiadania jedynie znikomej ilości udziałów. Z formalnego punktu widzenia , świadek nie był zatem upoważniony do wydawania jakichkolwiek poleceń względem wnioskodawczyni. Nie sposób również przyjąć , aby wnioskodawczyni , która co najmniej od kilku lat zajmuje się prowadzeniem działalności gospodarczej, zasięgała opinii , rad , czy też stosowała się do poleceń osoby , która z uwagi na młody wiek ( świadek M. W. (2) urodził się w (...) r.) z całą pewnością nie posiada dużego doświadczenia zawodowego , ani tym bardziej nie jest osobą wykształconą w tym zakresie. Zwrócić uwagę należy również na fakt ,iż w trakcie trwającego postępowania świadek ten nie potrafił wskazać choćby jednej czynności jaką wnioskodawczyni konsultowała z nim , a na większość pytań dotyczących funkcjonowania spółki (...) odpowiadał milczeniem.

Z materiału dowodowego wynika, że wnioskodawczyni sama kierowała spółką , a zawarcie spornej umowy miało służyć jedynie uzyskaniu przez nią tytułu do ubezpieczeń społecznych.

S ąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania jako niezasadne podlegały oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art.12 ust. 1 i art. 13 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2021 roku, poz.423), pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Od dnia 1 stycznia 2003 r. w myśl art. 8 ust. 6 pkt 4 za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.

Zgodnie z art. 18 ust. 8 podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy.

Na mocy art. 12 ust. 1 obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowią podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

W oparciu o ust. 2 przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe nie stosują się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1.

Dla rozstrzygnięcia sporu, istotna jest ocena ważności, zawartej z wnioskodawczynią, przez spółkę, umowy o pracę.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych przyjęło jednolicie, że o zakwalifikowaniu zatrudnienia jako czynności pracowniczych nie rozstrzygają przepisy prawa handlowego, lecz przepisy charakteryzujące stosunek pracy (por. Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 17 grudnia 1996 r., II UKN 37/96, OSNAPiUS 1997 Nr 17, poz. 320 oraz z dn. 5 lutego 1997 r., II UKN 86/96, OSNAPiUS 1997 Nr 20, poz. 404). Generalnie stwierdzić należy, że sam fakt wykonywania czynności i pobierania za nie wynagrodzenia nie przesądza o charakterze umowy łączącej członka zarządu ze spółką. W wyroku z dnia 6 października 2004 r., sygn. akt I PK 488/03 (OSNP 2006 Nr 1, poz. 7) Sąd Najwyższy zawarł pogląd, że ocena, czy z członkiem zarządu spółki handlowej została zawarta umowa o pracę przez dopuszczenie do jej wykonywania, zależy od okoliczności konkretnej sprawy w zakresie dotyczącym celów, do jakich zmierzały strony (czy zawarcie umowy nie stanowiło obejścia prawa) oraz zachowania elementów konstrukcyjnych stosunku pracy, w tym w szczególności cechy podporządkowania pracownika w procesie świadczenia pracy.

Odnosząc się do tego zagadnienia stwierdzić należy, że zgodnie z art. 22 § 1 Kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. O tym, że strony zawarły umowę o pracę, nie decyduje, zatem, samo formalne jej spisanie, lecz faktyczne i rzeczywiste, realizowanie elementów, charakterystycznych dla stosunku pracy.

Najistotniejszymi elementami stosunku pracy są: dobrowolność zobowiązania, obowiązek pracownika świadczenia pracy osobiście w sposób ciągły, podporządkowany poleceniom pracodawcy, który jest obowiązany do wynagrodzenia pracownika za świadczoną na jego rzecz pracę, ponoszenie ryzyka gospodarczego, produkcyjnego i osobowego przez pracodawcę, staranne działanie w procesie pracy (patrz wyroki Sądu Najwyższego z:17 marca 2016 r., III UK 83/15, LEX nr 2026236; 26 lutego 2013 r., I UK 472/12, LEX nr 1356412; 11 września 2013 r., II UK 36/13, LEX nr 1391783).

Art. 22 § 1 1 k.p. wskazuje, że zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Jak trafnie przyjął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 kwietnia 1999 r. (I PKN 642/98, OSNAPiUS 2000, Nr 11, poz. 417) nazwa umowy nie ma znaczenia, jeżeli nawiązany stosunek pracy ma cechy wskazane w art. 22 § 1 k.p.

