Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 sierpnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XIV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 30 sierpnia 2023 r. w Warszawie

sprawy z powództwa Inspektora Pracy w W. działającego na rzecz R. J. oraz R. J.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o ustalenie stosunku pracy

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 28 listopada 2022 roku sygn. akt VII P 786/21

oddala apelację.

Sylwia Góźdź Katarzyna Szaniawska-Stejblis Radosław Rudnicki

Sygn. akt XIV Pa 26/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28 maja 2021 roku skierowanym przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W., Inspektor Pracy w W. wniósł o ustalenie istnienia stosunku pracy pomiędzy R. J. a pozwaną spółką w okresie od dnia 26 sierpnia 2010 roku do dnia 16 listopada 2014 roku na stanowisku (...).

Uzasadniając swoje stanowisko Inspektor Pracy wskazał, że powód był zatrudniony u pozwanego na podstawie zawieranych cyklicznie po sobie umów cywilnoprawnych w okresie od 26 sierpnia 2010 roku do 16 listopada 2014 roku za wynagrodzeniem naliczanym i wypłacanym raz w miesiącu w stałej wzrastającej wysokości. Faktycznie wykonywanie zleconych czynności stanowiło wykonywanie pracy podporządkowanej, którą powód świadczył osobiście i której nie mógł powierzyć innej osobie. Praca powoda świadczona była w miejscu i czasie wskazanym przez pozwaną spółkę, zaś polecenia i nadzór nad jej wykonaniem pełnił T. C..

W odpowiedzi na pozew z dnia 21 września 2021 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adw. P. G. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na swoją rzecz od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według maksymalnej stawki wynikającej z norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwana wskazała, że powód nie miał wskazanego miejsca ani czasu wykonywania pracy, zaś zawierane umowy nie wskazywały stanowiska powoda. Podczas współpracy powód przygotowywał dzieła zarówno na tematy wskazane przez siebie (po zaakceptowaniu ich przez zamawiającego), jak i tematy wskazane przez pozwaną. R. J. nie wykonywał umowy pod kierownictwem i nadzorem pozwanej, nikt ze spółki nie wydawał poleceń powodowi i nie sprawował bieżącego nadzoru nad sposobem wykonania przez niego dzieł. R. J. wynagradzany był za wykonanie konkretnych dzieł.

Podstawą do wypłaty dlań wynagrodzenia były przedkładane rachunki wystawiane za poszczególne okresy współpracy.

W piśmie z dnia 16 lutego 2022 roku R. J. przystąpił do sprawy w charakterze powoda.

Wyrokiem z 28 listopada 2022 Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. akt VII P 786/21 ustalił, że powoda R. J. jako pracownika i pozwaną (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. jako pracodawcę łączył od dnia 26 sierpnia 2010 roku do dnia 16 listopada 2014 roku stosunek pracy na stanowisku (...) (wyrok k. 398 a.s.)

Swoje rozstrzygnięcie Sąd ten oparł na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. prowadzi działalność związaną m.in. z nadawaniem programów telewizyjnych ogólnodostępnych i abonamentowych.

W dniu 26 sierpnia 2010 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zawarła z R. J. umowę o dzieło na okres od 26 sierpnia 2010 roku do dnia 31 grudnia 2010 roku.

Na podstawie przedmiotowej umowy R. J. zobowiązał się stworzyć i dostarczyć na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. utwory, artystyczne wykonania w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych do różnych audycji telewizyjnych określanych na bieżąco przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W., a w szczególności felietony, reportaże, sprawozdania i komentarze dziennikarskie obejmujące m.in. opracowania merytoryczne wszelkich potrzebnych materiałów, układ (tzn. wybór i zestawienie materiałów w ramach audycji telewizyjnych), opracowywanie dostarczonych materiałów informacyjnych łącznie z ich artystycznym wykonaniem.

Szczególny wykaz audycji telewizyjnych, do których miały być tworzone dzieła R. J. miały zostać określone w załącznikach do umowy.

R. J. zobowiązał się tworzyć i dostarczać (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. przedmiotowe dzieła w terminach wskazywanych na bieżąco.

R. J. został zobowiązany do utrzymywania w tajemnicy, nieprzekazywania osobom trzecim oraz niewykorzystywania dla własnych celów lub w interesie osób trzecich wszystkich informacji poufnych udostępnionych mu przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. z związku z wykonywaniem umowy. Zobowiązanie to dotyczyło m.in. informacji technicznych, biznesowych, finansowych, technologicznych, handlowych, organizacyjnych, dziennikarskich, a także pomysłów i koncepcji programów. Zobowiązanie to miało trwać przez okres 10 lat od chwili wykonania, wygaśnięcie lub rozwiązania umowy.

Strony ustaliły, że wynagrodzenie R. J. za szczegółowe świadczenia wykonywane na podstawie umowy będzie na bieżąco ustalane przez strony w zależności od zakresu poszczególnych świadczeń R. J. i okresu ich realizacji. Wynagrodzenie płatne będzie gotówką lub przelewem na rachunek bankowy R. J. do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dostarczone zostało dzieło, po przedłożeniu zatwierdzonego przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. rachunku do umowy lun faktury VAT Warunkiem wypłacenia wynagrodzenia w terminie było zatwierdzenie wykonania dzieła przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. i dostarczenia przez R. J. rachunku do umowy lub faktury VAT do ostatniego dnia miesiąca, w którym dostarczone zostało dzieło.

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zobowiązał się do pokrycia kosztów podróży R. J. bezpośrednio związanych z wykonaniem przedmiotowego dzieła zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.

W dniu 8 października 2010 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę we wrześniu 2010 roku.

W dniu 9 listopada 2010 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w listopadzie 2010 roku.

W dniu 9 grudnia 2010 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w grudniu 2010 roku.

W dniu 10 stycznia 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w grudniu 2010 roku.

W dniu 1 stycznia 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zawarła z R. J. umowę o dzieło na okres od 1 stycznia 2011 roku do dnia 31 grudnia 2011 roku.

Na podstawie przedmiotowej umowy R. J. zobowiązał się stworzyć i dostarczyć na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. utwory, artystyczne wykonania w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych do różnych audycji telewizyjnych określanych na bieżąco przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W., a w szczególności felietony, reportaże, sprawozdania i komentarze dziennikarskie obejmujące m.in. opracowania merytoryczne wszelkich potrzebnych materiałów, układ (tzn. wybór i zestawienie materiałów w ramach audycji telewizyjnych), opracowywanie dostarczonych materiałów informacyjnych łącznie z ich artystycznym wykonaniem.

Szczególny wykaz audycji telewizyjnych, do których miały być tworzone dzieła R. J. miały zostać określone w załącznikach do umowy.

R. J. zobowiązał się tworzyć i dostarczać (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. przedmiotowe dzieła w terminach wskazywanych na bieżąco.

R. J. został zobowiązany do utrzymywania w tajemnicy, nieprzekazywania osobom trzecim oraz niewykorzystywania dla własnych celów lub w interesie osób trzecich wszystkich informacji poufnych udostępnionych mu przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. z związku z wykonywaniem umowy. Zobowiązanie to dotyczyło m.in. informacji technicznych, biznesowych, finansowych, technologicznych, handlowych, organizacyjnych, dziennikarskich, a także pomysłów i koncepcji programów. Zobowiązanie to miało trwać przez okres 10 lat od chwili wykonania, wygaśnięcie lub rozwiązania umowy.

Strony ustaliły, że wynagrodzenie R. J. płatne będzie gotówką lub przelewem na jego rachunek bankowy do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dostarczone zostało dzieło, po przedłożeniu zatwierdzonego przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. rachunku do umowy lun faktury VAT Warunkiem wypłacenia wynagrodzenia w terminie było zatwierdzenie wykonania dzieła przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. i dostarczenia przez R. J. rachunku do umowy lub faktury VAT do ostatniego dnia miesiąca, w którym dostarczone zostało dzieło.

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zobowiązał się do pokrycia kosztów podróży R. J. bezpośrednio związanych z wykonaniem przedmiotowego dzieła zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.

