Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 28 września 2022 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie sygn. akt X U 295/22 po rozpoznaniu w dniu 21 września 2022 roku w Łodzi na rozprawie sprawy z odwołania A. F. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł. o zasiłek opiekuńczy, zobowiązanie do zwrotu nienależnego świadczenia w związku z odwołaniem od decyzji z 18 marca 2022 roku zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał A. F. prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego za okres od 1 kwietnia 2020 roku do 7 kwietnia 2020 roku i prawo do zasiłku opiekuńczego za okres od 4 października 2021 roku do 6 października 2021 roku i ustalił, że A. F. nie ma obowiązku zwrotu zasiłku opiekuńczego za wskazane okresy ani zapłaty odsetek.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne.

W okresie od 1-7 kwietnia 2020 roku A. F. pracowała w Szpitalu (...) przy ul. (...) w wymiarze ¾ etatu. Pracę w szpitalu świadczyła od poniedziałku do piątku, w godzinach 8:15-13:47.

Jedno popołudnie w tygodniu – w czwartki pracowała w przychodni przyszpitalnej przy ul. (...), w ramach umowy zlecenia w godzinach od 14:15 do 20:00. Wnioskodawczyni po godzinie 13:47 zostawała na terenie szpitala i przechodziła do przychodni.

Ubezpieczona od kilku lat prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...). W ramach prowadzonej działalności wnioskodawczyni raz w tygodniu – we wtorki w przyjmowała pacjentów w gabinecie przy ul. (...), w godzinach 15:00-20.00.

Wnioskodawczyni nie pracowała w weekendy. W razie wystąpienia wyjątkowej sytuacji, gdy pacjent zadzwonił, że kończą mu się leki, wówczas w ramach działalności gospodarczej ubezpieczona udzielała bezpłatnych teleporad i wystawiała receptę na leki.

Obowiązkami dotyczącymi sprawowania opieki nad dziećmi wnioskodawczyni dzieli się z partnerem M. D..

W kwietniu 2020 roku ze względu na pandemię, przedszkola i żłobki były zamknięte.

M. D. do grudnia 2020 roku był zatrudniony w E. na podstawie umowy o pracę. Część jego obowiązków musiało być wykonywanych w miejscu pracy. Od stycznia 2021 roku zaczął prowadzić działalność gospodarczą.

W kwietniu 2020 roku M. D. świadczył pracę w siedzibie firmy.

W dniu 6 kwietnia 2020 roku wnioskodawczyni wystawiła dwa zaświadczenia lekarskie: (...) seria (...) oraz (...) seria (...).

Wnioskodawczyni złożyła oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem w wieku do 8 lat w związku z zamknięciem z powodu (...)19 żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły w okresie od 1 kwietnia 2020 roku do 7 kwietnia 2020 roku.

W dniu 5 października 2021 roku wnioskodawczyni wystawiła 3 zaświadczenia lekarskie: (...) seria (...), (...) seria (...), (...).

W dniu 18 lutego 2021 roku ubezpieczona złożyła wniosek o zasiłek opiekuńczy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem za okres od 4 października 2021 roku do
6 października 2021 roku.

W dniu 10 maja 2020 roku organ rentowy wypłacił wnioskodawczyni dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres od 1 kwietnia 2020 roku do 7 kwietnia 2020 roku w kwocie 843,95 złotych. Zasiłek opiekuńczy za okres od 4 października 2021 roku do 6 października 2021 roku został wypłacony ubezpieczonej w dniu 9 listopada 2021 roku w kwocie 448,95 złotych.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów załączonych do akt organu rentowego, których strony nie kwestionowały oraz wiarygodne zeznania wnioskodawczyni oraz świadka M. D.. Zeznania wnioskodawczyni oraz M. D. były ze sobą zgodne, korespondowały ze sobą i wzajemnie się uzupełniały.

Sąd Rejonowy zważył, że odwołanie zasługiwało na uwzględnienie i skutkowało zmianą zaskarżonej decyzji z dnia 18 marca 2022 roku.

Sąd I instancji wskazał, że przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie była zasadność decyzji ZUS odmawiającej A. F. prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego za okres od dnia 1 kwietnia 2020 roku do dnia 17 stycznia 2021 roku oraz zasiłku opiekuńczego w okresie od 4 października 2021 roku do 6 października 2021 roku i zobowiązującej odwołującą się do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za te okresy.

Organ rentowy zarzucał wnioskodawczyni, wykonywanie pracy zarobkowej i niesprawowanie opieki nad dziećmi w okresie pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego oraz wykonywanie pracy zarobkowej i wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego w okresie pobierania zasiłku opiekuńczego.

Zgodnie z art. 4 ust 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałanie i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.) obowiązującym w czasie wydania decyzji przez organ rentowy, w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko, z powodu (...)19, ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 645 i 1590, przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres nie dłuższy niż 14 dni (okresy te wydłużano w miarę utrzymywania się stanu epidemii).

Świadczenie to stanowi uzupełnienie zasiłku opiekuńczego przewidzianego w ustawie z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej „ustawa zasiłkowa”).