Treść oświadczeń woli złożonych przez strony przy zawieraniu umowy o pracę nie ma więc rozstrzygającego znaczenia dla kwalifikacji danego stosunku prawnego służącego pozyskiwaniu "pracy" jako stosunku pracy (wyroki Sądu Najwyższego z: 17 maja 2016 r., I PK 139/15, LEX nr 2057610; 26 lutego 2013 r., I UK 472/12, LEX nr 1356412 17 marca 2016 r., III UK 83/15, LEX nr 2026236). Istotne jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych. Zasadnicze znaczenie w procesie sądowego badania, czy dany stosunek prawny jest stosunkiem pracy, ma ustalenie faktyczne, czy praca wykonywana w ramach badanego stosunku prawnego rzeczywiście ma cechy wymienione w art. 22 § 1 k.p. W tym celu bada się okoliczności i warunki, w jakich dana osoba wykonuje czynności na rzecz innego podmiotu prawa i dopiero w wyniku tego badania (poczynienia stosownych ustaleń) rozstrzyga się, czy czynności te świadczone są w warunkach wskazujących na stosunek pracy.

Zgodnie z utrwalonymi poglądami orzecznictwa i doktryny, cechą wyróżniającą stosunek pracy, spośród innych kategorii stosunków prawnych, jest podporządkowanie pracownika (obok osobistego świadczenia pracy). Na podporządkowanie składa się kilka elementów (co do sposobu wykonania pracy, co do czasu oraz co do miejsca), przy czym nie jest konieczne, by w każdym stanie faktycznym elementy te wystąpiły łącznie, z uwagi na potrzebę dostosowania realiów wykonywania stosunku pracy do sposobu działania współczesnej gospodarki, wymagającej w wielu branżach większej samodzielności i niezależności (a przez to kreatywności) pracownika. Istota pracowniczego podporządkowania, sprowadza się jednak do tego, że pracownik nie ma samodzielności, w określaniu bieżących zadań, ponieważ to należy do sfery pracodawcy, organizującego proces pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 18 lutego 2016 r., II PK 352/14, LEX nr 2004192).

W doktrynie przyjmuje się, a pogląd ten akceptuje także sąd orzekający, że jednoosobowa spółka z o.o. jest szczególną formą prowadzenia działalności gospodarczej na "własny" rachunek, nawet gdy jest on przez konstrukcję (fikcję) osoby prawnej oddzielony od osobistego majątku jedynego wspólnika (wyrok Sądu Najwyższego z 7 kwietnia 2010 r., II UK 357/09 i powołane tam orzeczenia).

Podporządkowanie się jest konstytutywną cechą stosunku pracy. Musi występować naturalne oddzielenie pozycji i roli pracodawcy od pozycji i roli pracownika. Jak wypowiedział się Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z dnia 1 czerwca 2010 r., sygn. II UK 34/10, (LEX nr 619639) zatrudnienie większościowego wspólnika spółki z o.o. na podstawie umowy o pracę na stanowisku dyrektora spółki prowadziłoby do ekstremalnej postaci symbiozy pracy i kapitału, sprzecznej z aksjologią prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, opartą zasadniczo na oddzieleniu kapitału i pracy. Uznanie, że większościowy udziałowiec w spółce mógłby w takich warunkach zajmować stanowisko dyrektora zatrudnionego w ramach stosunku pracy, byłoby sprzeczne z istotą stosunku pracy i prawa pracy w ogóle. Artykuł 22 § 1 k.p. pośrednio wyraża sprzeczność pomiędzy właścicielskim, a pracowniczym statusem danej osoby. Koncepcja stosunku pracy opiera się na teorii, według której podstawą ustroju pracy jest wymiana świadczeń między dwoma kontrahentami: właścicielem środków produkcji (podmiotem zatrudniającym), a pracownikiem.

Ponadto należy zauważyć, że pomimo występowania w spółce dwóch wspólników to zgodnie z interpretacją dokonaną przez Sąd Najwyższy w 3 sierpnia 2011 r. ( sygn. akt I UK 8/11) w jednakowy sposób oceniana winna być sytuacja jedynego, jak i „niemal jedynego” wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jeśli udział jednego ze wspólników wynosi 99/100, a drugiego 1/100 to udział tego drugiego jest udziałem iluzorycznym. Wspólnik, który posiada 99/100 udziałów jest de facto jedynym wspólnikiem spółki. Wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. podlega ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, bo jego status właścicielski powoduje, że nie może skutecznie zawrzeć ze sobą ani umowy o pracę ani innej umowy o odpłatne zarządzanie majątkiem spółki, gdyż nie zachodzi przesłanka odpłatności pracy.