W dniu 9 lutego 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w styczniu 2011 roku.

W dniu 9 marca 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w lutym 2011 roku.

W dniu 8 kwietnia 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w marcu 2011 roku.

W dniu 10 maja 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w kwietniu 2011 roku.

W dniu 9 czerwca 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę maju 2011 roku.

W dniu 8 lipca 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę czerwcu 2011 roku.

W dniu 9 sierpnia 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...),00 złotych za pracę lipiec 2011 roku.

W dniu 9 września 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę we wrześniu 2011 roku.

W dniu 7 października 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę we wrześniu 2011 roku.

W dniu 9 listopada 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w październiku 2011 roku.

W dniu 9 grudnia 2011 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w listopadzie 2011 roku.

W dniu 9 stycznia 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w grudniu 2011 roku.

W dniu 1 stycznia 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zawarła z R. J. umowę o dzieło na okres od 1 stycznia 2012 roku do dnia 31 grudnia 2012 roku.

Na podstawie przedmiotowej umowy R. J. zobowiązał się stworzyć i dostarczyć na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. utwory, artystyczne wykonania w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych do różnych audycji telewizyjnych określanych na bieżąco przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W., a w szczególności felietony, reportaże, sprawozdania i komentarze dziennikarskie obejmujące min opracowania merytoryczne wszelkich potrzebnych materiałów, układ (tzn. wybór i zestawienie materiałów w ramach audycji telewizyjnych), opracowywanie dostarczonych materiałów informacyjnych łącznie z ich artystycznym wykonaniem.

Szczególny wykaz audycji telewizyjnych, do których miały być tworzone dzieła R. J. miały zostać określone w załącznikach do umowy.

R. J. zobowiązał się tworzyć i dostarczać (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. przedmiotowe dzieła w terminach wskazywanych na bieżąco.

R. J. został zobowiązany do utrzymywania w tajemnicy, nieprzekazywania osobom trzecim oraz niewykorzystywania dla własnych celów lub w interesie osób trzecich wszystkich informacji poufnych udostępnionych mu przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. z związku z wykonywaniem umowy. Zobowiązanie to dotyczyło min informacji technicznych, biznesowych, finansowych, technologicznych, handlowych, organizacyjnych dziennikarskich, a także pomysłów i koncepcji programów. Zobowiązanie to miało trwać przez okres 10 lat od chwili wykonania, wygaśnięcie lub rozwiązania umowy.

Strony ustaliły, ze wynagrodzenie R. J. płatne będzie gotówką lub przelewem na jego rachunek bankowy do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dostarczone zostało dzieło, po przedłożeniu zatwierdzonego przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. rachunku do umowy lun faktury VAT Warunkiem wypłacenia wynagrodzenia w terminie było zatwierdzenie wykonania dzieła przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. i dostarczenia przez R. J. rachunku do umowy lub faktury VAT do ostatniego dnia miesiąca, w którym dostarczone zostało dzieło.

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zobowiązał się do pokrycia kosztów podróży R. J. bezpośrednio związanych z wykonaniem przedmiotowego dzieła zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.

W dniu 10 lutego 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w styczniu 2012 roku.

W dniu 9 marca 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę lutym 2012 roku.

W dniu 6 kwietnia 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w marcu 2012 roku.

W dniu 9 maja 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w kwietniu 2012 roku.

W dniu 6 czerwca 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w maju 2012 roku.

W dniu 10 lipca 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w czerwcu 2012 roku.

W dniu 8 sierpnia 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w lipcu 2012 roku.

W dniu 7 września 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w sierpniu 2012 roku.

W dniu 9 października 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę we wrześniu 2012 roku.

W dniu 9 listopada 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w październiku 2012 roku.

W dniu 9 grudnia 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w listopadzie 2012 roku.

W dniu 9 stycznia 2013 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w grudniu 2012 roku.

W dniu 1 stycznia 2013 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zawarta z R. J. umowę o dzieło na okres od 1 stycznia 2013 roku do dnia 31 grudnia 2013 roku.

Na podstawie przedmiotowej umowy R. J. zobowiązał się stworzyć i dostarczyć na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. utwory, artystyczne wykonania w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych do różnych audycji telewizyjnych określanych na bieżąco przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W., a w szczególności felietony, reportaże, sprawozdania i komentarze dziennikarskie obejmujące m.in. opracowania merytoryczne wszelkich potrzebnych materiałów, układ (tzn. wybór i zestawienie materiałów w ramach audycji telewizyjnych), opracowywanie dostarczonych materiałów informacyjnych łącznie z ich artystycznym wykonaniem.

Szczególny wykaz audycji telewizyjnych, do których miały być tworzone dzieła R. J. miały zostać określone w załącznikach do umowy.

R. J. zobowiązał się tworzyć i dostarczać (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. przedmiotowe dzieła w terminach wskazywanych na bieżąco.

R. J. został zobowiązany do utrzymywania w tajemnicy, nieprzekazywania osobom trzecim oraz niewykorzystywania dla własnych celów lub w interesie osób trzecich wszystkich informacji poufnych udostępnionych mu przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. z związku z wykonywaniem umowy Zobowiązanie to dotyczyło m.in. informacji technicznych, biznesowych, finansowych, technologicznych, handlowych, organizacyjnych, dziennikarskich, a także pomysłów i koncepcji programów. Zobowiązanie to miało trwać przez okres 10 lat od chwili wykonania, wygaśnięcie lub rozwiązania umowy.

Strony ustaliły, że wynagrodzenie R. J. płatne będzie gotówką lub przelewem na jego rachunek bankowy do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dostarczone zostało dzieło, po przedłożeniu zatwierdzonego przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. rachunku do umowy lun faktury VAT Warunkiem wypłacenia wynagrodzenia w terminie było zatwierdzenie wykonania dzieła przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. dostarczenia przez R. J. rachunku do umowy lub faktury VAT do ostatniego dnia miesiąca, w którym dostarczone zostało dzieło.

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zobowiązał się do pokrycia kosztów podróży R. J. bezpośrednio związanych z wykonaniem przedmiotowego dzieła zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.

W dniu 11 lutego 2013 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w styczniu 2013 roku.

W dniu 9 marca 2013 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w lutym 2013 roku.

W dniu 10 kwietnia 2013 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w marcu 2013 roku.

W dniu 9 maja 2013 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w kwietniu 2013 roku.

W dniu 7 czerwca 2013 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w maju 2013 roku.

W dniu 9 lipca 2013 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przelała na rzecz R. J. wynagrodzenie w kwocie (...) złotych za pracę w czerwcu 2013 roku.

W dniu 1 stycznia 2014 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zawarła z R. J. umowę o dzieło na okres od 1 stycznia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2014 roku.

Na podstawie przedmiotowej umowy R. J. zobowiązał się stworzyć i dostarczyć na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. utwory, artystyczne wykonania w rozumieniu ustawy o prawie autorskim prawach pokrewnych do różnych audycji telewizyjnych określanych na bieżąco przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W., a w szczególności felietony, reportaże, sprawozdania i komentarze dziennikarskie obejmujące m.in opracowania merytoryczne wszelkich potrzebnych materiałów, układ (tzn. wybór i zestawienie materiałów w ramach audycji telewizyjnych), opracowywanie dostarczonych materiałów informacyjnych łącznie z ich artystycznym wykonaniem.

Szczególny wykaz audycji telewizyjnych, do których miały być tworzone dzieła R. J. miały zostać określone w załącznikach do umowy.

R. J. zobowiązał się tworzyć i dostarczać (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. przedmiotowe dzieła w terminach wskazywanych na bieżąco.

R. J. został zobowiązany do utrzymywania w tajemnicy, nieprzekazywania osobom trzecim oraz niewykorzystywania dla własnych celów lub w interesie osób trzecich wszystkich informacji poufnych udostępnionych mu przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w

W. z związku z wykonywaniem umowy. Zobowiązanie to dotyczyło m.in informacji technicznych, biznesowych, finansowych, technologicznych, handlowych, organizacyjnych. dziennikarskich, a także pomysłów i koncepcji programów. Zobowiązanie to miało trwać przez okres 10 lat od chwili wykonania, wygaśnięcie lub rozwiązania umowy.