W myśl art. 32 ust 1 ustawy zasiłkowej zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

1) dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku:

a) nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której mowa w art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2022 r. poz. 1324 i 1383), lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem,

b) porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki,

c) pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne;

2) chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat;

2a) chorym dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji do ukończenia 18 lat.

Organ rentowy odmawiając zarówno zasiłku chorobowego jak i dodatkowego zasiłku chorobowego za sporne okresy powoływał się na wykonywanie pracy zarobkowej przez ubezpieczoną w okresie pobierania niniejszych świadczeń. Ponadto w zakresie odmowy przyznania zasiłku opiekuńczego za okres 4 października 2021roku do 6 października 2021 roku powołano się na wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego przez wnioskodawczynię w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia.

Zgodnie z brzmieniem art. 17 ustawy jeśli ubezpieczony w czasie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub też wykorzystuje zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z jego celem traci prawo do zasiłku chorobowego (odpowiednio – opiekuńczego) za cały okres tego zwolnienia. Te dwie okoliczności powodują automatyczną utratę przez ubezpieczonego prawa do zasiłku opiekuńczego, stanowią one dwie, niezależne od siebie przesłanki utraty prawa do zasiłku (wyrok SN z dnia 3 marca 2010 roku w sprawie III UK 71/09, Legalis 325854; uzasadnienie wyroku SN z dnia 6 lutego 2008 roku w sprawie II UK 10/07, Legalis 144080).

Kluczowym zagadnieniem do rozważenia w niniejszej sprawie było prawidłowe zakwalifikowanie zachowania odwołującej się w świetle regulacji z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Przepis ten zawiera dwie przesłanki utraty prawa do zasiłku: wykonywanie pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy, bądź też wykorzystywanie zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem. Stwierdzenie choćby jednej z tych przesłanek wystarczy do uznania utraty prawa do zasiłku chorobowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 2010 roku, sygn. akt III UK 71/09, Legalis 325854).

Sąd Rejonowy zważył, iż przesłanka wykorzystywania zwolnienia w sposób niezgodny z jego celem oznaczona została w powołanym przepisie bardzo ogólnie, co może powodować trudności w ocenie poszczególnych zachowań ubezpieczonego podejmowanych przez niego w okresie stwierdzonej niezdolności do pracy. Niewątpliwie wykorzystywaniem zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia będzie zawsze wykonywanie czynności mogących przedłużyć okres niezdolności do pracy a zatem proces leczenia i rekonwalescencję. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2005 r., III UK 120/05, OSNP 2006, nr 21-22, poz. 338). Niemniej jednak w każdym przypadku, dokonując oceny zachowań ubezpieczonego, winny być uwzględnione okoliczności danego przypadku, ich ewentualny wpływ na proces leczenia oraz stan świadomości ubezpieczonego co do skutków podejmowanych przez niego działań. Nie budzi bowiem wątpliwości, że nie wszystkie czynności podejmowane w okresie orzeczonej niezdolności do pracy mogą być kwalifikowane jako czynności niezgodne z celem zwolnienia.

Jeśli chodzi o drugą z przesłanek, tj. wykonywanie pracy zarobkowej w okresie stwierdzonej niezdolności do pracy to według Sądu I instancji, jako pracę zarobkową określa się wszelką aktywność ludzką, która zmierza do uzyskania zarobku. Podkreśla się, że takie definiowanie pracy zarobkowej wypływa z konieczności ścisłego stosowania przepisów prawa ubezpieczeń społecznych, w którym przeważa – z uwagi na bezwzględnie obowiązujący charakter norm prawnych - formalistyczne ujęcie uprawnień ubezpieczonych (wyrok SN z dnia 5 kwietnia 2005 roku w sprawie I UK 370/04, OSNP 2005, nr 21, poz. 342, OSP 2006, z. 12, poz. 134; wyrok SN z dnia 14 grudnia 2005 roku w sprawie III UK 120/05, OSNP 2006, nr 21-22, poz. 338). Przy określeniu "zarobkowego" charakteru pracy wskazuje się także, że nie jest wymagane, aby praca była podjęta "w celu zarobkowym". Jeśli zatem wykonywanie określonych czynności przynosi rzeczywisty dochód, wówczas problem, czy praca została podjęta "w celu" uzyskania tego dochodu, traci na znaczeniu, jako dotyczący motywów zachowania.