Z tego punktu widzenia, w świetle cech stosunku pracy oraz ustroju prawa pracy, którego podstawą jest wymiana świadczeń między właścicielem środków produkcji, a pracownikiem, jedyny wspólnik spółki z o.o. co do zasady nie może pozostawać z tą spółką w stosunku pracy, gdyż w takim przypadku status wykonawcy pracy (pracownika) zostaje "wchłonięty" przez status właściciela kapitału (pracodawcy). Jedyny wspólnik w takiej sytuacji wykonuje czynności (nawet typowo pracownicze) na rzecz samego siebie (we własnym interesie) i na swoje własne ryzyko produkcyjne, gospodarcze i socjalne. Jedyny wspólnik jest od pracodawcy (spółki z o.o.) niezależny ekonomicznie, gdyż - skoro do przesunięcia majątkowego dochodzi w ramach majątku samego wspólnika - nie zachodzi przesłanka odpłatności pracy, a nadto to on sam (jednoosobowy wspólnik) dyktuje sposób działania jako zgromadzenie wspólników (wyroki Sądu Najwyższego z: 11 września 2013 r., II UK 36/13, LEX nr 1391783; 7 kwietnia 2010 r., II UK 357/09, LEX nr 987623; tak również Z. Hajn, Zatrudnienie (się) we własnym zakładzie pracy w świetle ustrojowych podstaw prawa pracy (w:) Współczesne problemy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, pod red. L. Florka i Ł. Pisarczyka, Warszawa 2011, s. 195 i nast.).

Jednocześnie w dotychczasowej judykaturze dopuszcza się pracownicze zatrudnianie wspólników wieloosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością na stanowiskach członków zarządu (uchwała Sądu Najwyższego z: 8 marca 1995 r., I PZP 7/95, OSNAPiUS 1995 Nr 18, poz. 227; wyroki Sądu Najwyższego z: 16 grudnia 1998 r., II UKN 394/98, OSNAPiUS 2000 Nr 4, poz. 159; 2 lipca 1998 r.,II UKN 112/98, OSNAPiUS 2000 Nr 2, poz. 66; 14 marca 2001 r., II UKN 268/00,LEX nr 551026; 23 października 2006 r., I PK 113/06, Pr.Pracy 2007 nr 1, s. 35; z 7 kwietnia 2010 r., II UK 357/09, LEX nr 987623; 3 sierpnia 2011 r., I UK 8/11, LEX nr 1043990). Jednakże, gdy udział w kapitale zakładowym spółki innych wspólników pozostaje iluzoryczny, Sąd Najwyższy nie uznaje takiego zatrudnienia za zatrudnienie pracownicze z uwagi na brak elementu podporządkowania pracowniczego między udziałowca mi spółki a zatrudniony prezesem spółki – większościowym udziałowcem. (wyroki Sądu Najwyższego z: 7 kwietnia 2010 r., II UK 177/09, LEX nr 599767; wyrok z dnia 3 sierpnia 2011 r., I UK 8/11, LEX nr 1043990).

Dozwolone jest więc zatrudnianie wspólnika dwuosobowej spółki z o.o., w tym także na stanowiskach zarządczych, pod warunkiem jednakże, że z ustaleń faktycznych wynika, że był on poddany zarówno ekonomicznej zależności od swojego pracodawcy, jak i formalnemu nadzorowi sprawowanemu przez zgromadzenie wspólników, na którym podjęcie uchwał wymagało uzyskania takiej kwalifikowanej większości głosów, że posiadane przez wspólnika-zarządcę udziały własnościowe jako wspólnika większościowego nie dawały mu statusu wspólnika dominującego, który mógłby samodzielnie decydować w sprawach istotnych dla spółki (przywołany wyżej wyrok Sądu Najwyższego z 16 grudnia 2008 r., I UK 162/08).