Strony ustaliły, ze wynagrodzenie R. J. płatne będzie gotówką lub przelewem na jego rachunek bankowy do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dostarczone zostało dzieło, po przedłożeniu zatwierdzonego przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. rachunku do umowy lun faktury VAT Warunkiem wypłacenia wynagrodzenia w terminie było zatwierdzenie wykonania dzieła przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. i dostarczenia przez R. J. rachunku do umowy lub faktury VAT do ostatniego dnia miesiąca, w którym dostarczone zostało dzieło.

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zobowiązał się do pokrycia kosztów podróży R. J. bezpośrednio związanych z wykonaniem przedmiotowego dzieła zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.

T. C. kierował Ośrodkiem (...) w K., gdy w 2010 roku do zespołu dołączył R. J..

Przełożonym R. J. został J. D., który nadzorował na bieżąco jego pracę. informował jakie zrobił wejście, komentował jego postawę na antenie, wysyłał na szkolenia. Jeżeli R. J. popełnił jakiś błąd, J. D. go o tym informował. Analogicznie chwalił go za sukcesy.

Zadania do wykonania zlecał R. J. T. C. i inni producenci z ośrodka w K.. Wydawca i producent byli z nim w kontakcie przez cały czas.

R. J. wykonywał pracę (...) na Ś., co oznaczało wyjeżdżanie na zdjęcia w miejsca, gdzie realizowany był dany temat dziennikarski zaakceptowany przez pracodawcę, robił surówki, zdjęcia razem z operatorami. Szukał tematów, zgłaszał wydawcom i producentom co robi i gdzie, korzystał z montażu w Ośrodku.

R. J. zwykle pracował przez 8 godzin dziennie rozpoczynając pracę o 8:00 i kończąc o 16:00. W Ośrodku w K. miał swoje biurko, komputer i telefon służbowy. Reporterzy mieli obowiązek dyżurowania, zaś w przypadku ważnych wydarzeń, wymagane było od nich dłuższe pozostanie w pracy. Nadgodziny były zliczane w kalendarzu i reporterzy mieli możliwość ich odbioru w postaci dni wolnych od pracy.

T. C. tworzył harmonogram pracy swoich reporterów, bez względu na to czy zatrudnieni byli na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło czy umowy zlecenia. R. J. był codziennie w nim uwzględniany. Reporterzy zgodnie z grafikiem musieli być obecni w pracy we wskazane w nim dni. Mogli wysyłać sugestie grafikowe, jednakże nie zawsze były one uwzględniane przez przełożonych. W przypadku woli dokonania zmian w grafiku, konieczna była zgoda przełożonego.

T. C. wskazywał R. J. miejsce i czas odbywania przez niego dyżurów.

R. J. otrzymywał stale wynagrodzenie za wykonywaną pracę. Nieznaczne różnice w przekazywanych mu kwotach wynikały z potrąceń za wykonane przezeń rozmowy telefoniczne lub diety związane z wyjazdami w delegacje. Rachunki były przygotowywane przez szefa ośrodka, R. J. i inny reporterzy je tylko podpisywali.

W 2012 roku R. J. nie wykonywał pracy z powodu kontuzji ręki. Przez cały okres zwolnienia lekarskiego otrzymywał wynagrodzenie chorobowe od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W..

W czasie zatrudnienia R. J. miał możliwość skorzystania z trzytygodniowego płatnego wolnego od pracy.

R. J. nie przechodził badań z zakresu medycyny pracy i nie korzystał z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

W dniu 17 kwietnia 2014 roku R. J. zawarł z (...) Spółka Akcyjną z siedzibą w W. umowę o pracę na czas nieokreślony, na stanowisku (...) w pełnym wymiarze czasu pracy.

W dniu 30 marca 2020 roku R. J. złożył wypowiedzenie umowy o pracę.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dokumentów oraz ich kserokopii złożonych do akt sprawy, które nie były kwestionowane przez strony, również Sąd I instancji nie znalazł podstaw do podważania ich prawdziwości

Ustalając stan faktyczny Sąd Rejonowy oparł się na zeznaniach świadków M. K., T. C., J. D., G. J. i M. L..

W ocenie Sadu I instancji zeznania świadka M. K. i G. J. nic nie wniosły do sprawy albowiem świadkowie nie mieli wiedzy na temat wyglądu pracy wykonywanej przez R. J., miejsca jego pracy, pracowniczego podporządkowania, czy też wysokości otrzymywanego przezeń wynagrodzenia.

Walorem wiarygodności Sąd Rejonowy obdarzył zeznania świadków T. C. i J. D., uznając je za pełne, rzetelne i jasne. Świadkowie współpracowali z powodem w ośrodku w K., a zatem mieli wiedzę na temat wyglądu organizacji jego pracy, miejsca jej wykonywania, jak i wysokości otrzymywanego wynagrodzenia.

Za wiarygodne Sąd Rejonowy uznał zeznania świadka M. L., albowiem były one jasne, konsekwentne i rzetelne. Świadek współpracował z powodem, będąc zatrudnionym na tożsamym stanowisku (...), a zatem był w stanie przedstawić wygląd pracy powoda, czas, w jakim pracę wykonywał, wskazać osoby, z którymi był zawsze w kontakcie podczas wykonywania zleconych mu zadań, jak i sposób zlecania powodowi poszczególnych tematów do opracowania.

Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom powoda R. J., albowiem były one rzetelne, pełne i logiczne, jak również korespondowały ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym w postaci świadków i dokumentów, potwierdzając w sposób jednoznaczny wygląd pracy powoda jako (...), podporządkowanego wskazówkom swoich przełożonych.

Sąd Rejonowy uznał, że powództwo R. J. zasługiwało na uwzględnienie.

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie była kwestia ustalenia istnienia między stronami stosunku pracy.

Jak zauważył Sąd Rejonowy, podstawą prawną dla powództwa o ustalenie istnienia prawa bądź stosunku prawnego jest regulacja zawarta w art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, powód musi wykazać dodatkowo istnienie interesu prawnego uzasadniającego jego roszczenie Interes ten stanowi więc podstawową przesłankę materialnoprawną powództwa o ustalenie, a jednocześnie jest on kryterium zasadności wyboru tej formy ochrony praw podmiotowych. Przez „interes" należy rozumieć potrzebę wynikającą z sytuacji, w jakiej powód się znalazł, natomiast „prawny" dotyczy szeroko rozumianych praw i stosunków prawnych podmiotu. Powództwo o ustalenie zmierza do usunięcia stanu niepewności w łączącym strony stosunku prawnym.

W wyroku z dnia 5 grudnia 2002 roku (sygn. I PKN 629/01) Sąd Najwyższy wskazał, że na podstawie art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego pracownik ma interes prawny w ustaleniu rzeczywistej treści realizowanego stosunku pracy, jeżeli dochodzone ustalenie ma charakter niemajątkowy lub sprawia, że oparte na nim potencjalne roszczenia majątkowe mogą się zaktualizować dopiero w przyszłości. W związku z powyższym tutejszy Sąd uznał, że interes prawny R. J. istniał obiektywnie.

Powód w niniejszej sprawie twierdził, iż w rzeczywistości stosunek prawny łączący strony miał charakter wynikający z umowy o pracę.

Podkreślenia wymaga to, iż wykonywanie takich samych czynności może występować zarówno w ramach umowy o pracę, jak i umowy cywilnoprawnej, przez co kwalifikacja czy zawarta przez strony umowa jest umową o pracę czy umową cywilnoprawną budzi w praktyce istotne trudności. Bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego w tym przedmiocie wyjaśnia niektóre praktyczne wątpliwości.