Sąd Rejonowy w tym miejscu przywołał wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2012 r. sygn. II UK 186/11 (Legalis Numer 526870), w którym Sąd Najwyższy wyraził ocenę, iż w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą wykonywaniem pracy zarobkowej w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej jest wykonywanie konkretnej pracy, a także wszelkich czynności związanych z jej prowadzeniem, w czym mieści się osobisty nadzór nad nią, podpisywanie dokumentów związanych z prowadzoną działalnością. Jednocześnie Sąd Najwyższy nie podzielił stanowiska, zgodnie z którym w okresie korzystania ze zwolnienia lekarskiego, dokonywanie jakichkolwiek czynności, wiążących się z prowadzeniem działalności gospodarczej, powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego, także wówczas gdy w istocie wszelkie takie czynności dokonywane są (fizycznie) przez zatrudnionych pracowników. Konsekwentnie należałoby wtedy przyjmować, że dla zachowania prawa do świadczeń zasiłkowych, konieczne byłoby zaprzestanie prowadzenia działalności, co musiałoby oznaczać konieczność likwidacji zakładu pracy. W rezultacie Sąd Najwyższy wyraził stanowisko, iż „pracą zarobkową” w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy nie są objęte formalnoprawne jedynie czynności ubezpieczonego, z czego wynika, że ocena, czy prowadzący działalność gospodarczą podjął pracę zarobkową w czasie korzystania z zasiłku chorobowego, zależy od okoliczności konkretnej sprawy, w tym zwłaszcza od rodzaju i zakresu prowadzonej działalności oraz rodzaju czynności, które wykonywał. Pojęcie prowadzenie działalności gospodarczej obejmuje bardzo zróżnicowane postacie aktywności zarobkowej, od fizycznego wykonywania konkretnej pracy do prowadzenia przedsiębiorstwa rozumianego jako zarządzanie nim (podejmowanie decyzji gospodarczych). Nie każda więc aktywność zawodowa powoduje utratę prawa do świadczeń należnych na wypadek niezdolności do pracy. Jeżeli aktywność taka ogranicza się do wykonywania sporadycznych czynności zarządzających, samo podpisanie faktur przygotowanych przez zatrudnionych pracowników, nie przesądza o prowadzeniu działalności zarobkowej w rozumieniu powołanego wyżej przepisu, zaś prowadzący taką działalność nie ma obowiązku jej likwidowania czy zawieszania w czasie niezdolności do pracy. W takiej sytuacji przedsiębiorstwo osoby prowadzącej działalność gospodarczą na ogół w dalszym ciągu funkcjonuje, niekiedy w mniejszym zakresie, zmienić się jedynie musi sam sposób działania, związany z koniecznością „odejścia” od osobistego wykonywania czynności na rzecz nowozatrudnionych pracowników. Innymi słowy pracownik prowadzący nadto działalność (gospodarczą), w przypadku ziszczenia się ryzyka ubezpieczeniowego w postaci niezdolności do pracy, nabywa prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego – zasiłku opiekuńczego - stanowiącego rekompensatę utraconego wynagrodzenia za pracę, nie tracąc możliwości uzyskiwania przychodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jeżeli ich aktywność zawodowa zostanie ograniczona do spraw niezbędnych, służących utrzymaniu bieżącej działalności przedsiębiorstwa i niewykraczających poza jej normalny zakres.

Podobne stanowisko Sąd Najwyższy wyraził w wyroku z dnia 6 maja 2009 r. sygn. II UK 359/08 (OSNP 2011/1-2/16, LEX nr 687081) uznając, iż czynności formalnoprawne podejmowane w okresie niezdolności do pracy przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą w związku z posiadanym przez nią statusem pracodawcy nie są pracą zarobkową powodującą utratę prawa do zasiłku chorobowego.

Sąd I instancji dodał także, że w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego nie zawsze wykonywanie pracy skutkować będzie utratą przez ubezpieczonego prawa do zasiłku chorobowego. Sporadyczna, incydentalna, wymuszona okolicznościami aktywność zawodowa może usprawiedliwiać zachowanie prawa do zasiłku chorobowego. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2013r., I UK 606/12, LEX nr 1391152, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2014r., II UK 274/13, LEX nr 1455233).

Postępowanie dowodowe – według Sądu I instancji - w niniejszej sprawie wykazało, iż wnioskodawczyni A. F. w spornych okresach pracowała w Szpitalu (...) w wymiarze ¾ etatu od poniedziałku do piątku w godzinach 8:15-13:47. Dodatkowo wnioskodawczyni raz w tygodniu świadczyła usługi w ramach umowy zlecenia w godzinach od 14:15 do 20.00 oraz przyjmowała pacjentów w gabinecie w ramach prowadzonej działalności również raz w tygodniu w godzinach 15:00-20.00. Zgodne zeznania wnioskodawczyni oraz świadka potwierdziły, iż w spornych okresach, w godzinach w których wnioskodawczyni pracowała w ramach umowy o pracę, nie podejmowała żadnej aktywności zawodowej. (...) wnioskodawczyni w godzinach dopołudniowych pracował w pełnym wymiarze czasu pracy i nie mógł realnie sprawować opieki nad dziećmi. Po zakończeniu pracy partner wnioskodawczyni, przejmował opiekę nad dziećmi, co dawało wnioskodawczyni możliwość wykonywania pracy w ramach umowy zlecenia i prowadzonej działalności.

W związku z powyższym wnioskodawczyni w czasie orzeczonej niezdolności do pracy nie wykonywała pracy zarobkowej ani nie wykorzystywała zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem. Ponadto wyżej poczynione ustalenie pozwoliły Sądowi uznać, iż wnioskodawczyni wbrew twierdzeniom organu rentowego sprawowała opiekę nad dziećmi w okresie pobierania dodatkowego zasiłku chorobowego.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy wypłacony wnioskodawczyni przez organ rentowy za okres od 1 kwietnia 2020 do 7 kwietnia 2020 oraz zasiłek opiekuńczy od 4 października 2021 roku do 6 października 2021 był więc świadczeniem należnym.