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości ,że wnioskodawczyni, w spornym okresie, była w istocie jedynym wspólnikiem spółki i to ona podejmowała decyzje, dotyczące kierowania spółką. Nie można, w tym stanie faktycznym, stwierdzić, że wnioskodawczyni podlegała, była – podporządkowana, komukolwiek, w spółce.

W tym miejscu ponowić należy, że stosunek pracy oparty na umowie o pracę przede wszystkim dla swojego istnienia wymaga spełnienia przesłanek wynikających z treści przepisu art. 22 § 1 k.p. a to oznacza, że podporządkowanie pracownika pracodawcy jest podstawowym elementem każdego stosunku pracy. Oznacza to, że czynności świadczone są "na własną rękę", gdzie wiążące decyzje są podejmowane beż żadnej faktycznej kontroli a więc nie są wykonywaniem pracy w reżimie pracowniczym, czyli podporządkowania pracowniczego. Jak trafnie wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach rozpoznając sprawę o sygnaturze akt III AUa 1208/18, w wyroku z dnia 10 stycznia 2019 r. (LEX nr 2625082) istotą pracy podporządkowanej jest możliwość codziennego konkretyzowania pracownikowi jego obowiązków, a w szczególności określania czynności mieszczących się w zakresie uzgodnionego rodzaju pracy i sposobu ich wykonywania. Charakterystyczna dla stosunku pracy, dyspozycyjność pracownika, wyraża się właśnie, w zobowiązaniu do podejmowania zadań, według wskazań pracodawcy, a obowiązek stosowania się do poleceń przełożonych został wyeksponowany w art. 100 § 1 k.p.

W sytuacji posiadania 99% udziałów w spółce, nie sposób, wobec powyższego przyjąć, aby odwołująca się, była komukolwiek podporządkowana. Należy zauważyć, że wnioskodawczyni pozostawała prezesem spółki (...) do 21 lipca 2020 r. tak, na zasadach prawa handlowego, jak i, na zasadach prawa pracy. W ocenie Sądu, wnioskodawczyni faktycznie nie realizowała, zatem, niczyich poleceń i nikomu nie podlegała w spółce , w rozumieniu nadzoru, dozoru i kontroli . Natomiast, sama wydawała polecenia i pozostawała prezesem spółki. Ponadto, jak trafnie wskazał Sąd Apelacyjny, w uzasadnieniu ww. wyroku - istota pracowniczego podporządkowania sprowadza się do tego, że pracownik nie ma samodzielności w określaniu bieżących zadań, ponieważ to należy do sfery pracodawcy organizującego proces pracy. W rozpoznawanej sprawie brak jest dowodów na to, że wnioskodawczyni narzucano godziny pracy oraz decydowano o sposobie jej wykonania. Także, brak jest dowodów na zobowiązywanie wnioskodawczyni, w ramach działalności gospodarczej, jak i kontroli działalności wnioskodawczyni jako prezesa . Co ważne, wobec posiadania niemal całości udziałów, nikt nie mógł rozliczyć jej z wykonanych zadań. W stosunku do wnioskodawczyni nie można, zatem, mówić o jakimkolwiek podporządkowaniu w procesie pracy. To, że wnioskodawczyni posiada umowę o pracę zawartą na piśmie, w okresie, gdy w spółce był drugi iluzoryczny wspólnik, nie oznacza, że okoliczność ta powoduje, że może dalej być ona osobą podlegającą ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę. Stosunek ubezpieczeniowy ma, bowiem, charakter następczy w stosunku do umowy o pracę. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 4 grudnia 2018 r. w sprawie o sygnaturze akt III AUa 246/18 (LEX 2617813) do cech pojęciowych pracy, stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika, w ramach stosunku pracy, należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie, w warunkach podporządkowania. Stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał, bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet, jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne. W ocenie Sądu, organ rentowy trafnie zakwestionował podleganie ubezpieczeniu społecznemu przez wnioskodawczynię z tytułu umowy o pracę od dnia 1 kwietnia 2019 r. Tym samym, już od wskazanej powyżej daty, wnioskodawczyni powinna zgłosić się do ubezpieczeń jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zgodnie z treścią przepisu art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c., oddalił odwołanie , o czym orzekł w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 kpc w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 t.j. z późn. zm) , o czym orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku.

S.B.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi Wnioskodawczyni adwokatowi A. L. za pośrednictwem PORTALU INFORMACYJNEGO