Podejmując się odróżnienia stosunku pracy od stosunków o charakterze cywilnoprawnym w pierwszej kolejności należy wskazać, że o wyborze podstawy zatrudnienia decyduje przede wszystkim zgodna, autonomiczna wola stron. Jak wskazał SN w wyroku z 26.03.2008 r, 1 UK 282/07 (LEX nr 411051), o rodzaju zawartej umowy decyduje nie tylko i nie tyle jej nazwa, ile cel i zgodny zamiar stron. Nie można zakładać, ze strony mające pełną zdolność do czynności prawnych miały zamiar zawrzeć umowę o innej treści (np. umowę o pracę) niż te którą zawarły (np. umowę zlecenia) (wyrok SN z dnia 5.09.1997 r. 1 PKN 229/97, OSNAPIUS 1998, nr 11, poz. 329) Przepisy nie kreują domniemania prawnego zawarcia umowy o pracę w każdym przypadku świadczenia pracy, a fakt zawarcia umowy o pracę a nie np. umowy zlecenia, trzeba dopiero wykazać.

Jak podkreślił Sąd Rejonowy najistotniejszą cechą umowy o pracę nie jest pozostawanie w dyspozycji pracodawcy, ono może bowiem występować również w umowach cywilnoprawnych, lecz wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy, czyli wykonywanie pracy podporządkowanej. Ta cecha ma charakter konstrukcyjny dla istnienia stosunku pracy i jest decydującym kryterium odróżniającym umowę o pracę od innych umów Dla stwierdzenia, że występuje ona w treści stosunku prawnego z reguły wskazuje się na takie elementy, jak określony czas pracy i miejsce wykonywania czynności, podpisywanie listy obecności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa, co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy oraz obowiązek przestrzegania norm pracy, obowiązek wykonywania poleceń przełożonych, wykonywanie pracy zmianowej, stała dyspozycyjność czy dokładne określenie miejsca i czasu realizacji powierzonego zadania oraz ich wykonywanie pod nadzorem kierownika (por wyrok SN z dnia 25 listopada 2005 roku, I UK 68/05, Wokanda 2006/4/26) (por wyrok SN z dnia 25 listopada 2005 roku, I UK 68/05, Wokanda 2006/4/26).

Jak ocenił Sąd I instancji w odróżnieniu od umów o charakterze cywilnoprawnym, charakterystyczną cechą umowy o pracę jest również to, że ryzyko przedsięwzięcia ciąży na podmiocie zatrudniającym, w konsekwencji czego niemożność wykonywania pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy nie pozbawia pracownika roszczenia o zapłatę wynagrodzenia.

Sąd Najwyższy w wyroku z 15.10.1999 r. 1 PKN 307/99 (OSNP 2001/7/214) stwierdził, że przy ocenie charakteru stosunku prawnego łączącego strony (umowa o pracę, umowa zlecenia) należy uwzględniać specyfikę funkcjonowania podmiotu zatrudniającego. Umowa zlecenia z reguły określa rodzaj wykonywanych czynności i w zasadzie nie może polegać na pozostawaniu przez zleceniobiorcę w dyspozycji zlecającego i wykonywaniu stosownie do potrzeb zlecającego czynności zlecanych na bieżąco.

Jak wskazał Sąd Rejonowy zgodnie z treścią art 22 § 1 kodeksu pracy, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Sąd Rejonowy wskazał, że z analizy art. 22 § 1 k.p. wynika, iż cechami stosunku pracy są wykonywanie przez pracownika pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy, wykonywanie tej pracy osobiście i pod kierownictwem pracodawcy, a także wyznaczenie przez pracodawcę miejsca i czasu pracy, zaś sam pracodawca zobowiązuje się w ramach tego stosunku do zapłaty pracownikowi wynagrodzenia. Podkreślić przy tym należy, że za szczególnie istotne elementy konstrukcyjne umowy o pracę uważa się obowiązek osobistego świadczenia pracy przez pracownika oraz element podporządkowania pracownika pracodawcy przez czas wykonywania pracy i na obowiązku pracownika stosowania się do dyspozycji pracodawcy.

Zgodnie z treścią art. 22 § 1 ¹ k.p. zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Powyższe wskazuje więc, że o stwierdzeniu wykonywania pracy w ramach stosunku pracy nie przesądza nazwa umowy, ani jej formalne postanowienia, ale sposób realizacji umowy. Jeżeli postanowienia umowy są realizowane w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p. praca jest wykonywana w ramach stosunku pracy. W uzasadnieniu wyroku z dnia 27.05.2010 r., (sygn. II PK 354/09), Sąd Najwyższy wskazał, że art. 22 § 1 ¹ k.p. nie stwarza prawnego domniemania zawarcia umowy o pracę. W sytuacji, gdy spór dotyczy kwalifikacji prawnej zawartej umowy, to czy jest ona umową o pracę, czy umową zlecenia, można dokonywać tylko metodą typologiczną, tj. poprzez rozpoznanie i wskazanie jej cech przeważających (dominujących). W razie ustalenia, że zawarta przez strony umowa wskazuje cechy wspólne dla umowy o pracę i umowy prawa cywilnego z jednakowym nasileniem, rozstrzygająca o jej typie powinna być in concreto wola stron.

Sąd Rejonowy słusznie podkreślił, że zgodnie z ogólnymi zasadami dowodzenia (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.), ciężar udowodnienia tego, że łączący strony niniejszego postępowania stosunek prawny był stosunkiem pracy spoczywał niewątpliwie na powodzie i to on powinien wskazywać dowody na poparcie swoich twierdzeń.

W ocenie Sądu Rejonowego, w kontekście podniesionych zarzutów i treści dokumentów dołączonych do akt sprawy stwierdzić należy, iż powód w sprawie niniejszej zdołał wykazać słuszność swojego żądania. Zdaniem Sądu analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego jednoznacznie wskazuje, iż na podstawie łączących strony umów o dzieło z lat 2010-2014 powstał stosunek pracy między powodem a pozwaną spółką.

Ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia, Sąd Rejonowy oparł się na złożonych przez obie strony dowodach z dokumentów, a także na zeznaniach świadków osób zatrudnionych przez stronę pozwaną - których zeznania uznał za w pełni wiarygodne. Zeznania te były zbieżne z wyjaśnieniami powoda, nadając im tym samym walor wiarygodności. Twierdzenia powoda znalazły potwierdzenie również w zgromadzonej dokumentacji.

W ocenie Sądu Rejonowego zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy wykazał, że powód i pozwany pozostawali w stosunku pracy na podstawie zawartej umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku (...).

Jak podkreślił Sąd i Instancji najistotniejszą i przeważającą dla oceny charakteru zawartej przez strony umowy jest okoliczność, że powód wykonywał dla strony pozwanej pracę podporządkowaną, pod ścisłym kierownictwem pracodawcy, co nawet w przypadkach zgodnego ustalenia przez strony cywilnoprawnego charakteru umowy i jej zawarcia na piśmie, wyklucza ocenę stosunku zatrudnienia jako niepracowniczego. Powód nie miał ściśle określonych czynności do wykonania, ale na bieżąco miał wykonywać polecenia osoby kierującej jego pracami. Po zakończeniu jednej czynności polecano mu tak jak pozostałym pracownikom reporterom - inną, kolejną czynność. Zajmował się tematami zleconymi mu przez pracodawcę, jak również samodzielnie wyszukanymi, po uprzedniej akceptacji przełożonych. Tworzył programy live, surówki, wywiady, podostawał w pełnej dyspozycji swojego pracodawcy Jak wynika z treści umów o dzieło łączących strony. R. J. miał tworzyć w szczególności felietony, reportaże, sprawozdania i komentarze dziennikarskie obejmujące m.in. opracowania merytoryczne wszelkich potrzebnych materiałów, układ (tzn. wybór i zestawienie materiałów w ramach audycji telewizyjnych), opracowywać dostarczone materiały informacyjnych łącznie z ich artystycznym wykonaniem.

Sąd Rejonowy trafnie zauważył, że przedmiotem umowy o dzieło jest doprowadzenie do weryfikowalnego i jednonowego rezultatu, zdefiniowanego przez zamawiającego w momencie zawierania umowy. Dzieło jest wytworem, który w momencie zawierania umowy nie istnieje, jednak jest w niej z góry przewidziany i określony w sposób wskazujący na jego indywidualne cechy.