Osoba, która pobrała nienależnie świadczenie zobowiązana jest do jego zwrotu wraz z odsetkami za zwłokę. Zgodnie z art. 66 ustawy zasiłkowej, wypłatę zasiłku wstrzymuje się, jeżeli prawo do zasiłku ustało albo okaże się, że prawo takie w ogóle nie istniało. Jeżeli świadczenie zostało pobrane nienależnie z winy ubezpieczonego lub wskutek okoliczności, o których mowa w art. 15-17 i art. 59 ust. 6 i 7, wypłacone kwoty podlegają potrąceniu z należnych ubezpieczonemu zasiłków bieżących oraz z innych świadczeń z ubezpieczeń społecznych lub ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Podstawowym warunkiem uznania, że wypłacone świadczenie podlega zwrotowi w myśl art. 84 ust. 2 pkt 1., ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 roku poz. 266 z późn.zm.) jest po pierwsze, brak prawa do świadczenia oraz po drugie, świadomość tego osoby przyjmującej to świadczenie, płynąca ze stosownego pouczenia. Obie te przesłanki wystąpić muszą w trakcie pobierania świadczenia, a nie po zaprzestaniu jego wypłaty. Organ rentowy może domagać się zwrotu nienależnie pobranego świadczenia tylko wówczas, gdy ubezpieczonemu można przypisać złą wolę. Obowiązek zwrotu obciąża tylko tego, kto przyjął świadczenie w złej wierze wiedząc, że mu się nie należy, co dotyczy zarówno osoby, która została pouczona o okolicznościach, w jakich nie powinna pobierać świadczeń, jak też tej osoby, która uzyskała świadczenia na podstawie nieprawdziwych zeznań lub dokumentów, albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd instytucji ubezpieczeniowej. W prawie ubezpieczeń społecznych "świadczenie nienależnie pobrane", to nie tylko "świadczenie nienależne" (obiektywnie, np. wypłacane bez podstawy prawnej), ale także "nienależnie pobrane", a więc pobrane przez osobę, której można przypisać określone cechy dotyczące stanu świadomości (woli) lub określone działania (zaniechania) (Wyrok SN z 30.09.2020 r., I UK 98/19, LEX nr 3067436).

W sprawie nie zaszły okoliczności dające organowi rentowemu podstawę do uznania, iż pobrany przez ubezpieczoną zasiłek opiekuńczy – w okresach wskazanych w spornej decyzji – był świadczeniem nienależnym. Ubezpieczonej nie można przypisać złej woli czy świadomego wprowadzenia w błąd. Wnioskodawczyni nie oświadczyła nieprawdy ani nie przemilczała żadnej okoliczności. Należy więc uznać, że nie zaistniała żadna z przesłanek utraty prawa do zasiłku, a wypłacone świadczenia są świadczeniem należnym i bezpodstawne jest żądanie ich zwrotu.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd Rejonowy zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał A. F. prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego w okresie od 1 kwietnia 2020 roku do 7 kwietnia 2020 roku oraz prawo do zasiłku opiekuńczego od 4 października 2021 roku do 6 października 2021 roku, a także uznał, że brak jest podstaw do zobowiązania jej do zwrotu wypłaconego zasiłku opiekuńczego za w/w okresy.

Powyższy wyrok zaskarżył w całości apelacją organ rentowy, wnosząc o jego zmianę i oddalenie odwołania, zarzucając kwestionowanemu rozstrzygnięciu:

1.  naruszenie prawa materialnego, a w szczególności art. 17 w związku z art. 35 ust 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa;

2.  prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez uznanie, że wnioskodawczyni nie wykonywała pracy zarobkowej, ani nie wykorzystywała zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem oraz uznanie, że wnioskodawczyni sprawowała opiekę nad dziećmi.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Na wstępie należy podnieść, że w niniejszym postępowaniu Sąd Okręgowy rozpoznał sprawę na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 374 k.p.c., zgodnie z którym Sąd II instancji może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, jeżeli przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym jest niedopuszczalne, jeżeli strona w apelacji lub odpowiedzi na apelację złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy, chyba że cofnięto pozew lub apelację albo zachodzi nieważność postępowania.

W rozpoznawanej sprawie w apelacji ZUS nie wnosił o rozpoznanie sprawy na rozprawie, a złożone dotychczas pisma procesowe i brak złożenia na etapie postępowania II instancyjnego wniosków dowodowych, dawały podstawę do przyjęcia, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. W przypadku, gdy głosy stron miałyby się ograniczyć tylko do powtórzenia argumentacji zawartej w pismach procesowych, to wyznaczanie rozprawy tylko w tym celu nie wydaje się uzasadnione (por. wyrok SA w Gdańsku z dnia 26.06.2018, III AUa 1815/17).

Przechodząc zaś do merytorycznego rozpoznania sprawy i odnosząc się do zarzutów apelacji, stwierdzić należy, że apelacja organu rentowego w przeważającym zakresie, okazała się zasadna, skutkując zmianą skarżonego wyroku.

Nim jednak Sąd Okręgowy uzasadni wskazane stanowisko co do meritum wskazać należy, że w myśl art. 378 § 1 k.p.c. Sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji. Tym samym w granicach zaskarżenia sąd odwoławczy jest uprawniony do merytorycznego rozpoznania sprawy. Oznacza to, że może dokonywać własnych ustaleń faktycznych prowadząc lub ponawiając dowody albo poprzestając na materiale zebranym w I instancji (art. 381 i 382 KPC). Sąd II instancji może zmienić ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydania wyroku sądu I instancji bez przeprowadzania postępowania dowodowego uzasadniającego odmienne ustalenia, chyba że szczególne okoliczności wymagają ponowienia lub uzupełnienia tego postępowania [uchw. SN(7) z 23.3.1999 r., III CZP 59/98, L.].

W działalności sądu II instancji położony jest akcent na merytoryczny, a nie kontrolny charakter postępowania apelacyjnego. Jako sąd orzekający merytorycznie ma obowiązek poczynić własne ustalenia i samodzielnie je ocenić z punktu widzenia przepisów prawa materialnego (zob. wyr. SN z 5.3.2002 r., I CKN 934/00, L.). W konstrukcji prawnej rozpoznawania sprawy przez sąd II instancji w wyniku wniesienia apelacji przez stronę lub strony postępowania, w polskiej procedurze cywilnej chodzi o skontrolowanie prawidłowości rozstrzygnięcia sprawy przez sąd I instancji i jeżeli to potrzebne – przeprowadzenie uzupełniająco postępowania dowodowego, a następnie wydanie orzeczenia merytorycznego. Jest to realizacja zasady pełnej apelacji. Takie spojrzenie na rolę sądu rozpoznającego apelację nie może prowadzić do zastąpienia przez sąd apelacyjny sądu I instancji tylko w takim zakresie, w jakim rozstrzygnięcie sprawy staje się w rezultacie jednoinstancyjne (post. SN z 21.5.2014 r., II CZ 8/14, L.). Przy tym do przyjętych ustaleń faktycznych Sąd II instancji może zastosować właściwe przepisy prawa materialnego niezależnie od zarzutów podniesionych w apelacji, będąc ewentualnie związanym oceną prawną lub uchwałą SN (art. 386 § 6, art. 398 ²⁰ i 390 § 2 KPC). Nadto Sąd odwoławczy nie jest związany przedstawionymi w apelacji zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go jedynie zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego (uchw. SN (7) z 31.1.2008 r., III CZP 49/07, OSNC 2008, Nr 6, poz. 55; zob. też post. SN z 16.6.2004 r., I CZ 40/04, L.; wyr. SN z 6.6.2007 r., II PK 318/06, OSNAPiUS 2008, Nr 23-24, poz. 344).

Kwestię świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, do których należy zasiłek opiekuńczy, regulują przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U.2022.0.1732), zwanej dalej ustawą zasiłkową.

Ustawa ta wymienia w art. 32 ust. 1 sytuacje, w których ubezpieczony zwolniony od wykonywania pracy z powodu sprawowania opieki nad inną osobą, ma prawo do zasiłku opiekuńczego. Obok choroby dziecka, choroby domownika, porodu oraz choroby lub hospitalizacji stałego opiekuna dziecka lub niani wymienione jest wśród nich nieprzewidywane zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko do lat 8 uczęszcza (art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy zasiłkowej). Maksymalny okres pobierania zasiłku wynosi w tej sytuacji 60 dni w roku kalendarzowym (art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy).

W 2020r. prawo do zasiłku opiekuńczego dla osób objętych ubezpieczeniem chorobowym przewidywał inny jeszcze akt prawny - ustawa z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. 2020. 374 ze zm.).

Zgodnie z treścią przepisu art. 4 w/w ustawy z dnia 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020r. poz. 374 ze zm.), w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko, albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu (...)19 ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy oraz funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 4, zwolnionemu od pełnienia służby z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy przez okres nie dłuższy niż 14 dni.

Ust. 2 cyt. art. 4 w/w ustawy z dnia 2.03.2020 r. wskazuje, że dodatkowy zasiłek opiekuńczy przyznawany jest w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy po dokonaniu własnej analizy całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie podzielił zarzut Zakładu Ubezpieczeń Społecznych co do wadliwej z punktu widzenia dyrektyw zawartych w art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego. Zdaniem tutejszego sądu nie sposób uznać za Sądem Rejonowym, że w spornych okresach wnioskodawczyni nie wykonywała pracy zarobkowej i nie wykorzystywała zwolnienia niezgodnie z jego celem.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie niezgodnie z jego celem traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Wskazana regulacja znajduje się w rozdziale 2 ustawy zasiłkowej dotyczącym zasiłku chorobowego, nie odnosi się zatem wprost do osoby sprawującej opiekę na dzieckiem. Jednak przepis ten znajduje odpowiednie zastosowanie i w przypadku tego świadczenia. Zgodnie bowiem z art. 35 ust. 2 ustawy zasiłkowej do zasiłku opiekuńczego stosuje się odpowiednio przepisy art. 11 ust. 4 oraz 12 i 17 tej ustawy. Wskazana regulacja nie ogranicza odpowiedniego stosowania art. 17 ustawy zasiłkowej tylko do zasiłku opiekuńczego z powodu choroby domownika czy dziecka, stosować ją należy w każdym przypadku ustalania prawa do wskazanego świadczenia, a zatem także do sytuacji, gdy konieczność zapewnienia opieki wynika z zamknięcia placówki oświatowej. Odnosi się ona również do dodatkowego zasiłku opiekuńczego przewidzianego w ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, skoro ustawa ta odsyła do trybu i zasad przyznawania świadczenia określonych w ustawie zasiłkowej.