Jak wskazał Sąd I instancji analiza dołączonych do akt sprawy dokumentów w postaci czterech umów o dzieło prowadzi do konstatacji, że: ”dzieła”, jakie miał wykonywać R. J., nie zostały w nich jasno zdefiniowane. Pracodawca nie przedłożył załączników, w których miał rzekomo precyzować zakres prac powoda, pozostawiając jedynie ogólne określenie w umowie, tj. „reportaże, felietony czy sprawozdania”. Taki sposób zdefiniowania dzieła nie pozwana na ustalenie, co dokładnie przyjął do wykonania powód, świadcząc jedynie o ogólnym zakresie obowiązków, uzależnionych od każdorazowej decyzji przełożonych. Podkreślenia również wymaga, że okoliczności dotyczące zakresu obowiązków, sposobu ich zlecania i faktycznie wykonywanych przez powoda czynności przyznali wszyscy zatrudnieni przez pozwanego pracownicy.

Tymczasem bieżące polecanie wykonywania różnych (w tym prostych i drobnych) czynności, konieczność stałego wykonywania poleceń osoby kierującej pracami i stały nadzór nad pracą oraz możliwość bieżącej zmiany czynności, do jakich wykonania pracownik jest zobowiązany, wyklucza, jak wynika z powołanego wyżej orzecznictwa, ustalenie, że strony łączy cywilnoprawny stosunek zatrudnienia. Cechą dzieła jest wykonywanie czynności określonych z góry, przy ewentualnym nadzorze, ale bez stałego kierownictwa zleceniodawcy.

Sąd Rejonowy ustalił, że R. J. wykonywał osobiście zlecane mu na bieżąco materiały, reportaże, tematy. Należy jednak zauważyć, że obowiązek osobistego wykonania dzieła może być natomiast zgodnie z zasadami ogólnymi (art. 356 § 1 KC)-zastrzeżony w umowie, lub może wynikać z właściwości dzieła (zob. też komentarz do art. 645 KC).

W dalszej kolejności Sąd Rejonowy zauważa, że powód wykonywał zlecone mu czynności w lokalu należącym do pozwanej, nie dlatego że był zobowiązany świadczyć pracę w miejscu wyznaczonym przez pozwaną spółkę, ale dlatego że miał tam dostęp do niezbędnych dokumentów i narzędzi pracy takich jak powierzchnia biurowa, komputer, dostęp do Internetu, drukarki, montażu.

Jak wyżej wskazał Sąd I instancji cechą umowy o pracę jest pozostawanie w dyspozycji pracodawcy i wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy (pracy podporządkowanej). Ta cecha ma charakter konstytucyjny dla istnienia stosunku pracy. Dla stwierdzenia, że występuje ona w treści stosunku prawnego z reguły wskazuje się na takie elementy jak określony czas pracy miejsce wykonywania czynności, podpisywanie listy obecności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa, co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy oraz obowiązek przestrzegania norm pracy, obowiązek wykonywania poleceń przełożonych, wykonywanie pracy zmianowej i stała dyspozycyjność, dokładne określenie miejsca i czasu realizacji powierzonego zadania oraz ich wykonywanie pod nadzorem kierownika.

Jak ustalił Sąd I instancji przełożonym R. J. był J. D., który nadzorował na bieżąco jego pracę, informował jakie zrobił wejście, komentował jego postawę na antenie, wysyłał na szkolenia. Jeżeli R. J. popełnił jakiś błąd, J. D. go o tym informował. Analogicznie chwalił go za sukcesy. Zadania do wykonania zlecał R. J. T. C. i inni producenci z ośrodka w K.. Wydawca i producent byli z nim w kontakcie przez cały czas. R. J. wykonywał pracę (...) na Ś. co oznaczało wyjeżdżanie na zdjęcia w miejsca, gdzie realizowany był dany temat dziennikarski zaakceptowany przez pracodawcę, robił surówki, zdjęcia razem z operatorami Szukał tematów, zgłaszał wydawcom i producentom co robi 1 gdzie, korzystał z montażu w Ośrodku.

W dalszej kolejności Sąd Rejonowy ustalił, że wynagrodzenie powoda było ustalone w stałej kwocie i wypłacane w tym samym terminie. Występujące nieznaczne różnice wynikały jedynie np. z konieczności rozliczenia delegacji, czy przekroczenia limitów rozmów telefonicznych.

Godziny pracy, a zatem czas wykonywania pracy, również zostały sprecyzowane. Z przeprowadzonego postępowania dowodowego przez Sąd I instancji wynika, iż pozwana udostępniła powodowi powierzchnie biurową wraz z niezbędnym sprzętem w godzinach między 08:00 a 16:00, jednakże tak jak pozostali reporterzy, R. J. odbywał dyżury, pozostając niekiedy w pracy poza ustawowymi godzinami pracy, gdy wymagała tego sytuacja związana z nagłymi wydarzeniami. Nadgodziny były zliczane w kalendarzu i reporterzy mieli możliwość ich odbioru w postaci dni wolnych od pracy.

Jak wskazał Sąd Rejonowy, powód nie mógł sam decydować kiedy konkretnie będzie realizować zadania wynikające z wcześniej ustalonych zasad współpracy. Czas, jaki należało poświęcić na wykonanie poszczególnych czynności zależał wyłącznie od czasu i zadań zlecanych mu przez przełożonych, stanowiących konsekwencje aktualnych wydarzeń w kraju i na świecie.

Mając na uwadze powyższe okoliczności i jednoznacznie brzmiącą treść przepisu art. 22 § 1 k.p. – „w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę” – Sąd Rejonowy uznał, iż w przedmiotowym stanie faktycznym to pozwany ustalał czas i wymiar świadczonej przez powoda pracy. Nadto w ocenie Sądu Rejonowego bezsporne jest, że pozwana co prawda nie prowadziła ewidencji czasu pracy, jednakże z uwagi na istniejące grafiki i harmonogramy powód zobowiązany był pozostawać w dyspozycji pracodawcy w dniach i w godzinach w nich wskazanych.

W okolicznościach niniejszej sprawy nie budziło wątpliwości Sądu Rejonowego, że w okresie od 26 sierpnia 2010 roku do 16 listopada 2014 roku strony niniejszego postępowania zawierały umowy o dzieło, które się zbiegały ze sobą terminowo, na co wskazuje całokształt okoliczności sprawy, nie pozostawiając wątpliwości co do tego, że wolą stron w tym okresie było nawiązanie stosunku o charakterze pracowniczym, o czym świadczy charakter wykonywanej przez powoda pracy.

Mając na uwadze całość powyższych rozważań, Sąd Rejonowy orzekł jak w sentencji wyroku.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych sygn. akt VII P 786/21 z 28 listopada 2022 r. złożyła strona pozwana, zaskarżając wyrok w całości (apelacja k. 432-453 a.s.).