W art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ustawodawca przewidział dwie niezależne od siebie i samoistne przesłanki utraty prawa do zasiłku. Pierwsza z nich to wykonywanie pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy, zaś druga to wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia. Z powyższego wynika, że pracownik traci prawo do zasiłku w razie wykonywania w okresie orzeczonej niezdolności do pracy, innej pracy zarobkowej lub wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia. Tym samym w rozumieniu powołanego wyżej przepisu, każda praca zarobkowa wykonywana w okresie zwolnienia lekarskiego powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego i odpowiednio zasiłku opiekuńczego.

Przez pracę zarobkową, o jakiej mowa w art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej należy rozumieć każdą aktywność ludzką zmierzającą do osiągnięcia zarobku – wykonywanie umowy cywilno – prawnej, prowadzenie działalności pozarolniczej, wykonywanie zatrudnienia etc. (por. uzasadnienia wyroków Sądu Najwyższego z dnia 15 czerwca 2007r. II UK 223/06 OSNP 2008/15 – 16/231, z dnia 9 października 2006r. II UK 44/06, OSNP 2007/19 – 20/295, z dnia 20 stycznia 2005r. I UK 154/04 OSNP 2005/19/307, z dnia 5 kwietnia 2005r. I UK 370/04 OSNP 2005/21/342, z dnia 5 października 2005r. I UK 44/05 OSNP 2006/17 – 18/279).

Ponadto, wykładnia art. 17 ust. 1 w/w ustawy musi przy tym uwzględniać, w pierwszej kolejności, funkcje zasiłku chorobowego. Według, przeważającego w doktrynie i judykaturze, poglądu przyjmuje się, że zasadniczym celem tych świadczeń (w tym zasiłku opiekuńczego) jest kompensata utraconego przez ubezpieczonego dochodu (inaczej: rekompensata zarobku) wskutek wystąpienia u niego czasowej, przejściowej niezdolności do zarobkowania. Celem tym nie jest natomiast uzyskanie dodatkowej korzyści obok wynagrodzenia, dlatego są one wypłacane nie obok, ale zamiast wynagrodzenia. Przy interpretacji art. 17 ustawy należy także uwzględnić charakter prawa ubezpieczenia społecznego. Jest ono bowiem prawem ścisłym, stąd zarówno warunki nabycia prawa do świadczeń, jak też wysokość tychże świadczeń i zasady ich wypłaty są sformalizowane. Takie cechy przepisów komentowanej ustawy, jak: bezwzględnie obowiązujący charakter norm prawnych zawartych w przepisach prawa ubezpieczenia społecznego, wyłączenie możliwości ich wykładania z uwzględnieniem reguł słuszności (zasad współżycia społecznego), ukształtowanie treści stosunków ubezpieczeń społecznych ex lege, niedopuszczalność zawierania co do nich ugód, powodują konieczność ich ścisłego, a więc, co do zasady – w zgodzie z dosłownym brzmieniem – stosowania (zob. wyrok SN z dnia 14 grudnia 2005 r., III UK 120/05, OSNP 2006/21-22/338).

Dodatkowo okoliczność, że de lege lata utratę prawa do zasiłku powodują wykonywanie każdej pracy zarobkowej (już nie tylko „innej” – jak stanowił to art. 18 ustawy z grudnia 1974 r.) oraz wykorzystywanie zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia, pozwala na interpretowanie tego przepisu w taki sposób, że wykonywanie czynności mogących przedłużyć okres niezdolności do pracy jest zawsze wykorzystywaniem zwolnienia niezgodnie z jego celem. W ocenie Sądu Okręgowego, w przypadku zaś zasiłku opiekuńczego, wykonywanie pracy zarobkowej w okresie jego przyznania – będzie zawsze wykorzystaniem zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia.

Przesłanki utraty prawa do zasiłku są niezależne od siebie i mają samoistny charakter. Obie przesłanki mają różne zakresy zastosowania, choć identyczny zakres normowania (por. J. Jankowiak, glosa aprobująca do wyroku SN z dnia 5 kwietnia 2005 r., I UK 370/04, OSP 2006/12/134). Pogląd ten na tle obecnie obowiązującej ustawy jest ugruntowany zarówno w piśmiennictwie, jak w orzecznictwie. Wskazuje się, że skoro w art. 17 ust. 1 ustawy obie przesłanki połączono spójnikiem „lub”, to na płaszczyźnie semantycznej nie sposób traktować łącznie obu przesłanek (U. Jackowiak, glosa aprobująca do wyroku SN z dnia 20 stycznia 2005 r., II UK 154/04, OSP 2006/4/43). Pogląd ten został wypowiedziany również w szeregu judykatów, gdzie wskazywano, że przesłanki powodujące utratę prawa do świadczenia mają charakter niezależny, odrębny. W konsekwencji wystarczy więc, że w czasie orzeczonej niezdolności do pracy ubezpieczony wykonuje (inną) „pracę zarobkową” i nie jest niezbędne, aby była ona niezgodna z celem zwolnienia lekarskiego (wyrok SN z dnia 5 kwietnia 2005 r., I UK 370/04, OSNP 2005/21/342). Podkreśla się również, że stanowisko takie wynika z jednoznacznej treści przepisu, który wyraźnie wskazuje na te dwie przesłanki i nie łączy ich w żaden sposób. Gdyby przesłanki te musiały być spełnione wspólnie, to przepis stanowiłby o „wykonywaniu pracy zarobkowej, która jest niezgodna z celem zwolnienia” (wyrok SN z dnia 20 stycznia 2005 r., II UK 154/04, OSP 2006/4/43). O zakwalifikowaniu wykonywania określonych czynności jako "pracy" nie decyduje charakter stosunku prawnego, na podstawie którego są one wykonywane, ale rodzaj tych czynności (wyroki SN z dnia 20 stycznia 2005 r., I UK 154/2004, OSP 2006/4/43 i z dnia 9 października 2006 r., II UK 44/2006, OSNP 2007/19-20/295). Nadto praca powinna być świadczona osobiście, choć nie musi to być praca fizyczna (por. wyrok SN z dnia 20 stycznia 2005 r., I UK 154/2004, OSP 2006/4/43 oraz powołane w jego uzasadnieniu: wyrok SN z dnia 3 grudnia 1999 r., II UKN 236/99, OSNAPiUS 2001/7/237; wyrok SA w Łodzi z dnia 23 maja 1997 r., III AUa 155/97, OSA 1997/3/143). Prezentowane jest również stanowisko, że praca, poza tym, że może być wykonywana "na każdej podstawie prawnej", może być również wykonywana "bez takiej podstawy" (tzw. praca na czarno), bez względu na wymiar czasu tej pracy (por. Z. Salwa, Nowe przepisy o zasiłkach chorobowych, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1999/9/16). Pracą zarobkową, na gruncie komentowanego przepisu, określa się zatem wszelką aktywność ludzką, która zmierza do uzyskania zarobku. Przy określeniu "zarobkowego" charakteru pracy, wskazuje się także, że przepisy nie wymagają, aby praca była podjęta "w celu zarobkowym." Jeśli zatem wykonywanie określonych czynności przynosi rzeczywisty dochód, wówczas problem, czy praca została podjęta "w celu" uzyskania tego dochodu, traci na znaczeniu, jako dotyczący motywów zachowania. Nie ma też znaczenia to, że określone czynności mogą być wykonywane odpłatnie lub nieodpłatnie – istotne jest, jak były wykonywane w rzeczywistości (wyrok SN z dnia 20 stycznia 2005 r., I UK 154/2004, OSP 2006/4/43). Praca zarobkowa w rozumieniu art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej nie musi być wykonywana w pełnym wymiarze. Chodzi o wykonywanie – w myśl literalnej wykładni – jakichkolwiek czynności o zarobkowym charakterze. Ponadto, kwalifikacja pracy zarobkowej w czasie niezdolności do pracy nie jest też zależna od faktycznego osiągania zarobku, gdyż wynika z samego podjęcia działań stanowiących realizację obowiązków pracowniczych. W okresie pobierania zasiłku zakaz pracy zarobkowej ma charakter bezwzględny, zaś wykonywanie jakiejkolwiek pracy o takim charakterze, prowadzi do utraty prawa. Orzecznictwo Sądu Najwyższego dopuszcza jednak sytuacje, w których pomimo wykonywania pewnych czynności składających się na pracę zarobkową, nie zostaje spełniona dyspozycja art. 17 ustawy zasiłkowej. Dopuszczalne jest bowiem wykonywanie czynności "sporadycznie" oraz "o formalnym charakterze" (jak np. złożenie podpisu, zob. wyroki SN: z dnia 6 lutego 2008 r., II UK 10/07; z dnia 15 czerwca 2007 r., II UK 223/06, OSNP 2008/15-16/231 oraz z dnia 9 października 2006 r., II UK 44/06, OSNP 2007/19-20/295). Sporadyczność i charakter tych czynności muszą wynikać z ustaleń faktycznych dokonanych przez sądy pierwszej i drugiej instancji (wyrok SN z dnia 6 lutego 2008 r., II UK 10/07), co w niniejszej sprawie nie występowało.