Wniosła o:

zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda ad. 2 na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według maksymalnych stawek wynikających z norm przepisanych za pierwszą instancję wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty:

zasądzenie od powoda ad. 2 na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, według maksymalnych stawek wynikających z norm przepisanych za instancję odwoławczą wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Zaskarżonemu wyrokowi strona pozwana zarzuciła:

Błąd w ustaleniach faktycznych, mających wpływ na treść orzeczenia, tj.

nieprawidłowe ustalenie, że J. D. był przełożonym powoda ad. 2 i na bieżąco nadzorował jego pracę, gdyż z zeznań J. D., które Sąd uznał w całości za wiarygodne wynika, że J. D. miał sporadyczny kontakt z powodem ad. 2;

nieprawidłowe ustalenie, że T. C. i inni producenci byli w kontakcie z powodem ad. 2 cały czas i zlecali mu zadania, gdyż z zeznań J. D., które Sąd uznał w całości za wiarygodne wynika, że powód ad. 2 sam decydował jak zrealizować materiały (...);

nieprawidłowe ustalenie, że (...) mogli wysyłać sugestie grafikowe, ale nie zawsze były one uwzględniane oraz że T. C. wyznaczał powodowi ad. 2 czas pełnienia dyżuru, podczas gdy z zeznań T. C., które Sąd uznał w całości za wiarygodne wynika, że T. C. uwzględniał uwagi powoda ad. 2 dot. Grafiku dyżurów reporterskich;

nieprawidłowe ustalenie, że powód ad. 2 miał sprecyzowane godziny pracy od 8.00 do 16.00, gdyż z przesłuchania samego powoda ad. 2 wynikało, że jego godziny współpracy z pozwaną nie były stałe;

nieprawidłowe ustalenie, że powód ad. 2 nie mógł decydować, kiedy będzie realizować dzieła, podczas gdy z zeznań T. C., które Sąd uznał w całości za wiarygodne wynika, że powód ad. 2 mógł ustalić z pozwaną liczbę dni, w których będzie realizował dzieła,

nieprawidłowe ustalenie, że po stronie pozwanej istniała wola zawarcia umowy o pracę z powodem ad. 2, podczas gdy przeczy temu treść zawartych z powodem ad 2 umów o dzieło oraz zeznania świadków J. D. i T. C., które sąd uznał w całości za wiarygodne,

nieprawidłowe ustalenie, że wynagrodzenie powoda ad. 2 było stałe, a różnice między wynagrodzeniem za poszczególne miesiące wynikały z rozliczania delegacji i rozmów telefonicznych, podczas gdy z rachunków do umów o dzieło, które Sąd uznał w całości za wiarygodne wynika, że wynagrodzenie powoda ad. 2 było wypłacane za poszczególne dzieła, a w rachunkach nie ma niczego, co wskazywałoby na ww. rozliczenia delegacji i rozmów telefonicznych,

nieprawidłowe ustalenie, że powód ad. 2 złożył wypowiedzenie umowy o pracę, podczas gdy z dokumentu wypowiedzenia, który Sąd uznał za wiarygodny wynika, że to pozwana wypowiedziała powodowi ad 2 umowę.

Naruszenie przepisu postępowania, tj. art. 233 §1 k.p.c. poprzez:

niewszechstronne rozważenie materiału dowodowego, tj. z pominięciem:

zeznań świadka J. D. w zakresie w jakim wskazał, że: (1) miał sporadyczny kontakt z powodem ad. 2; (ii) powód ad. 2 sam decydował, jak zrealizować materiały live (dzieła); (iii) pracował z biura w W., a powód ad. 2 przebywał w K.; (iv) godziny, w których powód ad. 2 wykonywał zadania były bardzo różne; (v) powód ad. 2 nie przedkładał pozwanej zwolnień lekarskich; (vi) powód ad. 2 nie kwestionował współpracy na podstawie umowy o dzieło;

zeznań świadka T. C. w zakresie w jakim wskazał ze (i) powód ad 2 miał wpływ na kształt swojego grafiku pracy. a świadek zawsze uwzględniał sugestie grafikowe reporterów współpracujących w oparciu o umowy o dzieło, (ii) powód ad. 2 mógł ustalić z pozwaną liczbę dni, w których będzie realizował dzieła; (iii) współpraca z powodem ad 2 była nastawiona na wynik, (iv) godziny realizacji dzieł przez powoda ad. 2 nie były stale, (vi) powód ad 2 nie kwestionował współpracy na podstawie umowy o dzieło,

części zeznań świadka M. L., w zakresie, w jakim wskazała, że reporterzy otrzymywali zamówienia od wydawców na poszczególne materiały live,

fragmentów umów o dzieło, zawartych między stronami, z których wynika, że: (i) powód ad 2 oświadczał, że dzieła będą wynikiem jego twórczości artystycznej, (ii) strony przewidziały możliwość obciążenia powoda ad 2 różnymi karami umownym np. w razie dostarczenie dzieła nieterminowo; (iii) pozwana miała prawo dochodzenia na zasadach ogólnych odszkodowania przewyższającego karę umowną; (iv) w przypadku niedostarczenia dzieła w terminie, pozwana miała prawo odstąpienia od umowy. (v) powód ad 2 przenosił prawa autorskie do dzieła na pozwaną w pełnym zakresie do korzystania i rozporządzania w całości lub części na zasadzie wyłączności bez jakichkolwiek ograniczeń;

uznanie za wiarygodne zeznań powoda ad. 2 w zakresie, w jakim wskazał, że jego intencją było pozostawanie w stosunku pracy z pozwaną, podczas gdy z zeznań świadków J. D. i T. C., które Sąd uznał w całości za wiarygodne wynika, że powód ad. 2 nie kwestionował współpracy w oparciu o umowy o dzieło:

uznanie za wiarygodne zeznań świadka M. L., w zakresie, w jakim wskazała, że sugestie grafikowe reporterów nie zawsze były uwzględniane, podczas gdy te zeznania nie były stanowcze i dotyczyły wyłącznie opinii świadka, a ze stanowczych zeznań świadka T. C., które Sąd uznał w całości za wiarygodne wynika, że zawsze uwzględniał sugestie grafikowe reporterów współpracujących w oparciu o umowy o dzieło,

uznanie za wiarygodne wszystkich dowodów przeprowadzonych w toku postępowania (tj. dowodów z zeznań świadków, dowodu z przesłuchania powoda i dowodów z dokumentów) w sytuacji, gdy z ww. dowodów wynikały odmienne fakty, co stanowi naruszenie zasad logiki,

co skutkowało błędnym ustaleniem, że powód ad. 2 wykonywał pracę podporządkowaną pozwanej, na bieżąco wykonywał polecenia osoby kierującej jego pracami, miał sprecyzowane godziny pracy, wolą stron było zatrudnienie na podstawie umowy o pracę;

Naruszenie przepisu postępowania, tj. art. 230 k.p.c. w zw. z art. 233 §1 k.p.c. poprzez ustalenie, że wolą pozwanej było nawiązanie z powodem ad. 2 stosunku pracy, podczas gdy z twierdzeń pozwanej złożonych w toku postępowania (które nie były kwestionowane przez stronę przeciwną) wynika, że intencją pozwanej była współpraca z powodem ad. 2 na podstawie umów o dzieło,

Naruszenie przepisu postępowania, tj. art. 232 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powód ad. 2 wykazał, iż zawarcie umowy o pracę objęte było zgodnym zamiarem obu stron procesu, podczas gdy nie potwierdza tego nazwa i treść umów zawartych przez strony, a także zeznania świadków (a więc dowodów, które sąd uznał za wiarygodne);

Naruszenie prawa materialnego, tj. art. 22 § 1 k.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że powód ad 2 pozostawał w stosunku pracy z pozwaną, w sytuacji gdy współpraca" powoda i pozwanej nie miała cech stosunku pracy.

Naruszenie prawa materialnego, tj. art. 65 § 1 i 2 w zw. z art. 353 ¹ k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie przy ustalaniu charakteru stosunku prawnego łączącego powoda z pozwaną i przyjęcie, że powód pozostawał w stosunku pracy z pozwaną, podczas gdy powód nie kwestionował łączącego go z pozwaną stosunku prawnego, a intencją powoda ad. 2 i pozwanej nie było zatrudnienie na podstawie umowy o pracę z pozwaną;

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji i utrzymanie wyroku Sądu Rejonowego w mocy (odpowiedź na apelację k.464-471 a.s.).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie.

Żaden z zarzutów podniesionych w apelacji nie okazał się uzasadniony i nie mógł stanowić podstawy do zmiany bądź uchylenia zaskarżonego orzeczenia. Zaskarżony wyrok zawiera trafne i odpowiadające prawu rozstrzygnięcie.