Podejmowanie czynności przez wnioskodawczynię w czasie orzeczonej niezdolności do pracy – wystawianie zaświadczeń lekarskich (...) na tle przytoczonych okoliczności ocenić więc należało co do zasady jako wykonywanie pracy zarobkowej, a tym samym wykorzystywanie zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem. Bez znaczenia pozostaje tutaj okoliczność podniesiona przez Sąd I instancji – że czynności te ubezpieczona wykonywała poza godzinami pracy u płatnika. Tak jak już wyżej wskazano, ubezpieczony (a) ma obowiązek powtrzymania się od wszelkich czynności wykonywanych zawodowo, ponieważ to świadczenia z ubezpieczenia chorobowego społecznego mają rekompensować brak możliwości uzyskiwania dochodów. Za niedopuszczalne uznaje się zaś pobieranie takich świadczeń (połączone z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za okresy choroby), w razie uzyskiwania przez ubezpieczonego dochodów z kontynuowanej działalności, nawet gdyby polegało to na wykonywaniu czynności w istotny sposób nieobciążających jego organizmu.

Tym samym ubezpieczona w okresie pobierania zasiłku opiekuńczego oraz dodatkowego zasiłku opiekuńczego wykonując pracę zarobkową, naruszyła przepis art. 17 ust. 1 w związku z art. 35 ust. 2 ww. ustawy i w konsekwencji utraciła prawo do wskazanych świadczeń za cały sporny okres.

Sąd II instancji uznał natomiast, że odwołanie jest zasadne w zakresie dotyczącym odsetek. Z wzajemnej relacji między ustawą z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa a ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że kształtuje się ona jak stosunek między regulacją szczególną, a regulacją ogólną (por. wyrok SN z dnia 8 kwietnia 2004 r., II UK 305/03, OSNAP 2004/22/390). Ustawa systemowa w art. 84 ust. 1 przewiduje, że osoba, która pobrała nienależnie świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego. Ustępy 2 - 4 powołanego przepisu określają, jakie kwoty uważa się za kwoty nienależnie pobranych świadczeń. W myśl ustępu 5 przepisów ust. 2 - 4 i 8 nie stosuje się, jeżeli przepisy szczególne określające zasady przyznawania i wypłacania świadczeń stanowią inaczej. Zasadą określoną w prawie cywilnym, odnoszącą się do odsetek jest możliwość ich żądania w razie opóźnienia się dłużnika ze spełnieniem świadczenia (art. 481 § 1 k.c.), jednakże określenia, od kiedy należą się odsetki od świadczeń z ubezpieczenia społecznego, także od świadczeń podlegających zwrotowi, należy poszukiwać w prawie ubezpieczeń społecznych, a nie w prawie cywilnym. Określenie terminu, od kiedy dłużnik – pobierający nienależne świadczenie z ubezpieczenia społecznego – opóźnia się z jego zwrotem, nie jest objęte odesłaniem zawartym w art. 84 ustawy systemowej. Nie jest to materia „zasad prawa cywilnego”, lecz prawa ubezpieczeń społecznych (por. wyrok SN z dnia 3 lutego 2010 r., I UK 210/09, Lex nr 585713). Odesłanie do prawa cywilnego w kwestii naliczania i ustalania odsetek oznacza, że organy ZUS powinny naliczać odsetki ustawowe (art. 359 § 2 k.c.) od dnia doręczenia decyzji obligującej do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia (tak B. Gudowska [w:] B. Gudowska, J. Strusińska-Żukowska Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz, C.H. Beck 2011). „Żądanie zwrotu” nienależnie pobranego świadczenia następuje przez doręczenie dotyczącej tego decyzji (roszczenie staje się wymagalne w tym momencie, a nie w czasie spełniania świadczeń). Z tą chwilą następuje też wymagalność (w znaczeniu art. 359 § 2 k.c.) roszczenia o odsetki, gdyż od tej chwili dłużnik pozostaje w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia głównego (art. 481 § 1 k.c.). Z tą też chwilą rozpoczyna się bieg (art. 120 § 1 k.c.) przedawnienia roszczenia o zapłatę odsetek (zob. wyroki SN z dnia 16 grudnia 2008 r., I UK 154/08, OSNP 2010/11-12/148 i z dnia 3 lutego 2010 r., I UK 210/09, Lex nr 585713).

Reasumując, w ocenie Sądu II instancji, o ile zaskarżona decyzja odpowiada prawu co do zasady, to orzeczenie o obowiązku zapłaty odsetek za okres od dnia następnego po dniu wypłaty świadczenia do dnia wydania decyzji, uznać należy za wadliwe i jedynie w tym zakresie podlegała ona zmianie.

Z tych względów Sąd II instancji w punkcie I sentencji wyroku na podstawie art. 386§ 1 k.p.c. w zw. z art. 35 ust 2 w związku z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby macierzyństwa i art. 477 ¹⁴ § 1 i 2 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego na następującej treści: „ 1. zmienia zaskarżoną decyzję i zwalnia A. F. z obowiązku zwrotu odsetek w kwocie 106,38 zł ; 2. oddala odwołanie w pozostałym zakresie”, o czym orzeczono jak w punkcie I sentencji wyroku, a na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację w pozostałej części uznając ją za niezasadną w zakresie w jakim dotyczyła ona rozstrzygnięcia pierwszoinstancyjnego w przedmiocie żądanych odsetek .