Sąd Okręgowy podziela w całości ustalenia stanu faktycznego poczynione przez Sąd Rejonowy oraz stwierdza, że podjęte rozstrzygnięcie znajduje oparcie w obowiązujących przepisach oraz wywiedzionych na ich podstawie niewadliwych rozważaniach prawnych, które Sąd Okręgowy w całości przyjmuje za własne, co czyni zbędnym ich powtarzanie w tym miejscu. Sąd Rejonowy w sposób szczegółowy rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku postępowania oraz należycie wykazał okoliczności przemawiające za wydanym rozstrzygnięciem. Postępowanie w przedmiotowej sprawie zostało przeprowadzone starannie, zakres pozyskanego materiału dowodowego w pełni pozwalał na poczynienie na jego podstawie wymaganych istotnych ustaleń faktycznych, zaś jego ocena jest dokładna, nie wykazuje błędów logicznych i nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów wyznaczonej w art. 233 § 1 k.p.c.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutów naruszenia prawa procesowego podniesionych w apelacji skarżącej należy wskazać, że za bezzasadne Sąd Okręgowy uznał te dotyczące naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, że postawienie zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać na zaprezentowaniu przez skarżącego stanu faktycznego przyjętego przez niego na podstawie własnej oceny dowodów. Skarżący może tylko wykazywać, posługując się wyłącznie argumentami jurydycznymi, że Sąd rażąco naruszył ustanowione w wymienionym przepisie zasady oceny wiarygodności i mocy dowodów i że naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy (por.m.in. wyrok Sądu Najwyższego z 10 kwietnia 2000 r. sygn. akt V CKN 17/2000, LEX). Jeżeli zatem z materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dawały się wysnuć wnioski odmienne.

Przepis art. 233 § 1 k.p.c. przyznaje sądowi swobodę w ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a zarzut naruszenia tego uprawnienia tylko wówczas można uznać za usprawiedliwiony, jeśli sąd zaprezentuje rozumowanie sprzeczne z regułami logiki, z zasadami wiedzy bądź z doświadczeniem życiowym. Sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału zachodzi bowiem jedynie wtedy, gdy powstaje dysharmonia pomiędzy materiałem zgromadzonym w sprawie, a konkluzją, do jakiej dochodzi sąd na jego podstawie. Ze sprzecznością mamy do czynienia wówczas, gdy z treści dowodu wynika co innego niż przyjął sąd, gdy pewnego dowodu nie uwzględniono przy ocenie, gdy sąd przyjął pewne fakty za ustalone, mimo że nie zostały one w ogóle lub niedostatecznie potwierdzone, gdy Sąd uznał pewne fakty za nieudowodnione, mimo że były ku temu podstawy oraz, gdy ocena materiału dowodowego koliduje z zasadami doświadczenia życiowego lub regułami logicznego rozumowania, co oznacza, że Sąd wyprowadza błędny logicznie wniosek z ustalonych przez siebie okoliczności.

W przedmiotowej sprawie, w ocenie Sądu Okręgowego, nie wystąpiły okoliczności mogące uzasadniać naruszenie przepisów proceduralnych, w tym tych dotyczących zasady swobodnej oceny dowodów. Sąd Rejonowy w wyniku prawidłowo przeprowadzonego postępowania dowodowego ustalił wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, które znajdowały odzwierciedlenie w całokształcie materiału dowodowego. Dokonanej zaś przez ten Sąd ocenie tak zebranego materiału nie sposób przypisać cech dowolności wynikających z naruszenia zasad logiki, wiedzy i doświadczenia życiowego.

Sąd Okręgowy w całości podziela trafne i rzeczowe ustalenia Sądu I instancji przyjmując je za własne. Wobec gruntownej analizy zebranego sprawie materiału dowodowego i rozważań Sądu Rejonowego, Sąd Okręgowy nie dostrzegł uzasadnienia dla podnoszonego w apelacji zarzutu przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów. Zdaniem Sądu odwoławczego, to właśnie zaproponowana przez pełnomocnika pozwanej ocena dowodów pomija zawarte w kodeksie postępowania cywilnego reguły rządzące postępowaniem dowodowym i nie uwzględnia istotnych okoliczności, na jakie zwrócił uwagę Sąd Rejonowy, a które miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Zdaniem Sądu Okręgowego, apelacja pełnomocnika strony skarżącej sprowadza się do dowolnej polemiki z ustaleniami Sądu pierwszej instancji.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji nie przekroczył granic swobodnej oceny dowodów logicznie argumentując, z jakich względów i w jakim zakresie uznał, że żaden z dowodów nie potwierdził twierdzeń pozwanego. Co jednak istotne, skarżący nie wykazał, iż wnioski Sądu nielogiczne i wewnętrznie sprzeczne, a ustalenia Sądu I instancji są nieprawidłowe. Tym samym brak było podstaw do kwestionowania poczynionych w sprawie ustaleń.

Sąd Okręgowy nie dostrzegł naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego – art. 22§1 k.p. Słusznie bowiem Sąd Rejonowy przyjął, że stosunek prawny łączący strony był stosunkiem pracy. Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się, że praca może być świadczona także na podstawie umów cywilnoprawnych oraz że przepisy art.22§1 i 1 ¹ k.p. nie wykluczają możliwości zawierania umów cywilnoprawnych, gdy jest to zgodne z charakterem i celem świadczonej pracy oraz nie stwarzają domniemania prawnego zawarcia umowy o pracę. Nazwa umowy nadana przez strony nie ma decydującego znaczenia, jeżeli nawiązany stosunek prawny ma cechy wskazane w art.22§1 k.p.. Jeżeli natomiast umowa wykazuje wspólne cechy dla umowy o pracę i umowy zlecenia z jednakowym ich nasileniem, o jej typie i rodzaju decyduje zgodny zamiar i cel umowy, który może być wyrażony także w nazwie umowy. Aby ocenić charakter umowy trzeba dokonać analizy, czy cechy charakterystyczne dla stosunku pracy są przeważające, a należy to uczynić w oparciu przede wszystkim o takie elementy jak wola stron uwzględniając, że o wyborze podstawy prawnej świadczenia pracy decydują zainteresowane strony, kierując się nie tyle przedmiotem zobowiązania, co sposobem jego realizacji ( wyrok z dnia 13 kwietnia 2000 r., I PKN 594/99, OSNPiUS 2001 nr 21, poz.637).

Podstawową, konstrukcyjną cechą stosunku pracy jest świadczenie pracy podporządkowanej (por. wyrok z dnia 20 marca 1965 r., III PU 28/64, OSNCP 1965 nr 9, poz. 157). Dla stwierdzenia, że występuje ona w treści (sposobie wykonywania) stosunku prawnego, z reguły wskazuje się na takie elementy jak: określony czas pracy i miejsce wykonywania czynności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy oraz obowiązek przestrzegania norm pracy (wyrok z dnia 27 lutego 1979 r., II URN 19/79, Nowe Prawo 1981 nr 6, s. 82); obowiązek wykonywania poleceń przełożonych (wyrok z dnia 11 kwietnia 1997 r., I PKN 89/97, OSNAPiUS 1998 nr 2, poz. 35); wykonywanie pracy zmianowej i stała dyspozycyjność (wyrok z dnia 11 września 1997 r., II UKN 232/97, OSNAPiUS 1998 nr 13, poz. 407); dokładne określenie miejsca i czasu realizacji powierzonego zadania oraz ich wykonywanie pod nadzorem kierownika (wyrok z dnia 22 grudnia 1998 r., I PKN 517/98, OSNAPiUS 2000 nr 4, poz. 138), ciągłość świadczenia pracy ( wyrok z dnia 27 lutego 1979 r., II URN 19/79).

W przedmiotowej sprawie – jak wskazano wyżej – Sąd pierwszej instancji w sposób prawidłowy przyjął, że praca powoda była pracą podporządkowaną zarówno co do miejsca, czasu jak i sposobu wykonywania pracy. Słusznie Sąd pierwszej instancji oparł się dokonując ustaleń na powyższą okoliczność na zeznaniach R. J. oraz zeznaniach świadków bowiem są one wzajemnie spójne i konsekwentne. Wbrew twierdzeniom zawartym w apelacji powód nie miał swobody w kształtowaniu swojego czasu pracy.

R. J. wykonywał osobiście zlecane mu na bieżąco materiały, reportaże, tematy, pozostawał w kontakcie z przełożonym i innymi producentami, bezpośrednio kontaktował się odnośnie zleconych tematów z wydawcą czy producentem, także podczas reportaży live. Ponadto wykonywał zlecone mu czynności w lokalu należącym do pozwanej, miał tam dostęp do niezbędnych dokumentów i narzędzi pracy takich jak powierzchnia biurowa, komputer, dostęp do Internetu, drukarki, montażu. Świadczył pracę zgodnie z ustalonym wcześniej harmonogramem.

Wskazane wyżej okoliczności świadczą o pracowniczym podporządkowaniu organizacyjnym i służbowym powoda.

Nie można w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego przyjąć, że strony mając swobodę wyboru podstawy zatrudnienia – zawarły umowę o dzieło.

Za niezasadny uznać należy zarzut apelacji naruszenia art. 230 k.p.c. w zw. z art. 233§1, poprzez błędne ustalenie, że wolą pozwanej było nawiązanie z powodem stosunku pracy, podczas gdy z twierdzeń pozwanej złożonych w toku postępowania wynika, że intencją pozwanej była współpraca z powodem na podstawie umów o dzieło, a także za niezasadny uznać należy zarzut apelacji naruszenia art. 232 k.p.c. w zw. z art. 233§1, poprzez błędne ustalenie, że powód wykazał, iż zawarcie umowy o pracę objęte było zgodnym zamiarem obu stron.

W sprawach cywilnych rzeczą sądu nie jest zaś zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która wywodzi z tych faktów skutki prawne (art. 6 k.c.) (por. wyr. SN z 17.12.1996 r., I CKU 45/96, Legalis z glosą A. Zielińskiego).

Jak słusznie wskazał zaś Sąd Rejonowy strona pozwana nie sprostała ciążącemu na niej obowiązkowi udowodnienia zasadności swoich twierdzeń, co do wykonywania przez powoda pracy w ramach umowy o dzieło, nie zaś w ramach umowy o pracę.

Zgodnie z art. 22 § 1 k.p., przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy, pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Z kolei § 1 ¹ tego artykułu stanowi, że zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy, a według § 1 ² , nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy, określonych w § 1. Z brzmienia powołanych przepisów wynika zatem, że zasadnicze znaczenie w procesie sądowego badania, czy dany stosunek prawny jest stosunkiem pracy, ma ustalenie, czy praca wykonywana w ramach badanego stosunku prawnego faktycznie posiada cechy wymienione w art. 22 § 1 k.p. Zatem sąd w pierwszej kolejności bada, czy dana praca jest zatrudnieniem w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p. Istotnym sensem regulacji zawartej w § 1 ¹ i § 1 ² k.p. jest więc przeniesienie ciężaru badania charakteru stosunku prawnego, w ramach którego praca jest świadczona, z ustalania i wykładni treści umowy zawartej przez strony na ustalenie faktycznych warunków jej wykonywania. Gdy umowa faktycznie jest wykonywana w warunkach wskazujących na stosunek pracy, to takie ustalenie, a nie treść oświadczeń woli złożonych przy jej zawieraniu, decyduje o charakterze łączącego strony stosunku prawnego. Taki sposób odczytania wymienionych przepisów ma oparcie w orzecznictwie sądowym (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 sierpnia 2001 r., I PKN 594/00, OSNP 2003 Nr 16, poz. 375; z dnia 3 czerwca 2008 r., I PK 311/07, OSNP 2009 nr 19-20, poz. 258; z dnia 5 maja 2010 r., I PK 8/10, LEX nr 602668). Co więcej, z orzecznictwa tego wynika, że sąd może ustalić istnienie stosunku pracy nawet wtedy, gdy strony w dobrej wierze zawierają umowę cywilnoprawną, lecz jej treść lub sposób realizacji odpowiada cechom stosunku pracy (zob. wyżej powołany wyrok w sprawie I PK 311/07).

W razie wątpliwości, czy dana umowa jest umową o pracę, czy umową cywilnoprawną, należy zaś ustalić, czy w treści i sposobie jej wykonywania przeważają cechy umowy o pracę, czy też umowy cywilnoprawnej. Dopiero wówczas, gdy umowa poddawana analizie (w swej treści, a zwłaszcza w sposobie wykonywania) wykazuje z ich jednakowym nasileniem cechy wspólne dla co najmniej dwóch różnych wzorców umownych, o jej typie (rodzaju) decyduje zgodny zamiar stron i cel umowy, który może (ale wcale nie musi) wyrażać się także w nazwie umowy. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2019 r., III PK 87/18, LEX)

Wola stron (art. 353 ¹ k.c. w związku z art. 300 k.p.) nie może przy tym przełamać normatywnej formuły wyrażonej w art. 22 § 1, § 1 ¹ i § 1 ² k.p. W rezultacie, woli stron można przypisać decydujące znaczenie dopiero wtedy, gdy zawarta umowa wykazuje cechy wspólne dla umowy o pracę i umowy prawa cywilnego z jednakowym ich nasileniem (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 marca 1965 r., III PU 28/64, OSNC 1965 Nr 9, poz. 157; z glosami T. Gleixnera, OSP 1965 Nr 12, poz. 253 i S. Wójcika, OSP 1966 Nr 4, poz. 86; z dnia 14 września 1998 r., I PKN 334/98, OSNAPiUS 1999 Nr 20, poz. 646; z dnia 28 października 1998 r., I PKN 416/98, OSNAPiUS 1999 Nr 24, poz. 775; z dnia 7 września 1999 r., I PKN 277/99, OSNAPiUS 2001 Nr 1, poz. 18; z dnia 25 listopada 2004 r., I PK 42/04, OSNP 2005 Nr 14, poz. 209; z dnia 7 marca 2006 r., I PK 146/05, OSNP 2007 nr 5-6, poz. 67; z dnia 7 października 2007 r., III PK 38/07, LEX nr 560867; z dnia 9 lipca 2008 r., I PK 315/07, LEX nr 470956; z dnia 4 lutego 2011 r., II PK 82/10, LEX nr 817515; z dnia 6 kwietnia 2011 r., II UK 323/10, LEX nr 885015; z dnia 24 czerwca 2015 r., II PK 189/14, LEX nr 1764808; z glosą aprobującą S. Kowalskiego, OSP 2015 Nr 6, poz. 89; z dnia 18 lutego 2016 r., II PK 352/14, LEX nr 2004192; z dnia 13 kwietnia 2016 r., II PK 81/15, LEX nr 2026397; z dnia 17 maja 2016 r., I PK 139/15, LEX nr 2057610). Istotne (pomocne) przy kwalifikacji takiej umowy jest też uwzględnienie okoliczności towarzyszących jej zawarciu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 1998 r., I PKN 191/98, OSNAPiUS 1999 Nr 14, poz. 449). Niewątpliwie stosowanie metody typologicznej jest skomplikowane i wymaga szczegółowych ustaleń faktycznych i rozważenia ich pod kątem wszystkich elementów typowych dla stosunku pracy.

Z tego też względu na aprobatę nie zasługuje zarzut naruszenia art. art. 65 § 1 i 2 w zw. z art. 353 ¹ k.c.

Chcąc odnieść się do spornych stanowisk stron podkreślić należało, że charakter umowy ustala się na podstawie treści oświadczeń woli stron, dokonując ich wykładni zgodnie z art. 65 KC w związku z art. 300 KP. Według tego przepisu oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których zostało złożone, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje (§ 1), a w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu (§ 1).

W ocenie Sądu Okręgowego apelacja pozwanego była pozbawiona uzasadnionych podstaw, a argumenty skarżącego stanowią wyłącznie polemikę z prawidłowym rozstrzygnięciem sądu I instancji. Kierując się przedstawioną argumentacją, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że orzeczenie Sądu I instancji odpowiada prawu, w związku z czym dokonanie jego zmiany byłoby bezpodstawne. Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

Sylwia Góźdź Katarzyna Szaniawska-Stejblis Radosław Rudnicki